Büyükada’nın hafif tuzlu rüzgârında, çamların arasından süzülen ışıkta bir isim hâlâ yankılanır: Lefter Küçükandonyadis. Ada sokaklarında, Kadıyoran yokuşunda, Saat Kulesi’nin gölgesinde ve Prenses Otel’in avlusunda… O sadece Fenerbahçe’nin değil; bir dönemin çocukluğunun, gençliğinin, nezaketin ve zarafetin simgesiydi. Büyükada’nın sakinliğine karışmış bir efsane, ama asla sessizleşmeyen bir hatıra.
Kadıyoran Yokuşunun Efsane İsmi
Büyükada’da herkesin yolu bir gün Kadıyoran yokuşuna düşer. Fakat o yokuşun gerçek sahibinin kim olduğunu orada yaşayan herkes bilir: Lefter.
Golf Apartmanı’nın giriş katındaki mütevazı evinden, kapıyı çalan herkese aynı tatlı tebessümle karşılık veren, “Hoş geldin evladım” diyen büyük bir spor adamıydı. Unvanı büyüktü ama hayatı hep sade, hep halkın içindeydi.
Evine ilk kez gelenlerin dikkatini çeken şey şaşa değil, mütevazılık olurdu. Duvarda eski formalar, birkaç fotoğraf, bazı kupalar… Hepsi ağırbaşlı bir adamın ömründen damla damla kalan hatıralar. O ev adeta Lefter’in ruhu gibiydi: gösterişsiz ama unutulmaz.
Saat Kulesinin Karşısında: Prenses Otel Avlusu
Akşamüstü Büyükada’ya çökerken, günün en güzel anlarından biri başlardı. Saat Kulesi’nin tam karşısında, Prenses Otel’in avlusunda Lefter’in müdavimi olduğu bir masa olurdu.
Çocuklar, esnaf, ada sakinleri ve yazlıkçılar… Herkes oraya uğrardı. Lefter kimseyi kırmazdı; genci, yaşlıyı, Fenerbahçeli’yi, Galatasaraylı’yı ayırmadan sohbet eder, hatıralar anlatır, fotoğraf çektirirdi.
O günlerde kimse selfie bilmezdi; ama fotoğraf makinen varsa, Lefter mutlaka objektife gülümserdi.
İmzasını isteyenlere “Hadi bakalım, uğur getirsin” der, sarı-lacivert kalemini çıkarırdı.
Bu sıcak, samimi masalar Fenerbahçelinin hafızasında olduğu kadar Büyükadalının da gönlünde özel bir yer tutar.
Hayranlarının Bitmeyen Sevgi ve Saygısı
Lefter, sadece büyük bir futbolcu olduğu için değil, büyük bir insan olduğu için sevilirdi.
Sokakta yürürken herkes ona “Lefter abi”, “Ordinaryüs” ya da sadece “Usta” diye seslenirdi.
İnsanların gözündeki sevgi, onun kalbindeki nezaketle birleşir, Ada’da küçük bir bayram havası yaratırdı.
Hayranlarıyla konuşurken insanın gözünün içine bakar, anılarını öyle bir anlatırdı ki o yıllara giderdin; İnönü Stadı’nın çimleri, Metin Oktay’la rekabeti, Avrupa’daki gurur dolu günleri bir film gibi akar giderdi.
Son Yılları: Sakinlik, Sağlık, Hatıralar
Ömrünün son dönemlerinde Ada Lefter için bir sığınak olmuştu.
Kadıyoran yokuşunu ağır ağır çıksa da yüzündeki heves hiç eksilmezdi.
Sağlık sorunları başladığında bile futbol konuşmayı hiç bırakmadı.
“Top yuvarlaktır evladım, şaşırtır ama severim,” derdi.
Bağlı olduğu Fenerbahçe Camiası ona her zaman saygı duydu; Ada’daki herkes ise onu kendi ailesinden biri gibi görürdü.
Vefatı ve Ada’daki Büyük Uğurlama
Lefter 13 Ocak 2012’de aramızdan ayrıldığında Ada’da rüzgâr bile sanki biraz daha yavaş esmişti.
Büyükada İskelesi’nin önü dolup taştı.
Çocukluğunda onu izlemiş olanlar, sadece adını duymuş olan gençler, komşuları, dostları, futbolcular, Fenerbahçe’nin tüm kuşakları…
Herkes o gün Lefter’in ardından gözyaşı döktü.
Onu uğurlamak bir vefa borcuydu; çünkü o ne sahada ne hayatta kimseyi yarı yolda bırakmamıştı.
Çocukluğumuzun Efsane Futbolcusu
Lefter sadece bir sporcu değil; bir dönemin çocuklarının, mahalle maçlarının, yazlık sokaklarının kahramanıydı.
O yılların maç sesleri, radyodan gelen heyecan, sokakta top koşturan çocukların “Ben Lefter’im!” diye bağırışı hâlâ hatırlarda.
Lefter’i anlatmak bir nostalji değil, bir teşekkürdür:
Zarafetiyle, alçakgönüllülüğüyle, futbol bilgeliğiyle ve Büyükada’ya kattığı ışıkla…
Lefter Küçükandonyadis hep bizimle.
Haluk Direskeneli
⸻
Dipnotlar
1. Fenerbahçe SK Arşivi, “Lefter Küçükandonyadis Biyografisi”.
2. Büyükada Yerel Tarih Araştırmaları, “Ada’nın Spor Kültürü ve Lefter’in Etkisi”, 2020.
3. Milliyet Arşivi, “Ordinaryüs Lefter’in Büyükada Yılları”, 2012.
4. Söyleşi: Büyükada Esnafı Anlatıyor – “Lefter Abi ile Akşamüstleri”, Adalar Belediyesi Yayını, 2015.
⸻
