Ev kiralayan vatandaşlar, kiraladıkları ev için yapılan masrafların hangilerini kiradan düşeceklerini merak ediyorlar. İşte cevabı…
Ev veya iş yeri kiralamak, bazen kiracıların beklenmedik mali yüklerle karşılaşmalarına neden olabilir. Ancak Türkiye’de mevcut yasalar, kiracıların bazı masraflarını kira ödemelerinden düşmelerine izin verir.
Hangi masrafların kiradan düşülebileceğini ve bu kalemlerin neler olduğunu öğrenmek, kiracılar için oldukça önemlidir. