ATLI FAYTONLAR İÇİN SONUN BAŞLANGICI

Ekonominin acımaz kanunu Faytonların sonunu getirecek. Aynı hizmeti daha az emek ve sermaye ile üretmek için müteşebbis teknolojiyi kullanır. Yeni teknoloji ile ortalama maliyetleri düşürüldüğü zaman o teknolojinin önünde durulamaz.

Adalarda mevcut faytonculuğun maliyeti sürekli artıyor. Atların bakımı 24 saat 365 gün gerekli. Çalışsa da çalışmasa da yem verilecek. Temizlik yapılacak. Hastalıklara karşı veteriner ücreti ve ilaç gibi masraflar karşılanacak. Canlı olmanın sorunlarını çözmek giderek pahalılaşıyor.

Elektrikli arabalar çalıştığı zaman enerji harcıyor. Çevreyi kirletmiyor. Kullanımı kolay. Masrafı az. Karlılığı yüksek. Faytonlara benzer şekilde imal edildikleri zaman nostaljık görünümü koruyor.

İstanbul Büyük Şehir Belediyesi şimdiden 86 adet faytonu kamulaştırma kararı aldı. Atlı faytonlar için bu sonun başlangıcıdır. Adalılar şimdiden elektrikli faytonlara hazır olmalıdır.

Teknoloji emeği ikame ettiği için, sorun faytoncu esnafının işsiz kalmasından kaynaklanıyor. Matbaa ilk geldiği zaman Osmanlıda hattatlar işsiz kaldılar. Matbaaya karşı isyan ettiler. Ancak, teknoloji onları tarihe mal etti.

Faytoncu esnafını korumak ve kollamak Adalar Belediyesinin görevi. Onlara, yeni teknoloji ile ulaşıma uyarlanan nakil vasıtalarını işletme önceliği vermelidir. Faytoncular kendi aralarında kooperatif kurarak herkese eşit şekilde işletme haklarının kazanılması amacıyla şimdiden girişimde bulunmalıdır.

Eski düzende ısrar edilmesini maliyetler bir süre sonra önler. Deneme olarak konulan yeni nakil vasıtaları geldiğinde ve çalıştırıldığında bu gerçek faytoncular tarafından görülecek ve kendileri vazgeçecekler. Çünkü yeni vasıtalar daha az masraflı ve daha karlı olacak.

Serbest piyasa ekonomisinde ne karlı ise öne geçer. Bu gerçeği önlemeye insan iradesi maalesef yeterli olamıyor. Ekonomik kanunlar her zaman öne geçiyor.

şinasi KARA