İstanbul Adalar’da faytonculukta kullanılan atların ölümlerine ve kötü koşullarda çalıştırıldığı iddialarını CHP’li Veli Ağbaba da gündeme getirdi. Öte yandan hayvanseverler, pazar günü eylem yapmaya hazırlanıyor, faytonculardan tepki var.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, İstanbul’un Adalar ilçesinde ulaşım hizmetinde yıllardır kullanılan atlı faytonlar ile ilgili yaşanan durum hakkında yazılı bir açıklama yaptı.
Adalar’da her yıl yüzlerce atın telef olduğunu, sağlıksız şartlarda hasta olarak çalıştırıldığına dikkat çeken Ağbaba, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ı çözüm bulmaya çağırdı. “Tam bir kıyım haline dönüşmüş bu durum hakkında Büyükşehir Belediyesi adeta üç maymunu oynamaktadır” dedi.
Ağbaba’nın yazılı açıklaması şöyle:
“Adalar ilçemizde, atlı fayton ile taşımacılık yıllardır uygulanmaktadır. Adalar ile simgeleşmiş bu taşımacılık biçimi kuşkusuz hayvan haklarını ihlal etmeyecek şekilde sürdürülmek zorundadır. Ancak gelinen noktada Adalar’da her yıl yüzlerce at telef olmakta, çoğu at sağlıksız şartlarda hasta olarak çalıştırılmaktadır. Telef olan ve denize atılan, tenha bölgelere bırakılan atlar Adalar Belediyemiz tarafından toplanmakta ve gömülme işlemi gerçekleştirilmektedir. İmkânları dâhilinde konuyla yakından ilgilenen Belediyemiz, kısıtlı arazisi sebebiyle ciddi zorluklarla karşılaşmaktadır.
Atların tutulduğu barınaklar sağlıksız ve yetersizdir. Bu barınaklar İSPARK şirketinin sorumluluğundadır. Gerek Büyükşehir Belediyesi gerekse İlçe Tarım Müdürlüğü veteriner hizmetlerini vermek konusunda oldukça duyarsız yaklaşmakta ve bu hizmet gerektiği ölçüde verilmemektedir. Bu durum atların yakalandığı RUAM hastalığının toplum sağlığı açısından da bir tehlike yaratmaktadır.
Tam bir kıyım haline dönüşmüş bu durum hakkında Büyükşehir Belediyesi adeta üç maymunu oynamaktadır. Kanun gereği Büyükşehir’in sorumluk alanına giren ve UKOME’ye bağlı olan taşımacılık hizmetinde yaşanan ve hayvan haklarını ihlal eden durum karşısında Kadir Topbaş sus pus olmuş durumdadır. Kendisini, bu konu hakkında Adalar Belediyesi’ni hedef göstermekten vazgeçmeye ve derhal harekete geçmeye davet ediyorum. Dünya Belediyeler Birliği Başkanı olan ve 10 yılı aşkın süredir İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin başında bulunan Topbaş’ı, Büyükşehir Belediyesi imkanlarıyla çözülmesi son derece kolay olan bu soruna karşı derhal harekete geçmeye çağırıyorum. Konunun gerçek muhatabı olan Kadir Topbaş bu sorunu çözmek zorundadır.”
Adalar’da fayton atlarının çalıştırılma koşullarını protesto etmek için cumartesi günü Büyükada’da “Faytonu binme, atlar ölüyor” eylemine çağrı yapan hayvan severlerin eleştirilerine faytonculardan yanıt geldi.
İstanbul Arabacılar Motorsuz Kara Nakil Vasıtaları Esnaf Odası Başkanı ve aynı zamanda 51 yıllık faytoncu Hasan Ünal, atların ağır şartlarda çalıştırıldığı iddialarını kabul etmeyerek, medyada çıkan haberlerin gerçekleri yansıtmadığını söyledi. Ünal, sosyal medya üzerinden örgütlenen bir grup hayvan severin cumartesi günü Büyükada’da yapacakları eylem öncesinde konuyla ilgili olarak Büyükada fayton durağında basın açıklaması yaptı.
