Kadınlarda görülen rahim ve idrar torbası sarkması, idrar kaçırmaya ya da uzun süreli bel ve bacak ağrılarına neden olabiliyor. Kadınlar bu süreçte hem fiziksel hem de psikolojik olarak olumsuz etkilenip kendilerini sosyal yaşamdan soyutlayabiliyor. Memorial Kayseri Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Doç. Dr. Gökalp Öner, her 5 kadından birinin hayatının herhangi bir evresinde yaşadığı rahim veya idrar torbası sarkması sorunu ve tedai yöntemleri ile ilgili bilgi verdi.
Doğumda zorlanma ve menopoz sarkma nedeni
Sarkma şikayeti, doğum yapan kadınların yaklaşık % 35’inde, 70 yaşından sonra da her 2 kadından 1’inde görülmektedir. Sarkmalara bağlı olarak ortaya çıkan şikayetler arasında kasık ağrısı, vajenden kitle sarkması, vajinal hassasiyet, sırt ve bacak ağrısı, idrar veya gayta kaçırma, cinsel fonksiyon bozuklukları, tekrarlayan enfeksiyonlar ve idrar yapamama yer almaktadır. Özellikle idrar yapamama, sık idrar yolu enfeksiyonlarına ve rahim ağzında yaralara neden olabilmektedir. Rahim veya idrar torbası sarkması cerrahi ile tedavi edilmekte, bunların % 30’u için de çoğu zaman tekrarlayan operasyonlar gerekmektedir.
Kapalı yöntemle yapılan ameliyatlar daha konforlu
İdrar torbası sarkması ameliyatının kesinlikle ertelenmemesi gerekmektedir. Çünkü yaş ilerledikçe o bölgenin dokuları da yaşlanacağından, sarkmalar daha da artmaktadır. Ayrıca yaşa bağlı olarak ortaya çıkacak ek hastalıklar nedeniyle ameliyatlarda risk düzeyi yükselmektedir. Rahim sarkması ameliyatları günümüzde lokal anestezi altında yapılabilmektedir. Ortalama 15 dakika süren ameliyat sonucunda, hasta aynı gün evine dönebilmektedir. Bu ameliyatlar kapalı yöntemle yapılarak rahim korunmaktadır. Rahimin alınmadığı kapalı yöntemle yapılan ameliyatlarda sarkmanın tekrarlanmadığı görülmektedir. Bu ameliyatlardan sonra geçmeyen bel ve bacak ağrısı olan kadınların şikayetlerinin dramatik olarak iyileştiği belirlenmekte, hayat kalitesi yükselmektedir.
İdrar kaçırmanın nedenleri ek hastalıklar olabilir
Sarkma ameliyatları, vajinal daraltma ameliyatlarıyla beraber de yapılabilmektedir. Özellikle 5’den fazla doğum yapan ve zor doğum öyküsü olan kadınlarda vajinal yırtıklara bağlı şikayetler olabilmektedir. Bu kadınların cinsel hayatları olumsuz bir şekilde etkilenebilmektedir. Öte yandan, bu ameliyatlar idrar torbası sarkması olan hastalarda ise tedaviye yönelik gerçekleştirilmektedir. Diyabet, enfeksiyon, nadiren idrar yolu veya torbasında kanser oluşumu gibi ek hastalıklar, idrar kaçırmanın nedeni olabilmektedir. Bu sorun nedeniyle idrar torbasında fazla idrar kaldığından sık idrar yolu enfeksiyonları ortaya çıkmaktadır. Bazen bu sorun böbrek sağlığını bozacak düzeye de ulaşabilmektedir.
Doğum öncesinde yapılan Kegel egzersizleri sarkmayı engelliyor
Gebelik döneminde, doğuma hazırlık için yapılan Kegel egzersizleri sarkmayı engellemektedir. Ayrıca bu egzersiz, menopoz döneminde de sarkmalara karşı koruyucu niteliktedir. Kegel egzersizi günlük hayatta kolaylıkla yapılabilen bir egzersizdir. Günde 4 kez yapıldığında sarkmaların nedeni olan zarar görmüş vajen etrafındaki kaslar toparlanmaktadır. Doğum öncesi yapıldığında ise bu kasların yırtılma olasılığı en aza inmektedir. Kegel egzersizini en az 3 ay yapan kadınların yaklaşık yarısında idrar kaçırma şikayetlerinin azaldığı görülmüştür. Ancak bu kasların tamamen yırtıldığı ve sarkmaların ileri evre olduğu durumlarda cerrahi kaçınılmazdır. Pelvik taban denilen tüm cinsel organların yerinde tutunmasını sağlayan yapıların tekrar düzeltilmesi önemlidir.