Büyükada’da, Kartal-Adalar hattında yolcu taşımacılığı yapan “Prens Tur” tarafından yürütülen ve Adalar Belediyesi’nden “Basit Onarım İzni” alınarak başlatılan iskele düzenleme çalışmaları, ada sakinlerinin sert tepkisiyle karşılaştı. Kıyıdaki yapılaşmanın denizi görmelerini engellediğini savunan bir grup Adalı, çalışmanın “basit onarım” kapsamını aştığını belirterek Adalar Belediyesi’ni eleştirdi.
Adalar Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından “Nizam / 120 / 8” parsel için verildiği anlaşılan iznin “Açıklama” kısmında “Basit Onarım İzni” yazdığı görülüyor.
Ancak, ada sakinleri “Burada resmen bir yapı yapılıyor, Adalar Belediyesi basit onarım izni vermiş, Adalar’da tuz kokmuş” sözleriyle tepkilerini dile getiriyor.
Peki, fotoğraflara ve yasal tanımlara bakıldığında bu bir “basit onarım” mıdır?
İmar mevzuatına göre “basit onarım”; binaların taşıyıcı sistemini, dış cephesini, ıslak hacimlerini veya mimari görünümünü değiştirmeyen; derz, iç ve dış sıva, boya, badana, oluk, doğrama, döşeme ve tavan kaplamaları, elektrik ve tesisat tamirleri veya çatı onarımı gibi küçük işlemleri kapsar. Bu tür işlemler için proje veya inşaat ruhsatı gerekmez, sadece izin alınır.
Buna karşın, paylaşılan fotoğraflarda; alanda bir vinç bulunduğu, yeni bir ahşap/metal iskelet (sundurma veya pergola benzeri bir yapı) inşa edildiği ve inşaat malzemelerinin (profil, kereste) yığıldığı görülmektedir. Bir yapının taşıyıcı sistemini etkileyen veya yeni bir taşıyıcı sistem kuran bu tür imalatlar, yasal olarak “basit onarım” tanımının dışına çıkarak “esaslı tadilat” veya “yeni yapı” kapsamına girmektedir. Bu da ada sakinlerinin “bu bir basit onarım değil, yapı” iddiasını güçlendirmektedir.
Çalışmaları savunan diğer bir grup ise, yapılan düzenlemenin yolcu taşımacılığı için bir zorunluluk olduğunu ve bunun “kamu menfaati” (kamu yararı) taşıdığını belirtti. Bu savunmaya, “Kamu menfaati altında yolculardan para alınıyor” şeklinde karşı bir argüman sunuldu.
Bu noktada iki kavramı açıklığa kavuşturmak gerekmektedir:
Kamu Yararı Nedir? “Kamu yararı” (veya kamu menfaati), hukukta bireysel veya özel çıkarlardan daha üstün tutulan, toplumun genelinin refahını, güvenliğini, sağlığını ve ihtiyaçlarını gözeten eylemlerin ve hizmetlerin temel amacıdır. Toplu taşıma, eğitim, sağlık ve güvenlik hizmetleri kamu yararı gözetilerek düzenlenen temel alanlardır.
Kamu Yararına Olan Hizmet Ücretli Olabilir mi? Evet, olabilir. Bir hizmetin “kamu yararı” gözetilerek sunulması, o hizmetin “ücretsiz” (bedelsiz) olması gerektiği anlamına gelmez. Günümüzde kamu yararı taşıyan hizmetlerin büyük çoğunluğu ücretlidir.
Örnekler: Belediyelerin veya özel firmaların yürüttüğü toplu taşıma hizmetleri (vapur, otobüs, metro), kamu yararı taşır ancak bilet ücreti alınır. Devlet hastaneleri kamu yararı için vardır ancak muayene katılım payı alınır. İSKİ veya benzeri kurumların sağladığı su hizmeti kamu yararınadır ancak fatura ödenir.
Dolayısıyla, “Prens Tur”un yolcu taşımacılığı hizmeti vermesi bir kamu yararı faaliyeti olarak değerlendirilebilir. Bu hizmetin ücretli olması, onun “kamu yararı” niteliğini tek başına ortadan kaldırmaz.
Asıl Sorun İznin Niteliği
Büyükada’daki tartışmanın odağında, hizmetin ücretli olup olmasından ziyade, yapılan fiziki inşaatın yasal statüsü yer almaktadır. Ada sakinlerinin temel şikayeti, “basit onarım” izniyle yetinilmesi gereken bir alanda, iznin kapsamını aşan ve kıyı şeridinde yeni bir yapılaşmaya yol açan bir çalışmanın yürütülmesidir.
Bölge sakinleri ise bu tür yapılaşmaların kıyıları kapattığını belirterek duruma tepki gösteriyor.
Adalılar, özellikle sıra bekleyen motorların (teknelerin) sahile halatlarla bağlanmasının hem manzarayı kapattığını hem de ciddi bir görüntü kirliliği yarattığını vurguluyor. Kıyıda oturup denizi seyretmek isteyen ada sakinlerinin, bu işgaller nedeniyle bu keyiften mahrum bırakıldığı da dile getirilen en önemli şikayetler arasında yer alıyor.
Büyükada’da ‘Basit Onarım’ İzinli İnşaat Tepki Çekti: “Bu Bir Yapı, Onarım Değil”
Büyükada’da ‘Basit Onarım’ İzinli İnşaat Tepki Çekti: “Bu Bir Yapı, Onarım Değil”
Büyükada’da ‘Basit Onarım’ İzinli İnşaat Tepki Çekti: “Bu Bir Yapı, Onarım Değil”
