Dünya Mirası Adalar Girişimi (DMA), Adalar’ın Unesco Dünya Miras Listesine girmesini sağlamak, uluslararası deneyimlerle Adalar arasında köprü kurmak, kültürel ve doğal varlıkların uluslararası normlara ve değerlere uygun olarak korunmasını sağlamak, kamuoyu oluşturmak, Adaların miras özelliklerini ortaya çıkarmak ve anlatmak için 4 yıl önce kuruldu. Adalar’ın UNESCO adaylık sürecinde çok taraflı bir katılım süreci hedeflendi, geniş bir katılım platformu için çaba gösterildi. Adalar Belediyesi ile genişletilmiş arama konferansları ile Adalar’ın UNESCO süreci yapılandırılmaya çalışıldı.
Bu süreçte DMA, Dünya Mirası listesi aday adaylığı başvuru dosyası için Adalar Belediyesi ile protokol yaptı. Sonuçta hazırlıklarını tamamlayarak başvuru dosyasını Kültür ve Turizm Bakanlığıma 2019’da iletti. Çok taraflı bir hazırlık sürecinin yanında önemli bir konu da kapalı uçlu planlama, projelendirme yöntemleri yerine Adalar halkını bu süreçte özne haline getirecek, STK’ların eşitlikçi koşullar içinde yaratıcı süreçlerde rol alabileceği programlar düzenlemekti. Örneğin Yetimhane’nin Avrupa Miras Yılı olan 2018 yılında Europa-Nostra Tehdit Altındaki 7 Miras Listesi’ne alınması Girişim’in uzun süreli çalışmaları ile desteklendi. Çok sayıda kuruluşun, kişinin katılımı sağlandı. Girişim hiç bir zaman bu çalışmaları kendisine mal etmemeye, kamusal kaynakları, imkanları özelleştirmemeye çalıştı.
Girişim Adalar’da eşitlikçi, özgürlükçü, insan haklarına saygılı, katılımcı bir yönetim fikrinin savunucusu oldu. Bu kamusal nitelikli sürecin sivil tarafında ise Girişim’in açık yapılı olması ve bir tüzel kişiliği bulunmaması nedeniyle; Girişim’in kuruluşundan 2 yıl sonra hazırlanan bir protokolle “taşıyıcı kuruluş” olarak Adalar Vakfı görev aldı. Bu kuruluşun temsilcileri de Girişim’e katıldı. Girişim 4 yıllık sürecin son 2 senesinde bunu bir “taşıyıcı kuruluş” yöntemi ile çözmeye çalıştı. Ancak bu mümkün olmadı, Vakıf yönetimi gerekli kapasiteyi sağlamak yerine etik olmayan yöntemlerle atılan her adımı kendisine mal etmeye, sahiplenmeye çalıştı.
DMA girişimi olarak üzülerek öğreniyoruz ki; Adalar Vakfı aynı amaçla, aynı konuda DMA’yı devre dışı bırakarak Adalar Belediyesi ile başka bir protokol yapmış. Dolayısıyla Vakıf “taşıyıcı kuruluş” mutabakatını ihlal etmiştir. Güven duygusunu sarsan bu davranışı etik bulmuyor ve DMA’ya davet edilen Adalar Vakfı’nın bundan böyle DMA için taşıyıcı vasfı kalmadığını duyuruyoruz.
İlgili tarafların bilgilendirilmesinin girişimin sorumluluğu dahilinde olduğu ve bir açıklama yapılması zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Kamu ile ilişkiler başta olmak üzere, Girişim’in başlangıçtaki amaçlarında da dile getirildiği ve öngörüldüğü gibi açık yapılı olmak üzere, bu misyon için çalışacak yapının oluşması kamusal alanın genişletilmesi hedeflenmektedir. Bu tür etik olmayan ilişkilerin Adalar’da katılımcı ve eşitlikçi ilişkilerin, bağımsız ve sivil girişimlerin gelişmesini engelleyici nitelikte olduğunu düşünüyoruz.
Dünya Mirası Adalar Girişiminin, etik olmayan ve kamu ile imtiyaz odaklı ilişkiler geliştirme karşısında ilkeli bir şekilde durarak Adaların kültürel ve doğal varlıklarının korunması için katılımcı ve yenilikçi yöntemler geliştirmek, farkındalığı arttırarak gelecek kuşaklara iyi bir miras bırakmak için geçmişimizin, bugünümüzün ve geleceğimizin sorumluluğu ile çalışmalarını sürdüreceğini
saygılarımızla bilginize sunuyoruz.
