İstanbul Bienali: Bir Zamanlar Adalar’da da yapılıyordu

İstanbul Bienali, 20 Eylül – 23 Kasım 2025 tarihleri arasında, “Üç Ayaklı Kedi” temasıyla İstanbul’un Beyoğlu-Karaköy hattında yer alan sekiz mekânda gerçekleştiriliyor. Bu mekânlar arasında Galata Rum Okulu, Zihni Han, Muradiye Han, Galeri 77, Külah Fabrikası, Meclis-i Mebusan 35, Eski Fransız Yetimhanesi Bahçesi ve Elhamra Han bulunuyor . Bienalin ilk ayağı, 30’u aşkın ülkeden 47 sanatçının eserlerini içeriyor ve bu yıl alışılmış bienal formatlarının ötesine geçerek üç yıla yayılan bir yapıyla kurgulandı .

Ancak, bu yılki bienal rotasında Adalar yer almıyor. Geçmiş yıllarda Adalar, bienalin önemli mekânlarından biri olmuştu. Örneğin, 16. İstanbul Bienali’nde Büyükada’da Anadolu Kulübü, Hacopulo Köşkü, Mizzi Köşkü ve Taş Mektep gibi mekânlar sergi alanı olarak kullanılmıştı .

Tavsiye Edilen Mekânlar:
• Anadolu Kulübü: Büyükada’da yer alan bu tarihi kulüp, deniz manzarası ve geniş bahçesiyle dikkat çekiyor. 120 odalı ve 250 yatak kapasiteli olan kulüp, özel plajı, yüzme havuzları, restoranları ve gece kulübüyle misafirlerine hizmet veriyor .
• Troçki Evi (Yanaros Köşkü): Lev Troçki’nin 1929-1933 yılları arasında sürgünde kaldığı bu köşk, halk arasında “Troçki’nin Evi” olarak biliniyor. Troçki, burada “Rus Devrimi’nin Tarihi” adlı eserini kaleme almıştır .
• Mizzi Köşkü: Büyükada’daki nadir kâgir yapılardan biri olan Mizzi Köşkü, Art Nouveau tarzında inşa edilmiştir. Ahşap yapılara göre farklı bir mimariye sahip olan bu köşk, tarihi dokusuyla dikkat çekiyor .
• Taş Mektep: Büyükada’nın en bilinen yapılarından biri olan Taş Mektep, 19. yüzyılda inşa edilmiştir. Tarihi yapısı ve mimarisiyle ziyaretçilerini etkileyen bu okul binası, geçmişte eğitim kurumu olarak kullanılmıştır.

Adalar’ın Bienale Dahil Edilmemesi:

Adalar’ın bu yılki bienale dahil edilmemesi, mekân seçimi ve ulaşılabilirlik gibi faktörlerle ilgili olabilir. Adalar, ulaşım açısından bazı zorluklar ve sınırlamalar içerebilir; bu da bienalin erişilebilirlik hedefleriyle çelişebilir. Ancak, Adalar’ın sanatla buluşma potansiyeli her zaman değerlendirilebilir ve gelecekteki etkinliklerde bu bölgenin de dahil edilmesi düşünülebilir.

Sonuç:
18. İstanbul Bienali’nin bu yılki mekân seçimleri, şehrin merkezi bölgelerinde yoğunlaşmış olsa da, Adalar’ın tarihi ve kültürel zenginlikleriyle sanat etkinliklerine ev sahipliği yapabilecek potansiyeli bulunmaktadır. Gelecekteki bienallerde veya diğer sanat organizasyonlarında Adalar’ın da daha fazla yer alması sağlanabilir.

Haluk Direskeneli