4 ŞUBAT DÜNYA KANSER GÜNÜ

YANLIŞ BİLİNEN KANSER EFSANELERİ NELERDİR?

Kanser hakkında bilgilerimiz artırmak, yanlış bilinenleri düzeltmek amacı iletek bütün dünyada ortak bir ses çıkartmak için önemli bir fırsattır. Dünyanın her tarafında bu yıl kanser hakkında yanlış bilinen, efsanelere odaklanıyoruz. Kanser olmayı hiç kimse isteyerek seçmez . Kanserli bir hastayla yaşamayı da ; Fakat herkesin başına gelebilir.Çagımızda kanser ,teknolojinin ve beslenme düzenimizin de değişime ugraması nedeniyle bir hayli artmıştır.Toplumsal olarak kanser hastalıklarına karşı yanlış olarak duydugumuz ve koşullu ögrendiğimiz bilgileri çöpe atmanın ve yerine dogru olan yenileri yerleştirmemiz gerekmektedir.Biz KANSER olmamak için nekadar mücadele versekte heran bu hastalıkla karşılaşabilecegimizi kendimize olmasada çevremizdekilere hastalığın oluşması durumunda bilinen yanlışlarımızı düzeltmemiz gerekmektedir.

AMACIMIZ :

YANLIŞ EFSANE HAKKINDAKİYANLIŞLARIDÜZELTMEK
EFSANE 1 – KANSERİ KONUŞMAK ZORUNDA DEĞİLİZ
EFSANE 2 – KANSERİN BELİRTİ VE BULGULARI YOKTUR
EFSANE 3 – KANSERLE İLGİLİ YAPABİLECEĞİM HİÇ BİR ŞEY YOK
EFSANE 4 – KANSER TEDAVİSİNE HAKKIM YOK

YANLIŞ EFSANE 1-KANSERİ KONUŞMAK ZORUNDA DEĞİLİZ GERÇEK: Bazı toplumlarda kanserin açıkça konuşulması zor bir konu olsa da ,hastalığı konuşmak bireye, topluma ve kanser politikalarına kazanımlar getirebilir.SİZİN VEYA BİR TANIDIĞINIZ KANSER OLDUĞUNDA

Kanseri konuşmak

Kanıt

Pek çok insan için kanser hayatı değiştiren bir olaydır ve genellikle şok, korku, kızgınlık, üzüntü, yalnızlık ve endişe doğurur. Kanser tanısı konulan kişinin, aile bireyleri, arkadaşları ve iş arkadaşları ile hastalığını konuşması, pek çok insan için hala zor olsa da, belirtilen duygularla baş edilmesine yardımcı olabilir.

∙Çoğu toplumda, kanser tabu olarak görülmeye devam etmektedir. Kanser olan insanlar baskı ve ayrımcılığa uğramakta ve bu durum onların tedavi arayışını engelleyebilmektedir.

∙Toplumun kanser konusunda olumsuz algılamaları bu konudaki tartışmaları durdurabildiği gibi, toplumda korku ve bilgi kirliliğine de sebep olabilir. Bu durum kanseri önlenmesi ve erken tanısında da güçlükler yaratabilir. Kanseri konuşmak konusunda kültürel engellerle ve bilgi kirliliği ile mücadele etmek önemlidir.

∙Gelişmiş toplumlarda dahi, kanser konusunda bilgisizlik, konuyu arkadaş ve aile ile konuşmama arzusu görülebilmektedir.

∙Kanser konusundaki tabulara ve utanma duygusunun öne çıktığı bazı erkek kanserlerine yönelik ( prostat, testis ve kolon) çeşitli kampanyalar vardır. Bu yolla, bireylerde kanserin erken belirtileri konusunda farkındalık yaratılmaktadır.

