İstanbul’un ‘gladyatör böcekleri’ Büyükada’da yetişiyor
İstanbul’daki ormanların korunması için en az yangın kadar zararlı olan canlılara karşı ‘gladyatör’ isimli böcek timleri görev yapacak. İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü tarafından yürütülen proje ile Büyükada, adeta böcek üretim üssüne çevrildi. Özel bir laboratuvarda üretilen binlerce böcek, ormanların baş belası olan Çamkese böceğine karşı amansız bir mücadele verecek. Yaklaşık 40 bin gladyatör böcek, İstanbul’un dört bir yanında görev yapacak.
Özellikle yaz aylarıyla birlikte orman alanları için en büyük tehditlerin başında yangınlar geliyor. Ancak orman için en az yangın kadar zararlı olan diğer bir unsur da doğal popülasyonu artan zararlı canlılar. Yeşil Meşe Bükücüsü ya da Çamkese böcekleri bu anlamda İstanbul ve çevresindeki ormanlar için büyük tehdit oluşturuyor. İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü’nün 2005 yılından bu yana yürüttüğü çok özel bir çalışma da bu gerçeği gün yüzüne çıkardı. Uzman bir ekip tarafından Büyükada’da kurulan böcek üssü, kelimenin tam anlamıyla orman zararlılarına karşı doğal böcek askerler yetiştiriyor. Calosoma Sycophanta olarak adlandırılan ancak ‘gladyatör’ ya da ‘yamyam böcek’ olarak da isimlendirilen canlı ile ormanlara dadanan zararlı canlılara savaş açılıyor.
Gladyatör böceklere ilişkin uzmanların dikkat çeken tespitleri var. Yaklaşık 3 ile 5 yıl ömürleri olan bu canlıların her biri, bu süre içinde 2 bin civarında Çamkese böceği’ni öldürüp yiyebiliyor. Doğaya salındıklarında düşman böcekleri bir bir avlayan gladyatörler, aç kaldıklarında kendi türlerini de yiyebilme özelliğinden dolayı ‘yamyam’ olarak da biliniyor. Ancak uzmanlar bu özelliği bir otokontrol olarak görüyor.
‘KİMYASAL MÜCADELENİN YERİNİ DOĞAL YÖNTEMLER ALDI’
Orman zararlılarına karşı yapılan doğal mücadelenin eski yıllarda kimyasallarla yapıldığını belirten İstanbul Orman Bölge Müdürü Zekeriya Mere, kontrol altına alınamadığında böceklerin de en az yangın kadar zararlı olabildiğinin altını çizdi. Mere, “İlk yıllarda kimyasal mücadele yapılıyordu. Bu yapılırken de doğadaki yararlı böcekleri de tahrip edebiliyordunuz. Son 10 yıldır Orman Genel Müdürlüğü, laboratuvar ortamında üretilen böceklerle bu mücadeleyi yürütüyor ve çok etkili sonuçları da alındı.” dedi.
Gladyatör böceklerin üretim üssü olan Büyükada’daki laboratuvarda bugüne kadar 65 bin böcek üretildi. Bu yıl için yaklaşık 40 bin adet gladyatör böcek üretilmesi planlanıyor. Zararlı canlılara karşı adete böcek timleri gibi görev yapacak bu canlıların biyolojik savaş verdiğini anlatan Orman Yüksek Mühendisi Muhsin Muhsin Köse de, laboratuvardaki bin 700 böcekten 40 bin adet üreteceklerini ve bunların İstanbul’daki bazı riskli bölgelere salınacağını dile getirdi. Köse, “Biyolojik mücadele uzun soluklu ve sabır isteyen bir yöntem. Çevreye de saygılı. Laboratuvardaki her bir ergin böcekten ortalama 100 larva elde ediliyor. Bunlardan da 3 ile 9 gün süre ile larvalar çıkıyor. Larvalar alındıktan bir ay sonra doğaya bırakılıyor.” dedi.
BÜYÜKADA’YA 7 BİN GLADYATÖR
Çam ağaçlarının yoğun olarak bulunduğu Büyükada’nın risk altında olduğunu belirten Köse, 7 bin böceğin bu yıl adaya salınacağını dile getirdi. Aynı şekilde riskli olan Aydos, Şile, Alemdağ, Heybeliada, Sarıyer, Arnavutköy ve Gazi Mahallesi’ndeki ormanlık alanlara bu asker böceklerden salacaklarını anlattı. Köse, üretilen böceklerin ada ormanlarındaki yüzde 40 oranındaki hastalıklı ağaç popülasyonunun kurtarılması için doğaya salındığını da sözlerine ekledi.
Adalar Orman İşletme Şefi Seval Aktaş ise, bazı durumlarda vatandaşların ‘neden hiç bir şey yapmıyorsunuz’ gibi tepkileri olduğunu ancak yürütülen çalışmaların çok yoğun olduğunu belirtti. Aktaş, zararı en alt seviyeye indirip popülasyonu azaltmayı amaçladıklarını kaydetti.cihan
