Kahramanmaraş merkezli depremler ve fiyatlarda yıllık yüzde 150’nin üzerinde yaşanan artış konut satışlarını vurdu; martta geçen yılın aynı ayına göre satışlar yüzde 21,4 azalarak 105 bin 476 oldu. Adalar’da ise satan çok, alan yok.
Asrın felaketi olarak nitelendirilen 6 Şubat’taki Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası yaşanan korku ve konut fiyatlarının son 1 yılda yüzde 150’nin üzerinde artması konut satışlarının mart ayında hızlı düşmesine yol açtı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun, mart ayına ilişkin konut satış istatistiklerine göre, Türkiye genelinde konut satışları martta geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 21,4 gerileyerek 105 bin 476’ya düştü.
Konut satışları ocak-mart döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,5 azalışla 283 bin 215 olarak gerçekleşti. Martta konut satışlarında İstanbul 18 bin 166 konut ve yüzde 17,2 ile en yüksek paya sahip oldu.
Türkiye genelinde ipotekli konut satışları martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16,5 azalış göstererek 25 bin 262 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışlarının payı yüzde 24 olarak kayıtlara geçti. Ocak-mart döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışları ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,9 azalışla 58 bin 822’ye geriledi.
Ülke genelinde diğer konut satışları martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 22,8 düşerek 80 bin 214’e düştü. Toplam konut satışları içinde diğer satışların payı yüzde 76 olarak hesaplandı. Ocak-mart döneminde gerçekleşen diğer konut satışları ise yıllık bazda yüzde 10,9 azalışla 224 bin 393’e geriledi.
İlk el konut satış sayısı, martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,2 azalarak 32 bin 889 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk el konut satışı nın payı yüzde 31,2 olarak tespit edildi. İlk el konut satışları ocak-mart döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,2 düşüşle 83 bin 907 oldu. Martta ikinci el konut satışları yıllık bazda yüzde 24,3 azalış göstererek 72 bin 577’e geriledi. Toplam konut satışları içinde ikinci el konut satışının payı yüzde 68,8 olarak belirlendi. İkinci el konut satışları ocak-mart döneminde ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 11,7 düşerek 199 bin 308’i buldu.
Yabancılara yapılan Konut satışları mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 38.7 azalarak 3 bin 415 oldu. Savaşın ardından Türkiye’ye akın eden Ruslar, geçen yıl nisan ayında Türkiye’den ev alan yabancılar sıralamasında zirveye yerleşmişti ve hâlâ yerini koruyor. Martta Rusya vatandaşları Türkiye’den bin 175 ev aldı ve toplam SATIŞ içindeki payları yüzde 34.40 oldu. Rusları sırasıyla 472 konutla İran, 165 konutla Irak ve 160 konutla Ukrayna vatandaşları izledi. Yabancılara yapılan konut satışlarında il olarak ilk sırayı bin 324 satışla Antalya aldı. Antalya’yı bin 90 konut satışıyla İstanbul ve 240 konut satışıyla Mersin takip etti. Yılın ilk çeyreğinde yabancılara 10 bin 926 konut satıldı.
Adalar’da ise satan çok, alan yok. Konut satışları ise durmuş durumda, fiyatlar yatay seyrediyor. Büyükada’da merkeze yakın 2 oda 1 salon eski bir evin fiyatı 3.900.000 TL’den başlıyor. Adaların arkasından geçen Kuzey Anadolu fay hattı ve deprem korkusuyla Adaları terk edenlerin sayısında artış olduğu için her sokakta satılık ilanı var ama alan yok. Eski binalardan ise kaçış sürüyor. İnsanlar ev alırken artık tercihleri değişti. Öncelik binanın sağlamlık durumu ancak Adalar’da Koruma Amaçlı Nazım İmar Planları olmadığı için kentsel dönüşüm ve bina sağlamlaştıma gibi işlemler yapılamıyor dolayısıyla Adalar’da 40-50 yaşından daha yeni ev olmadığı için evlerin satılması, kiralanması durmuş durumda.
Depremin etkilediği 11 ile baktığımızda en büyük gerileme yıkımın en çok olduğu Hatay’da gerçekleşti. Bölgede ayakta kalan bina az olduğu için mart ayında satışlar geçen yıla göre yüzde 91.37 geriledi. Diğer illerde ise düşüşler şöyle oldu; Adana yüzde 31.60, Adıyaman yüzde 62.18, Diyarbakır yüzde 28.58, Gaziantep yüzde 50.57, Kahramanmaraş yüzde 39.22, Kilis yüzde 43.84, Malatya yüzde 42.80, Osmaniye yüzde 70.74, Şanlıurfa yüzde 43.78. Elazığ’da ise alınan göçle satışlar yüzde 29.31 arttı. Öte yandan beklenen DEPREM nedeniyle de İstanbul’da gerileme ülke ortalamasını geçti ve yüzde 24.22 oldu.