Kanser bakım ve desteği

Kanıt

∙ Kanserli hastanın bakımını yapmak, bu bakımı yapanların fiziksel ve zihinsel sağlığında önemli etkiler yapabilmektedir.Kanser hastasının bakımını yapanların – eşler, aile bireyleri, arkadaşlar- hastalık hakkındaki bilgileri genellikle sınırlıdır ve çok az destek görmektedirler. Bu durum çoğu kişide bazen depresyona kadar gidebilen önemli duygusal problemlere yol açabilmektedir.

∙ Kanserli hastanın bakımını üstlenen kişilere doğru desteği vermek onların bu durumla baş edebilmelerine ve yaşam kalitelerine önemli katkılar sağlayabilmektedir.

∙ Destek grupları bu konuda uygun bir bakım ve destek ortamı sağlayarak, kanserli hastaların duygularını ifade edebilmesine ve onların endişe ve korkularını azaltılmasında yararlı olabilirler.Ayrıca destek grupları mevcut tedavi seçenekleri ve yan etkiler konusunda da bilgi sağlayabilirler.

Kanser ve iş yaşamı

Kanıt

∙ Kısıtlı mali imkanları olanlarda, tedavi maliyetinin yüksekliği ve iş yaşantısının kesintiye uğraması aileleri daha da yoksullaştırmakta ve kanserin mali bedeli aileler için bir felaket yaratabilmektedir.

∙ Çalışma hayatına geri dönüşün sağlanabilmesi, sosyal ilişki ve gelir açısından önemli bir adımdır. İş ortamında hasta ve yakınlarına gösterilecek destek çok büyük yarar sağlayabilir. İşverenin çalışanına göstereceği destek kişinin endişelerini azaltabilir ve çalışırken de kanserle mücadele güvenini kazanabilir.

Kanser, Vücut Algılaması ve Cinsellik

Kanıt

∙ Kanser tanısının konulması bireyin cinselliğinde önemli etkiler yapabilmektedir.

∙ Kanserli hastanın vücut algılaması ve cinsel sorunlar eşler arasında önemli problemlere yol açabilmektedir. Bu durum sadece kadınlara özgü değildir. Prostat ve testis kanseri olan erkeklerde cinsel ilgi azalabilir.

“Bilgi eksikliği sonucu insanlar kanser sözünü duyunca korkmakta, bazıları hastalığını saklamakta ve bazıları geleneksel tedavi uygulayarak tedavi için geç kalmaktadırlar.“
Göğüs kanseri konusunda inanış ve uygulamaları belirten bir birey;

KÜRESEL SAVUNMA MESAJI

Kanseri konuşmak, efsane haline gelmiş yanlış inanışları, davranışları ve tutumları engeller, insanları erken tanı ve tedaviden alıkoyan korku ve yanlış bilinenlere yönelmelerini önler.

Hükümetler, toplumlar, işverenler, medya kanser konusundaki yanlış algılamaları değiştirmekte rol oynayabilir ve insanlar kanseri önleme ve bakım konusunda kendilerini daha güçlü hissedebilir.

KÜRESEL DÜZEYDE KANSERİ KONUŞMAK

Kanıt

∙Dünya genelinde kanser,sosyal ve ekonomik gelişmeyi tehdit eden bir durumdur. 2030 yılında gelişmekte olan ülkelerde her yıl 21.4 milyon yeni kanser vakası beklenmektedir.

∙ Kanserin ekonomik gelişme ve büyümeye sekte vuracağını bilmekle birlikte bu risk ile baş edilebileceğini ve sağlığa yatırımın mümkün olduğunu bilinmektedir.

∙ 2030 yılında kanserin yıllık maliyetinin 458 milyar dolar olacağı tahmin edilmektedir.
∙ Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) kansere sebep olan risk faktörlerine (tütün, alkol, sağlıksız diyet, fiziksel aktivite eksikliği) yönelik yatırımların yılda sadece 2 milyar dolarlık bir maliyetinin olacağının öngörülmektedir.

