Kış geliyor grip kapımızda

Havaların soğumaya başlaması ile özellikle çocuklar üzerinde etkili olan “grip” vakalarında sayılar artmaya başladı. Yüksek ateş, öksürük, burun akıntısı ve kas ağrısı gibi belirtileri olan grip, okula ya da kreşe yeni başlayacak olan çocuklarda daha sık görülebiliyor. Kışa girmeden önce yapılacak olan “grip aşısı” ile çocukların hastalığı daha hafif atlatmaları mümkün.

Grip nedir?

Grip; burunda akıntı, tıkanma, yüksek ateş, öksürük, ağrı, kırıklık ve yorgunlukla seyreden viral bir hastalıktır. Basit bir nezleden farkı semptomlarının çok daha şiddetli olması, çocuklarda, yaşlılarda ve kronik hastalık gibi nedenlerle vücut direnci düşük olan kişilerde hastanede yatmayı gerektirecek kadar şiddetlenebilmesidir. Hatta zamanında tedavi edilmediğinde, zatürre gibi başka enfeksiyonlara yol açabilmektedir. Grip hastalığının etkeni “İnfluenza” virüsüdür. Yaygın yapılan bir yanlış ise her nezlenin grip olarak düşünülmesidir.

Grip, çocuklarda yetişkinlere göre nasıl farklılıklar gösterir?

Sağlıklı yetişkinler grip enfeksiyonunu bir hafta gibi bir sürede atlatabilirken, çocuklarda ve bağışıklığı düşük diğer risk gruplarda hastalık çok şiddetli seyreder, iyileşme süresi çok daha uzun olabilir. İkinci başka enfeksiyonlar ortaya çıkar ve tedavinin hastaneye yatırılarak sürdürülmesi gerekebilir. Grip enfeksiyonu sağlıklı kişilerde basit ateş düşürücü ve soğuk algınlığı ilaçları ile atlatılabilirken, çocuklar ve risk gruplarında antiviral ilaçlar ve ikincil enfeksiyonlar varsa antibiyotikler kullanmak gerekebilir.

Grip aşısı nedir?

Grip aşısı, hastalığın etkeni olan İnfluenza virüsünün hastalık yapmayan parçacıklarından, antijenlerinden üretilir. Aşı vücuda uygulandıktan sonra bağışıklık sistemi antijenleri yakalayıp etkisizleştiren antikorlar üretir. Sonrasında gerçek virüs çocuğa bulaşırsa üretilmiş antikorlar hastalıkla mücadeleye başlar ve hastalığı durdurur. İnfluenza virüsü her yıl antijen yapısını değiştiren bir virüstür. Bu nedenle her sene yeniden grip aşısı olmak gerekir.

Çocuklarda özellikle hangi yaş grubuna ve ne zaman yapılmalıdır?

Grip aşısı 6 aydan büyük tüm çocuklarda uygulanabilir. Grip, kış döneminde sık görüldüğü için aşı Eylül Ekim aylarında yapılmaya başlanır ve Aralık ayına sonuna kadar devam eder. Influenza aşısı , pnömokok aşısı gibi diğer aşılarla aynı anda yapılabilir. Özellikle sağlık çalışanı, öğretmen gibi hasta çocuklarla yakın temasta olabilecek kişiler ve kalabalık ortamda çalışan yetişkinlerin çocukları daha fazla risk altındadır ve aşılanmalıdırlar.

Uygulanışı ve aşı dozu nasıl olmalıdır?

• 6 ay-3 yaş arası çocuklarda, ilk kez grip aşısı yapılıyorsa bir ay ara ile 2 kez yarım doz uygulanır. Daha önce grip aşısı ile aşılanmış çocuklara ise 1 kez yarım doz yapılır.
  • 3-8 yaş arası çocuklarda ilk kez yapılıyorsa bir ay ara ile 2 kez tam doz uygulanır. Daha önce grip aşısı ile aşılanmış çocuklara ise 1 kez tam doz yapılır.
  • 9 yaş üstü çocuklara, her yıl tek doz uygulanır.

İntramüsküler (kas içi) veya derin subkutan (deri altı) enjeksiyon ile uygulanmalı ve işlem yapılmadan önce iyice çalkalanmalıdır.

Yan etkileri var mıdır?

Her ilaç gibi aşıların da yan etkileri olabilir. Ancak grip aşısının yan etkileri genellikle çabuk atlatılan, hafif grip benzeri semptomlardır. Ciddi yan etki ise alerji olmasıdır. Bu tür allerjik yan etkiler sıklıkla aşının yapıldığı ilk bir kaç dakika içinde ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle aşı yapılan kişiler, aşının ardından bir süre işlemin yapıldığı sağlık kurumunda bekletilirler.

Hangi çocuklara uygulanmamalıdır?

Daha önce aşı olduğunda yan etki göstermiş çocuklara, yumurta alerjisi olanlara ve Guillan Barre Sendromu geçirmiş kişilere grip aşısı uygulanmamalıdır.

Grip aşısı, grip geçirmiş kişilere yapılır mı?

Grip geçirmiş bir kişinin, zaten virüse karşı bağışıklık oluştuğu için o sene aşı olmasına gerek yoktur. Ama diğer sene virüsün antijenik yapısı değişeceği için tekrar aşılanması gerekir. Ancak bazen geçirilen hastalığın İnfluenza virüsüne bağlı olup olmadığı kesin saptanamayabilir. Şüphede kalınan, grip geçirmiş bir kişiye aşı yapılırsa da herhangi bir yan etki oluşmaz.

Grip olma riskini azaltmanın diğer bir yolu da grip aşısıdır.

GRİP AŞISININ KİMLERE ÖNERİLİR ?

• 65 yaş ve üzerindekiler
• Grip aşısı kronik kalp ve akciğer hastalığı olan yetişkinler ve çocuklar (astımlı çocuklar da dahil).
• Böbrek hastalığı olanlar
• Diyabet(Şeker hastalığı olanlar)
• Bağışıklık sisteminde yetersizlik veya baskılanma durumları (kanser hastaları, AIDS enfeksiyonu olanlar, organ nakli yapılmış olanlar, steroid ilaç alanlar, kemoterapi ya da radyoterapi uygulananlar)
• Kan hastalıkları tedavisi görmüş veya hastanede görmekte olanlar(Hemoglobinopatisi olanlar)
• Sağlık personeli ve hastane çalışanları
• Okul, fabrika gibi topluluklarda
• Bakımevlerinde kalan ve sürekli hastalığı olanların hepsi

GRİP AŞISI NE ZAMAN YAPILMALIDIR ?

Grip aşısı ne zaman yapılmalıdır sorusu herhalde en sık sorulan sorulardandır.
Bizim gibi kuzey yarım kürede yaşayanlarda salgın kış aylarının başlangıcında yapılmalıdır. Bu genelde eylül ekim ve kasım aylarıdır. Ayrıca mart nisan ayında ikinci salgın dönemi olduğundan eylül ekim ve kasımda aşı yapılmayanlar var ise bunlara kış aylarında aşı yapılabilir. Burada ne kadar erken davranılırsa koruyuculuk daha etkin olmaktadır. Her yıl aşı yeniden hazırlanır. Bu sebeple yeni aşıların gelmesi bazı ülkelerde gecikebilir. Yine de ideali eylül ayı içinde yaptırmaktır. Mayıs-Ağustos ayında güney yarım küreye gidecek, kış ve sonbaharda ülkelerinde aşılanmamış kişiler için hekim uygun görürse aşı yapılabilir.

Adalar Toplum Sağlığı Merkezi