Bu çalışma ile 2019 yılında DEZİM ve KRDAE Deprem Ana Bilim Dalı işbirliği ile hazırlanan İstanbul İli Olası Deprem Kayıp Tahminlerinin Güncellenmesi Projesi kapsamında üretilmiş olan veriler; DEZİM tarafından Adalar ilçesi için mahalle bazlı olarak yeniden derlenmiş ve Adalar ilçesine öznel analizler ve haritalamalar yapılmıştır
Buna göre 7.5 büyüklüğündeki senaryo depreminde, Adalar’daki binaların ortalama %23’ünün hasar görmeyeceği tahmin edilmektedir. Binaların ortalama %29’unun hafif, %30’unun orta, %12’sinin ağır ve %6’sının da çok ağır hasar görmesi beklenmektedir.
Adalar’da, analiz edilen toplam bina sayısı 6.393’dür. Ağır ve çok ağır hasarlı binaların aldıkları deprem hasarının, onarılamayacak boyutta olabileceği ve bu hasar seviyelerindeki binaların yıkılıp tekrar yapılması gereğinin ortaya çıkacağı öngörülmektedir. Öte yandan, orta
hasarlı binaların da onarım yerine yıkılıp yeniden inşası çoğunlukla daha uygundur. Senaryo depreminde, Adalar’daki binaların ortalama %48’inin (yaklaşık 3.050 bina) orta ve üstü seviyede hasar göreceği tahmin edilmektedir. Yaklaşık 3.343 binanın ise, hasarsız veya hafif hasarlı olması beklenmektedir.
7.5 büyüklüğündeki senaryo depreminin, en kötü senaryo olan gece meydana gelmesi halinde, Adalar’da ortalama 76 civarında can kaybı meydana gelebileceği, yaklaşık 61 kişinin ağır yaralanabileceği ve 217 kişinin de hastane şartlarında tedavi görmesi gerekebileceği öngörülmektedir
Adalar’da 7.5 senaryo depremi sonrasında yaklaşık 3.115 hanelik acil barınma ihtiyacının ortaya çıkacağı tahmin edilebilir. Hane başına 3 kişilik nüfus kabulüyle, yaklaşık 9.345 kişinin acil barınma ihtiyacı olacağı beklenmektedir. Bu tahminlerde de depremin oluş şekline göre, hasarlarda gördüğümüze benzer belirsizlikler bulunmakta
olup, deprem sonrası gerçekleşen acil barınma ihtiyacı içindeki nüfus verilen değerin altında ya da üstünde gerçekleşebilir.
İGDAŞ boru hatlarında, Adalar ilçesinde 3 noktada onarım ihtiyacının oluşabileceği tahmin edilmektedir. Bu rakam, doğal gaz boru hatlarında meydana gelecek tekil sızıntı veya kırılma vakalarının sayısından ziyade hücre başına hesaplanan onarım ihtiyacı sayılarının toplamını ifade etmektedir. 3.050 civarında orta ve daha üst seviyedeki hasarlı binalarda bulunan doğal gaz servis kutusunu devre dışı kalması olasılık dâhilindedir.
İSKİ içme suyu şebekesinde senaryo depreminde 5 noktada, atık su şebekesinde ise 8 noktada onarım ihtiyacının oluşabileceği hesaplanmıştır. Bu değerler, içme suyu veya atık su boru hatlarında meydana gelecek tekil sızıntı veya kırılma vakalarının sayısından ziyade hücre başına hesaplanan
onarım ihtiyacı sayılarının toplamını ifade etmektedir.
Bu çalışma ile Adalar’daki öncelikli risk bölgeleri ve kritik mahalleler ortaya konmuş ve karar vericilerin afet riskini azaltmaya yönelik tüm adımlarında yol gösterici nitelikte veriler üretilmiştir
Bu doğrultuda alınabilecek önlemler açısından ilçenin kentleşme karakterine bakıldığında, Adalar’ın yerleşim dokusu olarak görece seyrek bir yapıda ve saçaklanmış şekilde geliştiği ve yapıların büyük oranda 1-4 kat aralığında yer aldığı, 9 kat ve üzeri kat sayısında binaların olmadığı görülmektedir. Bunda, ilçenin “yazlık” fonksiyonu ile kullanılan birçok yapıyı da barındırıyor oluşu rol oynamaktadır. Yapı yaşları baz alındığında ise yapıların yaklaşık %84’ünün 2000 ve öncesi yıllarda inşa edildiği tespit edilmiştir. Deprem kaynaklı riskin azaltılmasına yönelik eylemlerde, önceliğin bu yapı grupları olması gerektiği düşünülmektedir.
Risk azaltma eylemleri planlanırken de tekil yapı ölçeğinde değil, en azından ada bazlı veya bölgesel yaklaşımların benimsenmesi önemlidir. Üstyapı odaklı çözümlemelerin yanında altyapı sisteminin de sürdürülebilir ve dayanıklı nitelikte olması bütüncül bir çözümleme için
gerekli görülmektedir. Yapısal eylemlere ek olarak, ilçe genelinde uygulanabilecek eğitim, farkındalık ve görünürlük çalışmaları ile vatandaşların afet riski farkındalığının ve bireysel önlem seviyelerinin arttırılması, riskin azaltılmasında kritik öneme sahiptir.