“ Kanserin ve diğer bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesinin ön şartı, sürdürülebilir kalkınma, ekonomik kalkınma, sürdürülebilir çevre ve sosyal katılım olmak üzere üç boyutludur. Dünya Sağlık Örgütü Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Önlenmesi ve Kontrolü Küresel Eylem Planı (2013-2020)

KÜRESEL SAVUNMA MESAJI

Kanserin önlenmesi ve erken tanısına yönelik yatırımların maliyeti kanserin sonuçları ile uğraşmaktan çok daha ucuzdur.

Küresel kalkınma çerçevesinde kanser ve Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar (BOH) ile ortak paydada buluşmak gelecek kuşaklarda kanserin sosyal ve ekonomik etkilerinin en aza indirgemelerini sağlayacaktır.

Efsane 2

YANLIŞ EFSANE 2 KANSERİN BELİRTİLERİ VE BULGULARI                                  YOKTUR

GERÇEK: Birçok kanser türü erken dönemde uyarıcı belirti ve bulgular gösterir ve erken tanı tartışılmaz düzeyde yararlıdır.

BELİRTİ VE BULGULARI TANIMAK GEREKİR

Bireylerin, toplumların, sağlık çalışanlarının ve politika yapıcıların kanserin belirti ve bulgularının farkında olmaları ve öğrenmiş olmaları çok önemlidir.
Kanıt

• Bazı kanser türlerinin erken dönemde belirti ve bulgu vermediği bir gerçektir, ancak meme, rahim ağzı (serviks), deri, ağız, kalın barsak (kolorektal) ve bazı çocuk kanserlerini de kapsayan birçok kanser türünde erken tanı tartışılamayacak düzeyde yararlıdır.
• Erken tanı ve kanser tedavisinde sonuçların iyileştirilebilmesinde ilk basamak farkındalıktır. Örneğin pankreas ve yumurtalık kanseri gibi bazı kanser türleri erken belirti vermeden yaşam süresini kısaltmaktadır.Buna karşın kanser araştırmacıları dünya çapında kanserin erken dönemde tanısını koymaya yönelik yeni yöntemler geliştirme konusunda çalışmalar yapmaktadır.
• Birkaç istisna dışında dışında, erken evrede tanı konulan kanser türleri geç evrede tanı konulanlara göre tedaviye daha iyi cevap vermektedir.
• Sağlık çalışanlarının uygun bilgi ve donanımlarının sağlanarak kanserin erken belirti ve bulgularını doğru teşhis etmeleri ve bu sayede erken evrede iken uzman  merkezlere zamanında yönlendirmeleri önemlidir.
  • İnsanlar yardım istemek konusunda teşvik edilmelidir.
  • Bazı kanser türleri için erken uyarıcı belirtilerin tanınması kaynakların sınırlı olduğu durumlarda özellikler önemlidir, maliyet etkindir ve bazı vakalarda özel bir tanısal teknoloji de gerektirmemektedir. Örneğin, meme kanserlerinin genellikle ileri dönemde tanı aldığı bölgelerde birinci basamak sağlık çalışanı tarafından yapılan bir klinik meme muayenesi ile bile meme kanseri erken dönemde teşhis edilebilir.Aile Hekimliği Birimlerimize belli aralıklarla Meme Muayenesi yaptırmalı gerekli durumlarda meme ultrasonu ve dr tavsiyesine göre momografi yaptırılması gerekmektedir.

ERKEN TANI

Erken tanı çok yönlüdür. Kanser farkındalığını artırmaya yönelik stratejiler, belirtiler varken tedaviye erişim ve bunlarla birlikte erken tanıya yönelik iyileştirmeler kanserde
Tedavi sonuçlarını iyileştirmek için en önemli fırsattır.
ERKEN TANIDA EŞİTLİĞİ SAĞLAMAK
Erken tanı ve tedavide eşitliği sağlamak bir öncelik olmalıdır.
Kanıt Kaynakların sınırlı olduğu durumlarda, bir çok kanser ilerlemiş dönemde tanı almaktadır, çünkü:

