Kasım 2025 G20 Liderler Zirvesi, küresel ekonomide belirsizliklerin arttığı bir dönemde dünyanın önde gelen ekonomilerini Johannesburg’da bir araya getiriyor. Ev sahibi Güney Afrika, güvenlik, protokol ve lojistik hazırlıklar için toplam R 691 milyon (yaklaşık 40 milyon USD) bütçe ayırdı. Zirve alanında 3.500 ek polis görevlendirildi; protestolar ve yoğun diplomatik trafik nedeniyle güvenlik seviyesi en üst düzeye çıkarıldı.
Zirveye G20 üye ülkeleri ve Avrupa Birliği liderleri katılıyor. Ayrıca BM, IMF, Dünya Bankası, ILO, WTO ve UNESCO gibi uluslararası kuruluşların üst düzey temsilcileri de Johannesburg’da hazır bulunuyor. Türkiye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından temsil ediliyor. ABD ise bu yıl lider düzeyinde yer almıyor; Beyaz Saray, Washington’un zirvenin resmi görüşmelerine katılmayacağını bildirdi.
Avrupa Birliği, Hindistan, Japonya ve Brezilya, zirveye enerji dönüşümü, kalkınma finansmanı ve yeşil teknolojiler başlıklarıyla aktif bir gündemle iştirak ediyor. AB ve Japonya, yeşil finansman mekanizmalarının genişletilmesini savunurken; Hindistan enerji güvenliği, kritik mineraller ve büyüme odaklı politikalarını ön plana çıkarıyor. Brezilya, fosil yakıtlardan kademeli çıkış ve Amazon havzasının korunması konularında güçlü diplomatik mesajlar vermeye hazırlanıyor.
Rusya zirvede teknik düzeyde temsil edilecek; Devlet Başkanı Vladimir Putin’in katılmayacağı daha önce açıklanmıştı. Suudi Arabistan enerji piyasalarının istikrarı, dijital ekonomi ve teknoloji yatırımları üzerine yoğunlaşıyor. Ukrayna ve İran ise G20 üyesi olmadıkları için resmi oturumlarda yer almıyor.
Zirvenin ana başlıklarından biri enerji. Adil enerji dönüşümü, yenilenebilir yatırımlar, hidrojen teknolojileri, kritik minerallerde arz güvenliği ve fosil yakıtlara bağımlılığın azaltılması konuları birçok oturumda ele alınacak. İklim değişikliği, afet riskleri ve karbon azaltım mekanizmaları da üst düzey görüşmeler arasında.
Türkiye’nin gündeminde Afrika ülkeleriyle ekonomik işbirliğinin derinleştirilmesi, enerji dönüşümünün finansmanı, maden ve kritik minerallerde ortaklıklar ile tedarik zinciri entegrasyonunun geliştirilmesi bulunuyor. Türk heyeti, özellikle yenilenebilir enerji ve dijitalleşme alanlarında Afrika ile yeni işbirliği kanalları açmayı hedefliyor.
Gelişmekte olan ülkelerin borç yükü, küresel kalkınma adaleti, ticaretin canlandırılması ve kapsayıcı büyüme de Johannesburg’un diplomatik atmosferini belirleyen temaslar arasında. Güney Afrika, bu zirveyi “Küresel Güney’in sesi” olarak konumlandırmak istiyor.
2026 G20 Zirvesi için ABD’nin ev sahipliği planı sürse de, Miami’deki Trump National Doral tesislerinin kesin olarak seçilip seçilmediği henüz açıklanmış değil.
Johannesburg’daki toplantının, jeopolitik risklerin ve ekonomik dalgalanmaların arttığı bir dönemde yapıcı diyaloğu güçlendirmesi ve çok taraflı sistemi yeniden canlandırması bekleniyor.
Haluk Direskeneli
⸻
Tarih: 22–23 Kasım 2025
Yer: Johannesburg, Nasrec Expo Centre
Ev Sahibi: Güney Afrika Cumhuriyeti – Başkan Cyril Ramaphosa
Tema: “Solidarity, Equality, Sustainability” (Dayanışma, Eşitlik, Sürdürülebilirlik)
