Rahim Ağzı Kanseri ve TARAMA TESTLERİ

1. Human Papilloma Virus nedir?
   Virusler bakterilerden daha küçük olan ve tedavisinde bakteriler kadar başarılı olamadığımız infeksiyon nedenleridir. HPV (Human Papilloma Virus) halk arasında cilt ve üreme organlarında siğil yapmasıyla bilinen bir virüstür. Bu virüsün son yıllarda insan sağlığı üzerinde çok daha önemli ve ciddi etkileri olduğu kanıtlanmıştır.
2. Rahim Ağzı Kanseri nedir?
   Rahim ağzı kanseri kadın üreme organlarından rahmin hazneye açılış kısmından (serviks) gelişen bir kanser türüdür. Bu kanser türü kadın sağlığı üzerinde kötü sonuçlara sahiptir. Ancak bu kadar kötü bir kanser türü olmasına rağmen, kansere dönüşen öncül hastalıkları ve ara evreleri vardır (CIN 1, CIN 2 ve CIN 3) ve bunların kansere dönüşmeden teşhis ve tedavisi mümkündür. Rahim ağzı kanseri her yıl dünya genelinde 500.000’den fazla kadında görülmektedir. Rahim ağzı kanseri tüm dünya kadınları arasında meme ve rahim kanserinden sonra görülen en sık 3. kanser türüdür. 250.000 kadın her yıl bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Bu her 2 dakikada 1 kadının rahim ağzı kanserine bağlı hayatını kaybettiğini göstermektedir.

   3. Rahim Ağzı Kanserinin teşhis ve tedavisi nasıl yapılmaktadır?
   Kansere dönüşmeden erken dönemde yakalanması HPV Testi ve pap-smear testiyle mümkündür. Bu yüzden, bütün kadınlara belirli aralıklarla tarama testi yaptırmaları önerilmektedir. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu tarafından aile sağlığı merkezlerinde dünyadaki en ileri yöntem olan HPV-DNA testi ile tarama gerçekleştirilmekte olup, her kadının 5 yılda bir bu tarama testini yaptırması yeterlidir. Kanser taraması sayesinde erken dönemde tespit edilecek kanser öncülü hastalıklar basit cerrahi yöntemlerle başarılı bir şekilde tedavi edilebilmektedir.

   4. Human Papilloma Virusunun Rahim Ağzı Kanseriyle ilişkisi nedir?
   Son yıllarda HPV’nin yüksek riskli bazı tiplerinin rahim ağzı kanserinin ve onun öncül hastalıklarının hemen hepsinde ana neden olduğu, virüsün hücrelerde kansere dönüşümü başlattığı gösterilmiştir.

3. Bu virüs nasıl bulaşmaktadır?
   HPV insanların birbiri ile doğrudan teması ile bulaşır. Özellikle kadınlarda daha sık olmak üzere cinsel bölgede siğillere ve rahim ağzının, dış genital bölge ve üreme yollarının (vulva, vajen) kanser ve kansere dönüşebilen hastalıklarına dönüşebilir. HPV virüsü vücuda bulaştığında kişilerin %90’ında 2 yıl içerisinde vücut tarafından temizlenmektedir. Ancak geri kalan insanlarda yıllar içerisinde enfeksiyon sonrası kanser öncesi yaralar gelişebilmekte ve yaklaşık 10-15 yılda kansere dönüşebilmektedir. Özellikle HPV tip 16 ve 18 rahim ağzı kanserlerinin yaklaşık % 70’ine neden olmaktadır.

   6. Bu virüsün rahim ağzı kanseri dışında başka hastalık ve kanserler ile ilişkisi varmıdır?
   HPV ile ilişkisi olduğu bilinen bir takım başka kanser ve kanser dışı hastalıklar mevcuttur. Bunlar arasında çocuklarda anneden geçiş yoluyla bulaşan HPV’nin neden olduğu solunum yoluna ait rahatsızlıklar ve genital siğiller sayılabilir. Sadece genital siğillerin her yıl tüm dünya çapında 30 milyon kadında görüldüğünü bilmek sorunun büyüklük ve yaygınlığını açıklar. Ayrıca anüs, penis, vajina, vulva ve baş-boyun, parmak kanserlerinde de HPV’nin önemli rol oynadığı belirtilmektedir.