• Özellikle birinci basamakta olmak üzere kanser hizmetlerinde yatırımlar eksiktir.
• Erken tanının ve belirti-bulguların varlığında hizmete erişimin önemi konusunda sağlık çalışanlarını da kapsayacak şekilde farkındalık sınırlı düzeydedir.
• Kanserin tanısı ve tedavi konusundaki  efsanelerin ve yanlış bilinenleri artması, damgalamalar, cinsiyet ve sosyal eşitsizlikler bireyleri kanıtlanmış standart tedaviler yerine alternatif tedavi arayışlarına itebilir.
• Çalışmalar göstermiştir ki, 30-40 yaş arası kadınların bir kez bile tarama muayenesini yaptırtması ile rahim kanseri olma şansı üçte bir oranında azalmaktadır.
• Kolon kanserinde farklı  ve etkili test seçenekleri, ülkelerin kaynaklarıyla ve hastalığın o ülkedeki yüküyle ilgili olarak kullanılabilir.
• Bu kapsamda tüm tarama programları için en önemli konu, taranan kişi sayısının en üst düzeylere çekilebilmesine, yüksek kaliteli tarama testlerinin yapılmasına ve güvenilir izlemlerin yapılmasına olanak tanıyan tarama testlerinin seçilmesidir.

KÜRESELSAVUNMAMESAJI
Erken tarama programlarının başarısı kanserin erken dönemde tanınması yoluyla kanser ölümlerindeki azalmanın saptanması ile ölçülebilir.

SAĞLIKÇALIŞANLARININKAPASİTESİNİNGELİŞTİRİLMESİ
Gelişmekte olan birçok ülkede, onkolog, patolog ve diğer uzmanlık dallarında kanser tanısı ve tedavisi konusunda yetişmiş uzmanların sağlanmasında güçlükler bulunmaktadır.
Kanıt

• Uzman hekim tedavisi önemlidir, bunun yanı sıra birinci basamakta deneyimli sağlık gücünün bulunması kanser kontrolü ve tedavi girişiminde tamamlayıcı olabilir.
• Birinci basamak sağlık kurumlarında halk sağlığı uzmanları, diğer klinik hizmetleri görevlileri, hemşireler ve diğer hekimler kanser konusunda görevlere katkıda bulunabilirler.
  • Özellikler gecikmiş tanının önlenmesinin hedeflendiği durumlarda, birinci basamak sağlık çalışanları etkin klinik meme muayenesi konusunda eğitilerek bu konuda görev alabilirler.
• Kolon kanseri tanısında çalışmalar hemşireler ve endoskopistlerin tarama testlerini başarılı bir şekilde yapabildiğini göstermiştir.
• Sağlık çalışanlarına verilen geleneksel eğitim metotlarını tamamlayacak şekilde mobil ve elektronik bilgi ve teknoloji iletişim araçlarının yaygın kullanımı kişilerin eğitimle ilgili açıklarını azaltılabilir.
• Elde var olana ek olarak, eğitim ve öğretim programlarının geliştirilmesi ve her türlü alt yapı sağlık çalışanları için çok önemlidir.

KÜRESELSAVUNMAMESAJI
Kanser erken tanı programlarının başarısı için deneyimli sağlık iş gücünün sağlanması ve desteklenmesi önemlidir.

YANLIŞ EFSANE 3 KANSERLE İLGİLİ YAPABİLECEGİM                         HİÇBİRŞEY YOK

GERÇEK: Bireysel, toplumsal ve politika düzeyinde yapılabilecek çok şey vardır. Doğru stratejilerle yaygın olan kanser türlerinin üçte biri önlenebilir.SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ GELİŞTİRMEK
İnsanların yaşam biçimleri, yaşadıkları ve çalıştıkları ortam ortamı sağlıklarını ve yaşam kalitelerinietkilemektedir.
KANIT

