Çocukluk dönemi hastalıkları arasında üst solunum yolu enfeksiyonlarının ardından en çok görülen sağlık sorunu, idrar yolu enfeksiyonlarıdır. Özellikle kız çocuklarında erkeklere oranda daha çok görülen hastalık, tuvalet alışkanlıkları ve çocukları rahatsız eden dar iç çamaşırlarıdır.
İdrar yolu enfeksiyonu düzenli takip ve tedavi edilmesi gereken önemli bir sağlık sorunudur. Teşhis ve tedavide geç kalındığında enfeksiyona bağlı hastalık nedeniyle çocuklarda gelişim geriliği, hipertansiyon ve ilerleyici böbrek hasarı ortaya çıkmaktadır. Memorial Kayseri Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Yrd. Doç. Dr. Emel Ünsür, çocuklardaki idrar yolu enfeksiyonları ile ilgili bilgi verdi.
İdrar yolu enfeksiyonları bağırsaktaki bakterilerin idrar yoluna bulaşması ile ortaya çıkmaktadır. Bir yaşın altındaki erkek çocuklarda daha sık görüldüğüne dair toplumda yaygın olan kanının aksine, kız çocuklarının bu hastalıktan etkilenme oranı erkeklere göre 6-8 kat daha fazladır. Kız ve erkek çocuklardaki fizyolojik farklılıklar, hastalığı, kız çocukları için daha riski hale getirmektedir.
Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonunun belirtileri yaşa göre değişmektedir. İki yaşından küçük çocuklarda; kusma ve ishal, huzursuzluk, karında şişkinlik, normale göre daha az kilo alma, vücut ısısındaki düzensizlik, yüksek ateş, iştahsızlık en önemli belirtilerdir. Büyük çocuklarda ise idrar yaparken yanma, sızı ve ağrının olması, çok sık idrar kaçırma, sık işeme isteği, karında ağrı, kötü kokulu ve kanlı idrar görülmektedir. İdrarını uzun süre tutma, iç çamaşırını ıslatma, damla damla idrar yapma durumları da enfeksiyonun belirtisi olabilir.
Çocuklardaki idrar yolu enfeksiyonunun tekrarlama olasılığı yüksek olduğundan tedavisi uzun sürmektedir. Zamanında tedavi edilmeyen enfeksiyona bağlı hastalık nedeniyle çocuklarda gelişim geriliği, hipertansiyon ve ilerleyici böbrek hasarı ortaya çıkmaktadır. Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu ileri dönemde kronik böbrek yetmezliğine yol açabilir. Bu nedenle erken tanı ve yapısal bozuklukların tespit edilerek tedavi sürecinin belirlenmesi yaşamsal önem taşımaktadır. Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu nedeniyle ateşlenen, sürekli idrar kaçıran ve idrarını bekletme belirtisi olan çocukların doktor kontrollerinin ihmal edilmemesi gerekmektedir.
İdrar yolu enfeksiyonlarının özellikle kız çocuklarında görülmesinde fizyolojik özelliklerin yanı sıra dar iç çamaşırları, tuvalet temizliğinin arkadan öne doğru yapılması, işeme bozuklukları ile tuvalete gitmek yerine idrarın uzun süre tutulmasıdır. Mesane içinde biriken idrar, bakterilerin üremesine yol açmaktadır. Bu nedenle çocukların, tuvalet ihtiyaçlarını düzenli olarak giderme ve tuvalet temizliği konusunda aileleri tarafından bilinçlendirilmeleri çok önemlidir.
