Dünyada eğitim ve gelir düzeyinin yükselmesi, beslenme alışkanlıklarının değişmesi, bulaşıcı hastalıkların kontrolü gibi etkenlerden dolayı beklenen yaşam süresinin artması sağlamıştır.25 Eylül Dünya Kalp Günü
Yaşam süresinin uzamasına bağlı olarak bulaşıcı olmayan kronik hastalıkların görülme sıklığında artış meydana gelmektedir. Yaşlı nüfusun günümüzde giderek arttığı toplumumuzda, sağlık sorunlarının da çocukluk çağı hastalıklarından, yaşlı nüfusta görülen bulaşıcı olmayan kronik hastalıklara doğru kaymasına sebep olmaktadır. Tüm dünyada ölüm nedenleri arasında birinci sırada yer alan Kalp ve Damar Hastalıklarını önlemek; risk faktörlerini kontrol altına almak ve kamuoyunun dikkatini çekmek amacıyla her yıl Eylül ayının son Pazar günü ” Dünya Kalp Günü” olarak belirlenmiştir.
Genel olarak kalp hastalıklarında görülen en sık şikâyetler göğüs ağrısı, nefes darlığı, çabuk yorulma, çarpıntı, öksürük, el ve ayaklarda morarma, baş ve ense ağrıları, baş dönmesi, bayılma, ayaklarda ve karında şişme, halsizlik ve eklem ağrılarıdır. Bu şikâyetleri olan kişi en kısa zamanda bir hekime başvurup gerekli kontrolleri yaptırmalıdır.
Kalp ve damar hastalıkları risk faktörleri; yaş ve cinsiyet, birinci derece akrabalarda kalp ve damar hastalıkları görülme öyküsü, tütün ve mamüllerinin kullanımı, hareketsiz yaşam, stres, aşırı kilo, hipertansiyon, yüksek kolesterol ve diyabettir.
Kalp Sağlığınızı Korumak İçin;
1. Hareket edin: Her yıl dünyada yaşanan ölümlerin %6′ sı hareketsizlikten kaynaklanmaktadır. Obezite, diyabet ve fiziksel aktivite yetersizliği gibi risk faktörlerinin çocukluk çağında görülmeleri, erişkinlikte kalp hastalığı gelişme riskini büyük oranda artırmaktadır. Haftada beş kez 30 dakika süreyle yapılan orta zorlukta aktiviteler, kalp hastalığı ve inme riskini azaltır.
2. Kalp sağlığına iyi gelen besinler tüketin: Günümüzde giderek daha fazla insan, şeker, tuz, doymuş yağ ya da trans yağ içeriği yüksek olan işlenmiş gıdalar tüketmektedir. Sağlıksız beslenme alışkanlıkları, dünyada önde gelen 10 ölüm nedeninden 4’ü ile doğrudan bağlantılıdır. Meyve ve sebzeler açısından zengin olan kalp sağlığı dostu bir beslenme şekli, kalp hastalığı ve inmeden korunmaya yardımcı olur.
3. Tütün ve mamüllerine “hayır” deyin: Tütün ve mamüllerini kullanan her iki kişiden biri, tütünle ilişkili hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Günümüzde sigara içen çocukların ve gençlerin sayısı ne yazık ki giderek artmakta ve her yıl aralarında çocukların da bulunduğu 600.000’den fazla insan, tütün kullanmadıkları halde pasif içicilik nedeniyle yaşamlarını yitirmektedir. Bebeklerde de tütün dumanına pasif maruziyet nedeniyle ani ölümler yaşanmaktadır. Sigarayı bırakmak ve sigara dumanına pasif maruziyetten korunmak, kalp hastalığı ve inme riskini azaltır. Evinizde sigara içilmesini yasaklamanız, ailenizin geleceği açısından çok önemlidir. Çocuklarınıza sigara kullanmanın tehlikelerini anlatın, sigaradan uzak durmalarını sağlayın. Eğer sigara kullanıyorsanız ve bırakmakta zorlanıyorsanız, hekime başvurun. Sigarayı bırakmanıza yardımcı olacak Sağlık Bakanlığımızın Alo 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı ve Sigarayı Bıraktırma Polikliniklerinden destek alın.
4. Kan değerlerinizi ve kilonuzu kontrol ettirin: Çoğunlukla yüksek kan basıncı ve kolesterol, fazla kilo ve obezite, tütün kullanımı, hareketsiz yaşam ve diyabet gibi risk faktörleri kalp hastalıkları ve inmeyi tetiklemektedir Sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanarak, düzenli egzersiz yapmak ve obeziteden korunmak kalp hastalıklardan korunmayı sağlar.
5.Düzenli sağlık kontrollerini yaptırın: Kalp hastalığı riskini bilmek ve olası ciddi rahatsızlıklara karşı önlem almak için düzenli sağlık kontrollerinin yaptırılması çok önemlidir. Erkekler 40, kadınlar 50 yaşından sonra yılda en az bir kez doktora giderek gerekli tetkikleri yaptırmalıdırlar. Tansiyon ilaçları konusunda doktorun önerileri uygulanmalıdır.
İstanbul Halk Sağlığı Müdürlüğü