• Sağlıksız beslenme, fiziksel aktivite azlığı, alkol gibi etkenlerin yol açtığı kanserlerin görülme sıklığını azaltmaya yönelik yaşam biçimlerinin geliştirilmesi için küresel, bölgesel ve ulusal politika ve programların geliştirilmesi esastır.
• Tütün en yaygın risk faktörüdür ve akciğer kanseri ölümlerinin %71’inin, tüm kanser ölümlerinin %22’sinin sebebidir. Mevcut verilere dayanarak, 21. yüzyılda tütün kullanımının bir milyar kişinin ölümüne sebep olacağı bilinmektedir.
• Alkol kanser için bilinen bir risk faktörüdür. Ağız, yutak, gırtlak, yemek borusu, barsak, meme, karaciğer kanserleri ile ilgisi olduğu bilinmektedir.
• Obezite ve kilo fazlalığı küresel düzeyde alarm verici bir boyutta artmaktadır. Bu durum çocuklar ve gençleri de kapsamaktadır. Bir diğer konu,  kilo fazlası olan insanların üçte ikisinin kaynakları sınırlı ülkelerde yaşıyor olmasıdır. Kilo fazlalığı ve obezite barsak, meme, rahim (uterus), pankreas, yemek borusu, böbrek ve safra kesesi kanseri riskini arttırmaktadır.
• Bireylerin beslenme ve fiziksel aktivitelerinin iyileştirilmelerine yönelik politika ve eylemler üretilmez ve gerekli önlemler alınmaz ise  obezite sıklığının artması kanser sıklığını da arttıracaktır.

KÜRESELSAVUNMAMESAJI
Kanseri önlemeye yönelik yaşam boyu devam edecek politika ve programları hayata geçirmek, bireylerin sağlıklı yaşam biçimine uyumlarını desteklemek kanseri önleyecek davranış değişikliklerini oluşturabilir.
SAĞLIKLI İŞYERLERİ

Kanıt

• Büyüklüğü ne olursa olsun, tüm işyerleri çalışanlarının sağlıklarını korumak ve iyileşirmek için şunları yapabilirler
• %100 tütünsüz alanlarının ve dumansız hava sahalarının oluşturulması
• Sağlıklı gıdaya erişim
• Kanser risk faktörlerine ve erken tanının önemine yönelik eğitim programları hazırlamak
• Küresel düzeyde meslek ilişkili kanserleri azaltmaya özel çaba gösterilmesi gereklidir.
• Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) her yıl 177.000 kanser ölümüne, mesleki nedenlerle karşılaşılan karsinojenlerin sebep olduğunu ve her üç ölümden birinin de asbest’ten kaynaklandığını bildirmektedir.
• Bir başka risk, meslekleri nedeniyle açık alanlarda çalışan insanların güneşe maruziyeti nedeni ile Ultraviyole (UV) ışınlarının getirdiği deri kanseri riskidir.

KÜRESEL SAVUNMA MESAJI

Kanserden korunma uzun dönemde küresel düzeyde kanser yükünü azaltmak açısından en maliyet etkin ve sürdürülebilir yöntemdir. Bir ülkede kanserden korunmanın etkin bir şekilde yürütülebilmesi için “Ulusal Kanser Koruma Kontrol planını (UKKP)” uygulamaya sokmak gereklidir. Ulusal kanser kontrol planı, kanıt temelli kaynakları ve uygun politikaları devreye sokarak kanser riskinin azaltmayı hedef almalı, bireyleri sağlıklarını iyileştirmek için sağlıklı yaşam biçimine yönelmelerini güçlendirmelidir.

KANSERLE İLİŞKİLİ ENFEKSİYON RİSKİNİN AZALTILMASI Gelişmekte olan ülkelerde en yaygın ve ortak konulardan biri de kansere yol açan enfeksiyonlardır.
Kanıt

• Kronik enfeksiyonlar dünya genelinde tüm kanserlerin %16’sından sorumludur. Bu oran, gelişmekte olan ülkelerde %23’dür.
• Gelişmekte olan ülkelerde yaygın görülen kanserlerden olan karaciğer, rahim ağzı (serviks), mide kanserlerinin sırasıyla Hepatit B (HBV), insan papillomavirus (HPV) ve Helikobakter pilori (H. Pylori) enfeksiyonları ile ilişkileri olduğu bilinmektedir.

