“Lozan Barış Konferansı ve Antlaşmasının 96. yıl dönümü” Heybeliada’da ismet İnönü müze evinde düzenlenen bir etkinlikle kutlandı
Türkiye Cumhuriyeti’nin tapu senedi Lozan Barış Antlaşması’nın 96. yılı nedeniyle önceki gün İnönü Vakfı, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) ve Adalar Belediyesi işbirliğinde Heybeliada’daki İnönü Evi ve Müzesi’nde bir etkinlik düzenlendi.
Heybeliada’daki etkinliğe İnönü Vakfı Başkanı Özden Toker, ÇYDD Başkanı Prof. Dr. Ayşe Yüksel, Cumhuriyet Vakfı Başkanı Alev Coşkun, Adalar Belediye Başkanı Erdem Gül, Kartal Belediye Başkanı Gökhan Yüksel, Şişli Belediye Başkanı Muammer Keskin ile yurttaşlar katıldı.
Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın ardından açılış konuşması yapan İnönü Vakfı Başkanı ve İsmet İnönü’nün kızı Özden Toker, “96 sene önce bugün Lozan’da babamın imzaladığı barış antlaşması ile şimdiki sınırlarımıza kavuştuk. Biz birbirimizi desteklemek ve Cumhuriyet devrimlerimizi yaşatmak için yemin etmiş insanlarız. Aslında hepimiz Cumhuriyet ailesinin birer ferdiyiz” diye konuştu.
ÇYDD Genel Başkanı Prof. Ayşe Yüksel ise “ÇYDD olarak bugüne kadar yaptığımız gibi, bundan sonra da Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü’nün yaptıklarından aldığımız güç ile çalışmaya devam edeceğiz. Lozan Barış Antlaşması, sonuçları bakımından tam bağımsız Türkiye’nin kurulduğunu tescil etmiştir. Bize özgürlüğümüzü armağan eden Mustafa Kemal Atatürk’e ve İsmet İnönü’ye minnetimiz sonsuz, önlerinde saygıyla eğiliyorum” sözlerini dile getirdi.
Ardından sahneye çıkan ÇYDD öğrencisi Bahar Zeynep Aşcı, arp ile İzmir Marşı’nı çaldı. Aşçı’ya eşlik eden yurttaşlar coşkulu anlar yaşadı.
Etkinlikle ilgili açıklama yapan Kartal Belediye Başkanı Gökhan Yüksel, “İnönü Vakfıyla beraber İsmet İnönü’nün evinin önündeyiz. Lozan’ı andık, oradaki diplomasi zaferini, diplomasi dehasını bugün konuşmacılarla birlikte, İnönü ailesi ile birlikte tekrar yad ettik. Lozan büyük bir zaferdir büyük bir başarıdır. Sevr’de kaybedilen toprakların geri kazanılmasıdır. Dolayısıyla emeği geçen başta Lozan kahramanı İsmet İnönü’ye, onu görevlendiren Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e minnet borçluyuz. Bugün de bunu yad ettik. İnönü ailesiyle birlikte bu günü anmak ayrı bir mutluluk ve onur verici oldu. Bu anlamda bağımsızlığımızın ve ülkemizin tapu senedi Lozan’ı bütün herkesin daha iyi şekilde anlayacağına inanıyorum” dedi.
Etkinliğin son bölümünde Cumhuriyet Vakfı Başkanı Alev Coşkun “Lozan ve İnönü” başlıklı bir konuşma yaptı.
Coşkun “Atatürk’-ün de dediği gibi bu antlaşma Türk milletine karşı yüz yıllardır hazırlanan ve Sevr Antlaşması ile tamamlandığı sanılan suikastın sonuçsuz kaldığını bildiren bir belgedir. Osmanlı tarihinde görülmemiş siyasi bir zaferin eseridir. İsmet İnönü Lozan’a giderken elinde TBMM ile kararlaştırılan 14 madde vardı. 12 madde tavsiye niteliğindeyken, 2 madde kesin hükümler taşıyordu. Bunlardan biri Doğu Anadolu’da Ermenistan’ın kurulmayacağını, diğeri ise kapitülasyonların kabul edilemeyeceğini söylüyordu. Bunların yanında boğazlarda ve orduların terhis edilmesi konusunda da taviz verilmeyecekti. Her şeyden önce uluslararası bir antlaşma yapıldığını ve uzlaşıldığını unutmamak gerekiyor.” dedi.
