Çocuğunuz zayıf ama sağlıklı olabilir

Pek çok anne baba çocuklarının iştahsızlığından ve kilosunun yaşıtlarına göre daha az olmasından yola çıkarak endişeye kapılabiliyor. Ancak çocuğun kilolu olmaması sağlıksız değil aksine sağlıklı olduğu anlamına geliyor. Bununla birlikte boy uzamasında problem ve gelişme geriliği gibi sorunlar varsa vakit kaybedilmeden uzman yardımı alınması gerekiyor.

Memorial Kayseri Hastanesi Çocuk Endokrinoloji ve Neonatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Selim Kurtoğlu, anne ve babalara çocukların büyüme süreci konusunda önemli uyarılarda bulundu.

Aç kalacağı korkusu yanlışa neden oluyor
Çocukların yeterli miktarda beslenmediği düşüncesi, annelerin en önemli endişeleri arasında yer almaktadır. Çocuğun aç kalacağı kaygısıyla hareket eden anneler, çoğu zaman beslenme konusunda yanlış adımlar atabilmektedir. Eğer çocuğun kilo ve boy persentilleri normal sınırlar içinde ise, ‘çocuk az yemiyor, çok hareket ediyor’ sonucu çıkmaktadır. Bu dengede çocuk normal gelişim eğrileri içinde ise yani gelişim geriliği yoksa az miktarda yemeyi sorun haline getirmemek gerekmektedir. Çocukların iştahını artıran veya azaltan çeşitli nedenler bulunmaktadır. Bu nedenle beslenme sorunu olan çocukların tamamının iştahsız olarak tanımlanması doğru değildir. Aslında iştahsızlık, gelişimi yavaş olan çocuklarda vitamin ve mineral yetersizliği nedeniyle sorun haline gelmektedir. Bunun için gelişim sorunu olan çocukların uzman doktor tarafından takip edilmesi gerekmektedir.

İştahsızlığın nedeni mineral eksikliği olabilir
İştahsızlığın, mineral eksiklikleri ve mide problemleri gibi pek çok fizyolojik sebebi olabilmektedir. Bunun dışında çocuğun iç dünyasında yaşadığı bazı psikolojik sorunlar da iştahsızlığa yol açmaktadır. Bebeklikten itibaren beslenme konusunda çeşitliliğe önem verilmelidir. Bebek 6 aylıkken ek besinlere başlanılmalı, çocuk 1 yaşına geldiğinde hemen hemen tattırılmayan sebze ve meyve kalmamalıdır. Herhangi bir besini yemek istemeyen çocuğa, o besin değişik şekillerde sunularak verilmelidir. Örneğin sade süt içmek istemeyen çocuğun sütüne taze meyve eklenerek tüketimi daha cazip hale getirilmelidir. Peynir yemek istemeyen çocuklar için de omlet, börek ve tost hazırlanabilir. Peynirin tadını fark edip tüketmeyen çocuklar için de tadı yoğun hissedilmeyen lor peyniri önerilmektedir.

Gelişim geriliği olup olmadığı belirlenmeli
Anne karnında başlayan çocukların büyümesi, ergenlik dönemine kadar izlenmeli ve değerlendirilmelidir. Bu süreç, çocukların gelişimi açısından hayati önem taşımaktadır. Çocukların büyümesi belirli aralıklarla izlenmeli, gelişim geriliği olan çocuklar kesinlikle belirlenmelidir. Bebeklerin doğumdan itibaren ilk 6 ayda her ay, boy ağırlık ve baş çevresi ölçülmelidir. 6-12 ay arasında 3 aylık, 1-3 yaş arasında altı aylık aralarla, 3 yaşından sonra da yıllık kontrolleri yapılmalıdır. Çocukların ideal ağırlığı (yaşx5)+8 formülüyle bulunmaktadır. Bir çocuğun ağırlığı ideal olarak 50 persentil olmalıdır. Persentil değerinin 25, 10 olması normal toplumsal dağılım içindedir. 10 persentil değeri altındaki çocukların ise incelemeye alınması gerekmektedir. Persentil değeri 5’in altında ise kesinlikle detaylı inceleme yapılmalıdır.

Serpilme yetersizliği tanısı nasıl konur?
Vücut ağırlığının yorumunda ise çocuğun boy değeri de dikkate alınmalıdır. Çocukların ağırlık persentili kısa sürede veya 6 ay içinde 2 persentil basamağı gerilemişse olay kesinlikle ciddiye alınmalıdır. Boya göre uyarlanmış ağırlık değeri 5 persentil altında ise serpilme yetersizliği tanısı konulabilmektedir. ‘Zayıf çocuk sağlıksız mıdır?’ sorusundan önce, çocuğun gelişimi normali mi sorusuna yanıt bulmak gerekmektedir. Bu süreç ise anne karnında başlamaktadır. Yeterli ağırlığa sahip bir bebek dünyaya getirmek için anne plasenta ve bebekte problem olmaması gerekir. Tansiyon ve kalp hastalığı, diyabet, karaciğer ile bağırsak hastalıkları, TORCH grubu enfeksiyonları, iyot eksikliği ve kansızlık annenin yetersiz beslenmesine neden olmaktadır. Plasentanın küçük olması, kireçlenmesi,  gebelik zehirlenmesi ve ilerlemiş diyabet ise bebeğin büyümesini olumsuz etkilemektedir.