KÜRESEL SAVUNMA MESAJI “güvenilir ve etkin aşı, infeksiyon ilişkili kanserleri önlemektedir. Karaciğer kanserinin Hepatit B aşısı ile, rahim ağzı (serviks) kanserinin ise insan papilloma virus aşısı ile önlenmesi mümkündür. Bu aşılar, kanser kontrol planı çerçevesinde ulusal aşılama programı kapsamına alınmalıdır.
KUVVETLERİN BİRLEŞTİRİLMESİ

Erken kanser ölümlerinin çoğu, sağlık politikalarında değişiklik yapmaktan ziyade sağlık dışı sektörlerin politikalarında değişiklik yapılması ile önlenebilir.

KANIT

• Hükümetler,sağlık politikası üretirken özel sektörü de kapsayan bütüncül, çok sektörlü işbirliklerini güçlendiren, kanıt temelli politikalar, kanun ve programlar hazırlamak durumundadırlar
• Uluslararası Kanser Kontrol İşbirliği portalı (ICCP portal) (http://www.iccp-portal.org) ulusal düzeyde kanser kontrol planlarının en iyi örneklerine yer vermektedir.
• McCabe Hukuk ve Kanser merkezi kanserden korunma, kanser tedavisi, destek tedaviler ve araştırmalar için hukukun etkin kullanımına yönelik küresel düzeyde kapasiteyi güçlendirmeye yönelik faaliyetler yapmaktadır.
• “Bulaşıcı Olmayan Hastalıklara Karşı Güç Birliği Platformu (NCD Alliance)”, bulaşıcı olmayan hastalıklarla uğraşan grupları bir araya getirmekte, kanser ve diğer bulaşıcı olmayan hastalıkları da küresel sağlık ve kalkınma gündeminde öne çıkartmaya çalışmaktadır.

KÜRESEL SAVUNMA MESAJI

Uluslarası platformlarda kabul edilmis kalkınma hedeflerini, tüm kanser kontrol ve tedavi süreçlerini kapsayan ekonomik açıdan güvenilir müdaheleleri kapsayacak sekilde genişletmek, hem saglık sistemlerini güçlendirecek, hem de kalkınma konusunda yaşanan sorunları çözme kapasitemizi arttıracaktır.

2015 sonrası kalkınma hedefleri arasında kanserin ana başlık olması gerektiği konusunda kanserle uğraşan tüm gruplara önemli görev düşmektedir.

                YANLIŞ EFSANE 4 KANSER TEDAVİSİNE HAKKIM YOK

GERÇEK: Her insan kanıtlanmış, etkin kanser tedavilerine eşit şekilde erişim hakkına sahiptir.

KANSER TEDAVİSİNE ERİŞİM BİR SOSYAL ADALET KONUSUDUR
Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde Birçok kanser türünde kanser tedavi sonuçları
Açısından eşitsizlik vardır.

Kanıt

• Gelişmekte olan ülke insanları, hastalıkları gelişmiş ülkelerde tedavi edilebilir düzeyde olduğu halde, acı çekmekte ve ölmektedir, bunun nedenleri farkında olmamak, kaynak yetersizliği ve kaliteli kanser merkezlerinin ulaşamamaktır.
• Cinsiyet ayrımcılığı, kaynaklar, kültürel nedenler ve birinci basamakta yetersiz yatırımlar kadınların kanserden korunma ve erken tanı programları gibi temel kanser hizmetlerine erişimini engellemektedir.
• Her yıl rahim ağzı (serviks) kanseri nedeniyle hayatını kaybeden 275.000 kadın hastanın % 85’i gelişmekte olan ülkelerdendir.
• Her yıl yeni tanı konulan 160.000 çocukluk kanserinin %70’den fazlasının etkin tedaviye ulaşamadığı bilinmektedir. Kabul edilmemesi gereken sonuç, iyileşme hızlarının gelişmiş ülkelerde %90’lar civarında iken, düşük ve orta gelir düzeyindeki bazı ülkelerde %10’larda kalmasıdır.
• Yoksul toplumlar, pahalı kanser ilaçları ve tedavilerini genellikle bu maliyeti cebinden ödemek zorunda kalmakta ve daha da yoksullaşmaktadırlar.