Eylem çağrısı yapanların gerçek anlamda hayvan sever olmadığını kaydeden Ünal, “Eğer bunlar gerçekten hayvan sever olsalardı Veliefendi’ye de gitmeleri gerekirdi. Adanın her yerinde sahipsiz kuduz hayvanlar var, gelsinler bu hayvanlara sahip çıksınlar. Atlar ölüyor diye faytonlara binmeyin diyorlar. Yalan söylüyorlar. Hayvan severlerin ellerinde farklı zamanlarda olmuş iki tane fotoğraf var. Bir tanesi altı sene önce yaşanmış bir olay. Sürekli aynı fotoğrafları yeniymiş gibi paylaşıyorlar” diye konuştu.
Hasan Ünal, yaptığı açıklamada bazı medya organlarında konuyla ilgili çıkan haberlere tepki gösterdi. Ünal, “Yılda 400 at ölüyor diye haber yapıyorlar. Adalar genelinde 1200 fayton atı var. Bunun 870′i Büyükada’da bulunuyor. Onların dediği gibi yılda 400′ü ölüyorsa seneye nerede at bulup faytonculuk yapacağız? Faytonculuktan ailelerle birlikte yaklaşık 2 bin kişi ekmek yiyor. Bir faytoncu, atını ölene kadar koşturmaz, asla eziyet etmez. Çünkü o attan ekmek kazanıyor. Ortalama 7 ile 10 yıl arasında atıyla faytonculuk yapmak zorundadır yoksa zarar eder” dedi.
Faytonun Adalar’da yaklaşık 130 yıllık bir mazisi olduğunu kaydeden Ünal, fayton ile gezmenin adaya gelen yerli ve yabancı turistler için bir nostalji olduğunu söyledi. Toplam 277 faytonun hizmet verdiğini ifade eden Ünal atların bakımlarıyla ilgili şöyle konuştu:
“Faytonculuğu babamdan öğrendim ve 51 yıldır bu işi yapıyorum. Büyükada’da 226, Burgazada’da 21, Heybeliada’da 30 tane olmak üzere toplam 277 fayton var. Atların bakımını seyislerimiz ve faytoncular yapar, yemi, suyu zamanında verilir. Özellikle sıcak havalarda atlar asla fazla çalıştırılmaz. Mesela sancılanan bir at ayaklarını yere vurur ve böyle durumlarda asla atlar çalıştırılmaz. Eğer atlar çok terlediyse fazladan bir sefer yaptırılmaz. O hayvan yol üzerinde hemen değiştirilir. Hiç kimse bilerek ve isteyerek fazladan para kazanayım bu uğurda hayvanım ‘ölürse ölsün’ demez.”
Ünal, odalarına bağlı bir veteriner hekimin haftada bir kere atları kontrol ettiğini ifade etti. Ünal, “Ayrıca İlçe Tarım Müdürlüğü’ne bağlı veteriner hekimler de 6 ayda bir kontrol ediyor. Bu sene kontrollerde 31′i hastalıklı olmak üzere toplamda 40 hayvan itlaf edildi. Adalar Belediyesi’nin veteriner hekimleri de hastalanan atları tedavi ediyor” dedi.
Öte yandan Büyükada’yı ziyaret eden yerli ve yabancı çok sayıda turist fayton istasyonu önünde uzun kuyruklar oluşturdu. Fayton sırasının istasyonun önünden şehir hatları iskelesine kadar uzaması ise dikkat çekti. Ayrıca hayvan severlerin çağrısıyla ‘Faytona binme, atlar ölüyor’ eyleminin de cumartesi günü Büyükada Meydanı’nda yapılacağı öğrendi. (Ankara- ZETE, DHA)
