Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkilileri, ülkenin enerji portföyünü genişletme stratejisi kapsamında, ABD merkezli nükleer enerji şirketi TerraPower ile küçük modüler reaktörler (SMR) konusunda görüşmeler yürüttüklerini açıkladı.
Bakan, 2050 hedefleri doğrultusunda SMR kapasitesinin en az 5.000 MW olması planlandığını belirtti. Bu hedef, toplamda 20.000 MW olarak belirlenmiş nükleer enerji hedefinin bir parçası.
SMR NEDİR? NEDEN ÖNEMLİ?
SMR’ler (küçük modüler reaktörler), geleneksel büyük nükleer reaktörlere kıyasla daha küçük kapasiteye (çoğu tasarımda yaklaşık 300–400 MW aralığında) sahip.
SMR’ler, fabrikada hazırlanıp modüler bileşenler olarak üretilebiliyor; bu sayede inşa süreci görece daha kısa, maliyet ve altyapı gereksinimleri ise daha az olabiliyor.
Talep doğrultusunda yeni modüller eklenerek kapasite artırımı yapılabilmesi, SMR’leri esnek ve ölçeklenebilir kılıyor.
OLASI FAYDALAR — FIRSATLAR
SMR yatırımları, geleneksel büyük santrallere kıyasla daha düşük başlangıç maliyeti ve daha kısa kurulum süresi gerektirebilir; bu da bütçe ve zaman açısından avantaj sağlayabilir.
Daha küçük boyutları ve modüler yapısı, farklı coğrafyalarda — büyük santrallere uygun olmayan alanlarda — elektrik üretimine imkan tanıyabilir.
Talep artışıyla kapasitenin kademeli olarak artırılabilmesi, yatırım riskini dağıtarak enerji ihtiyacı ile orantılı büyüme stratejisi izlenmesine olanak verebilir.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR — RİSKLER & BELİRSİZLİKLER
SMR teknolojisi hâlâ gelişim aşamasında: bazı modeller üretim hâlinde veya plan aşamasında; bu da teknik ve düzenleyici belirsizlikleri beraberinde getiriyor.
Nükleer atık yönetimi, güvenlik standartları ve çevresel etkiler gibi konular — SMR’ler için de klasik nükleer santral kaygılarını gündemde tutuyor.
Toplumsal kabul, şeffaflık, güvenlik ve çevresel sorumluluk gibi unsurların — yalnızca ekonomik ya da stratejik değil — planlamada öncelikli olması önemli görünüyor.
Türkiye’nin enerji stratejisinde SMR’lere yönelmesi; artan enerji talebi, dışa bağımlılığı azaltma ve enerji arz güvenliğini sağlamada önemli bir alternatif olarak öne çıkıyor. Ancak SMR teknolojisinin hâlâ gelişim aşamasında olması ve beraberinde getirebileceği çevresel, teknik ve toplumsal sorular — dikkatle değerlendirilmesi gereken unsurlar.
SMR’ler, potansiyel olarak ülkenin enerji portföyünü çeşitlendirme yönünde umut vadeden bir adım. Fakat bu adımın — yalnızca ekonomik ya da stratejik değil — şeffaflık, güvenlik ve çevresel sorumluluk gözetilerek planlanması büyük önem taşıyor.
⸻
Kaynak: “Turkey is in talks to buy small nuclear reactors from Bill Gates-backed TerraPower”, Ekathimerini.
