T.C. Sayıştay Başkanlığı tarafından yayımlanan İstanbul Adalar Belediyesi 2024 Yılı Düzenlilik Denetim Raporu, belediyeye ait taşınmazların yönetiminde önemli bir usulsüzlüğü ortaya çıkardı. Rapora göre, kira süresi dolan bazı dükkan ve iş yerleri, yeniden ihaleye çıkılmak yerine “ecrimisil” (işgal tazminatı) yöntemiyle aynı kişilere kullandırılmaya devam ediliyor.
Sayıştay denetçilerinin incelemeleri sonucunda, Adalar Belediyesi mülkiyetindeki çatılı iş yeri niteliğindeki bazı taşınmazların kira sözleşmelerinin sona ermesine rağmen tahliye edilmediği ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na uygun olarak yeni bir ihale düzenlenmediği tespit edildi.
Ecrimisil, “Kiralama Yöntemi” Haline Getirilmiş
Raporun 92. ve 93. sayfalarında yer alan bulgulara göre, söz konusu taşınmazların kira başlangıç tarihleri 2015-2018 yılları arasına dayanıyor. Kira süreleri bitmesine rağmen, belediye yönetimi bu yerleri yeniden rekabet ortamının oluşacağı bir ihaleye çıkarmak yerine, mevcut kullanıcılardan ecrimisil alarak kullanımı sürdürdü.
Sayıştay, ecrimisilin bir kira ödemesi değil, haksız kullanım tazminatı olduğuna dikkat çekerek; bu uygulamanın “ecrimisilin olağan bir taşınmaz yönetim şekline dönüştürülmesi” anlamına geldiğini ve mevzuata aykırı olduğunu vurguladı.
Belediye Gelir Kaybına Uğruyor
Sayıştay raporunda, bu yöntemin belediye bütçesi üzerindeki olumsuz etkilerine de net bir şekilde işaret edildi. İhale yapılmaksızın ecrimisil ile kullanıma devam edilmesinin sakıncaları şöyle sıralandı:
Rekabetin Engellenmesi: İhale sürecindeki açık artırma usulü işletilmediği için taşınmazların gerçek değerini bulması engelleniyor.
Gelir Düşüklüğü: Kira bedelleri rayiç değerlerin altında kalarak belediyenin gelir kaybına uğramasına neden oluyor.
Mevzuat Ne Diyor?
Raporda, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’na atıfta bulunularak şu hatırlatmalar yapıldı:
Belediye taşınmazlarının kiralanması ihale usullerine tabidir.
Sözleşme süresi sonunda işgal devam ediyorsa, mülki amire başvurularak tahliye sağlanmalı ve taşınmaz yeniden ihaleye çıkarılmalıdır.
Ecrimisil, ancak geriye dönük bir tazminat olarak talep edilebilir; bir kiralama sözleşmesi yerine geçemez.
Denetim tespiti üzerine Adalar Belediyesi idaresi, konuyla ilgili “gerekli dikkat ve özenin gösterileceğini” ifade etti.
Sayıştay ise sonuç bölümünde kesin bir dille uyardı: “Kira süresi biten taşınmazların mevzuatında belirtilen şekliyle yeniden ihale suretiyle kiraya verilmesi ve ecrimisilin olağan bir taşınmaz yönetim şekline dönüştürülmemesi gerekmektedir.”
