Kış sebzeleri, mevsiminde tüketildiğinde vücudun ihtiyacı olan mineral ve vitamin desteği sağlıyor.
Kışın grip ve bronşit gibi solunum yolu hastalıkları artış gösterirken, bu hastalıklardan korunmak için bağışıklık sistemini güçlendiren taze sebzeleri tüketmek önem kazanıyor. Memorial Kayseri Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Nur Tatlıoğlu, sağlıklı kış sebzeleri hakkında bilgi verdi.
Ispanak C ve E vitamini, beta-karoten ve manganez gibi antioksidan bileşikler açısından mükemmel bir besin kaynağıdır. Bileşimindeki C vitamini, bağışıklık sistemini güçlendirmekte ve yaraların çabuk iyileşmesini sağlamaktadır. Yağda çözünebilen bir vitamin olan E vitamini, vücuttaki kanı inceltmeye ve kan pıhtılarını engellemeye yardımcı olmaktadır. A vitamini öncüsü ‘beta-karoten’ sayesinde, özellikle görme yeteneğinin gelişmesinde ve göz sağlığının korunmasında da ıspanak etkili bir besindir. Ispanak kalsiyum ve magnezyum içeriği nedeniyle, kemik sağlığı için tercih edilmelidir. Bileşiminde çokça bulunan anti inflamatuar, (neoksantin ve viloksantin) iltihapların azalmasında önemli role sahiptir. İçerisindeki farklı ‘flavonoidler’ sayesinde güçlü bir antioksidan ve anti kanser ajanı olarak görev yapan ıspanak, özellikle prostat, kolon, mide ve yumurtalık kanserlerinden korunmak için tercih edilmelidir. İçeriğinde okzalat olan ıspanak, böbrek ve safra kesesi sorunu olanlarda taşa neden olduğu için kontrollü tüketilmelidir. Pürin içerdiği için ürik asit yüksekliği olan gut hastalarının da tüketmemesi gereken bir besindir.
Bağışıklık sistemi desteklemeye yardımcı olan kereviz, fazla miktarda C vitaminini içermektedir. Kerevizde bulunan ‘phthalide’ adlı bileşen atardamar çevrelerindeki kasların gevşemesine yardımcı olmakta, böylece yüksek kan basıncını düşürmektedir. Kolesterol düşürücü etkisi olan kereviz, aynı zamanda diüretik özelliği sayesinde ödem atmak için iyi bir besindir. Komarin adlı bileşenler sayesinde hücreyi serbest radikallerin verdiği zarardan korumaktadır. Kanser, yaşa bağlı görme kaybı ve kalp hastalıklarına karşı koruyucu olan kereviz; sürekli yorgunluk, sinirlilik, kas krampları gibi problemlere karşı tercih edilmelidir. Düşük kalorili olması nedeniyle (100 gramı yaklaşık 30 kalori) zayıflamak isteyenler kerevizi rahatlıkla tüketebilir. Kerevizin kökü yemekte, yaprakları ve sapları ise salatalarda kullanılabilir.
Brokoli; folik asit, A, C ve K vitaminleri ile demir, potasyum, selenyum, kalsiyum gibi mineraller açısından zengin bir besindir. Bileşiminde bulunan izotiyosiyonatlar, anti enflamatuar etkisi sayesinde, iltihaplanmaya neden olan bakterilerin çoğalmasını önler, ağrıyı azaltır. Brokoli, özellikle mide ve bağırsak sağlığının korunmasına da katkıda bulunmaktadır. Başta akciğer, mide, bağırsak, yemek borusu ve meme kanserleri olmak üzere tüm kanserlere karşı koruyucu etkisi bulunan brokoli, vücudu zararlı maddelerden arındırır ve yaşlanma karşıtı özelliği sayesinde cildin genç görünmesinde önemli rol oynar. Bileşimindeki lutein, zeaksantin ve beta-karoten antioksidan etkiye sahiptir.
Pırasa kan akışını düzenler, tansiyonu düşürür
Pırasa A, C, K ve B6 vitaminleri için iyi bir kaynak olmasının yanı sıra, besin lifi açısından da oldukça zengindir. Bileşimindeki ‘kaempferol’ adlı ‘flavonoid’ sayesinde tahribata yol açan faktörlere karşı damarları korumaktadır. Ayrıca nitrit oksit üretimini artırarak, damar sertliğini önler ve yüksek tansiyonu kontrole yardımcı olur. Kemik sağlığının korunması ve kan akışının düzenlenmesinde rol oynayan K vitamini ise pırasada bol miktarda bulunmaktadır. Antioksidan açısından oldukça zengin olan pırasa, serbest radikallere karşı vücudu koruyup kronik hastalıklara yakalama riskini azaltır. Tüm koyu yeşil yapraklı sebzelerde olduğu gibi folik asit açısından zengin olan pırasa, gebelik düşünen veya gebe olanların tercih etmesi gereken bir besindir.