   7. Rahim ağzı kanseri kimleri tehdit etmektedir?
   Rahim ağzı kanseri görülme sıklığı ve yaşı olarak orta yaş üstü kadınlarda daha sıktır. Ancak bu sıklık kanserin ortaya çıkıp belirti vermeye başladığı yılları göstermektedir. Hastalığın başlangıcı daha önceki yıllara gitmekte gelişimi uzun süreler almaktadır. Gelişim ve yayılma süreci için sabit bir zaman olmayıp bu hastalar arasında değişkenlik gösterir.

   8. HPV ‘den toplum olarak nasıl korunabiliriz?
   HPV bulaşması ve yaygınlığındaki en önemli yol cinsel ilişki olduğundan tekeşlilik korunmada çok önemli bir rol oynar.

   9. HPV aşıları ne kadar koruyucudur ve ne zaman yapılmalıdır?

Dünyada ve ülkemizde şu anda kullanımda olan 2 HPV aşısı bulunmaktadır: İkili ve dörtlü aşı. Dörtlü aşı HPV’nin rahim ağzı kanserine en sık yol açan iki tipi (Tip 16 ve 18)
ve genital siğillere yol açan iki tipi (Tip 6 ve 11) karşısında koruma sağlanmaktadır. İkili aşı ise rahim ağzı kanserine en sık yol açan tipler olan HPV 16 ve HPV 18’e karşı koruma sağlamaktadır.
HPV aşısı için tavsiye edilen yaş aralığı 9-13 yaş grubundaki kız çocuklarıdır. 9 yaştan itibaren her yaştan çocuk, genç kız ve kadınlara aşı uygulanabilmektedir. Erken yaşta yapılmaya başlanmasının nedeni hem çocukluk yaş grubunda bağışıklık sisteminin daha aktif olması hem de çocuklarımızın hastalıkla karşılaşma riskinden ve evlenme çağlarından önce bu virüse karşı bağışık kılınmasının amaçlanmasıdır.

10. Aşıların tedavi edici etkisi var mıdır?
Hayır. Aşıların sadece koruyucu etkisi vardır.

11. Aşı yapıldıktan sonra da tarama testi yaptırmaya devam edilmeli midir?
    Evet. Sebebi var: Birincisi aşı yapıldığı anda kişide zaten önceden aldığı virüsler olabilir ve aşının tedavi edici etkisi olmadığı için bu virüs hücre değişiklikleri yapmaya devam edebilir. İkincisi ise aşıların kapsamadığı tiplere karşı taramanın devam etmesi gerekliliğidir.
12. HPV-DNA testinin bilinen Pap-smear’dan farkı var mıdır?

İstanbul Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından Aile Sağlığı Merkezleri’nde uygulanmakta olan HPV-DNA testi bilinen Pap-smear’a göre duyarlılığı çok daha yüksek olan çok daha ileri bir yöntemdir. Pap-smear’ın duyarlılığı %50-60 civarı iken HPV-DNA testinin duyarlılığı %97’dir. Dolayısı ile smear testinin her yıl yaptırılması tavsiye edilmekte iken HPV-DNA testinin 5 yılda bir kez yaptırılması yeterli olmaktadır.

HPV-DNA TESTİ  İSTANBUL GENELİNDE TÜM AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÜCRETSİZ OLARAK YAPILMAKTADIR. AYRINTILI BİLGİ VE TEST YAPTIRMAK İÇİN AİLE SAĞLIĞI MERKEZİNİZE BAŞVURUNUZ…

Adalar Toplum Sağlığı Merkezi