KÜRESELSAVUNMAMESAJI
Kanser sadece bir sağlık sorunu değildir. Sosyal, ekonomik ve insan haklarını içine alan bir konudur ve kapsayıcı, eşit gelişmeye önemli bir engeldir. Eşitsizlik derinleşmekte, sosyal ve çevresel faktörler, kanserin yükü bir çok düşük-orta gelir düzeyindeki ülkede dibe vuran halk kesimlerini daha da fakirleştirmekte
veulusal ekonomilerit ehditetmektedir.

KALİTELİ, ETKİN VE ÖDEYEBİLECEKLERİ KANSER HİZMETLERİNE ERİŞİM BÜTÜN İNSANLARINHAKKIDIR.
Bütün insanlar, ayrım yapılmaksızın, gereksinim duydukları sağlık hizmetlerine, güvenilir, ödeyebilecekleri, etkin ilaca ve teknolojiye erişebilmelidir.
“En yüksek sağlık standardına ulaşmak her insanın temel hakkıdır”
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi

Kanıt

• Çoğu durumda, en büyük ve en kabul edilemez eksiklik, uygun palyatif tedavi ve ağrı tedavisi imkanlarının olmamasıdır.
• Tedavi için bir temel ilaç listesinin oluşturulması çocuklar dahil hastaların %90’ından fazlasında ağrıyı kesmede etkin olacaktır. Birçok ülkede uygun ağrı tedavisine erişim sınırlı ya da yok düzeyindedir.
• Kanser hizmetlerine erişimdeki eşitsizlik sosyo-ekonomik durumla yakın ilişkili olup,  yoksulların pahalı kanser ilaçalarına erişimini engellemekte, uzak mesafelerin kaliteli merkezlere ulaşılmasını engellemesi gibi başka durumları da ortaya çıkartmaktadır.
• Meslek, cinsiyet, etnik köken ve özellikle eğitim kanser riskleriyle ilişkilidir. Örneğin, kaynaklarla ilişkili olmaksızın yetersiz beslenme, tütün kullanımı, tütün dumanına maruz kalma, alkol gibi.
• Pek çok ülkede, ülkenin maddi kaynaklarından bağımsız olarak, sağlık güvencesi olmaması ve diğer engeller insanların temel sağlık hizmetlerine erişimini engellemektedir.
• Her insanın ekonomik zorlukla karşılaşmadan sağlık hizmetlerine erişebilmesinin güvenceye alındığı genel sağlık güvencesi, sürdürülebilir kalkınmanın ve yoksulluğun azaltılmasının,temel unsurudur ve kanser tedavi sonuçlarındaki eşitsizliklerin giderilmesine yönelik tüm çabaların da ana unsurudur.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) göre, bir hükümetin vatandaşlarının sağlığını geliştirme konusundaki kararlılığının en önemli göstergesi genel sağlık güvencesidir.
KÜRESEL SAVUNMA MESAJI Ulusal kanser kontrol planı kapsamında maliyet-etkin girişimler, birinci basamak sağlık merkezlerinde kanser hakkında bilgi ve eğitime erişim ile erken tanı, karşılanabilir kaliteli sağlık hizmetleri, aşılar ve teknolojiler arasında dengeli dağılmalıdır.

Genel sağlık güvencesini dekapsayan sosyal önlemler, bütün bireyler ve ailelerin sağlık hizmetlerine ve kanserin önlenmesi ve kontrolüne yönelik hizmetlere tam erişiminin güvenceye alınması için esastır.

Adalar Toplum Sağlığı Merkezi
EĞİTİM ŞUBESİ