Sayıştay’dan Adalar Belediyesi’ne “Sosyal Denge Sözleşmesi” Uyarısı: Süre Aşıldı, Sınırların Dışına Çıkıldı

Sayıştay Başkanlığı’nın İstanbul Adalar Belediyesi 2024 Yılı Düzenlilik Denetim Raporu yayımlandı. Raporda, belediye ile yetkili sendika TÜM-BEL-SEN arasında imzalanan Sosyal Denge Sözleşmesi’nin (SDS) hem yasal süreyi aştığı hem de mevzuatta yeri olmayan ayrıcalıklar içerdiği tespit edildi.

ÖZET:

• Konu: Adalar Belediyesi 2024 Sayıştay Denetim Raporu.
• Tespit 1 (Süre): TÜM-BEL-SEN ile yapılan sözleşme, yasal zorunluluk olan 31 Mart 2024 seçim tarihini aşarak 2025 sonuna kadar uzatıldı.
• Tespit 2 (İçerik): Sözleşmeye yasal mali hakların dışında; sendikaya araç/oda tahsisi ve personele ekstra 20 gün izin gibi mevzuatta yeri olmayan maddeler eklendi.
• Sonuç: Sayıştay, sözleşmelerin seçim dönemleriyle sınırlı kalması ve yetki sınırlarının aşılmaması gerektiğini belirtti.

Sayıştay denetçileri tarafından yapılan incelemelerde, Adalar Belediyesi ile Tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmetleri Emekçileri Sendikası (TÜM-BEL-SEN) arasında 01.01.2024 – 31.12.2025 dönemini kapsayan sözleşmenin, 31 Mart 2024 Mahalli İdareler Genel Seçimleri dikkate alınmadan imzalandığı ortaya çıktı.

Seçim Tarihini Aşan Sözleşme Mevzuata Aykırı Bulundu

Raporda yer alan “Sosyal Denge Sözleşmesi İmzalanmasında Mevzuatta Öngörülen Süre Sınırına Uyulmaması” bulgusuna göre, mevzuat gereği SDS’lerin süresinin mahalli idareler genel seçimi tarihini geçemeyeceği hatırlatıldı.

Yasal düzenlemelere göre, mevcut sözleşmelerin 31 Mart 2024 tarihinde sona ermesi ve 1 Nisan 2024 tarihinden itibaren üç ay içerisinde yeni bir sözleşme yapılması gerekiyordu. Ancak Adalar Belediyesi’nin imzaladığı sözleşmenin 2025 yılı sonuna kadar devam edecek şekilde düzenlendiği ve bu durumun yasal süre sınırını ihlal ettiği belirtildi.

Mevzuat Dışı “Oda, Araç ve Ekstra İzin” Tahsisi

Sayıştay raporunun dikkat çeken bir diğer başlığı ise sözleşmeye mevzuat dışı hükümlerin eklenmesi oldu. Sosyal denge tazminatının sadece mali hakları kapsaması gerekirken, belediye ile sendika arasındaki sözleşmede şu maddelere yer verildiği görüldü:

• Araç ve Salon Tahsisi: Belediyeye, sendika etkinlikleri için salon, araç ve gereç temini sorumluluğu yüklendi.
• Oda Tahsisi: İşyeri temsilciliğine tefriş edilmiş bir oda tahsis edilmesi kararlaştırıldı.
• Ekstra İzinler: Yasal izinler haricinde sendikal faaliyetler için yılda 20 iş gününe kadar izin ve bazı önemli günlerde çalışanlara ücretli izin verilmesi maddeleri eklendi.

Sayıştay, belediye başkanlarının yetkisinin sadece ödenecek tazminat tutarını belirlemekle sınırlı olduğunu, bunun dışındaki ayni yardımların ve idari kolaylıkların sözleşmeye konulmasının yetki aşımı olduğunu vurguladı.

Belediye: “2025 Yılında Gerekli Çalışmalar Yapılacak”

Denetim tespiti üzerine savunma yapan Adalar Belediyesi yönetimi, bulguya konu edilen hususlara ilişkin 2025 yılı içerisinde gerekli çalışmaların yapılacağını ifade etti. Sayıştay ise sonuç bölümünde, gelecekte yapılacak sözleşmelerin seçim takvimine uygun olması ve mevzuatın belirlediği kapsamın dışına çıkılmaması gerektiği konusunda belediyeyi uyardı.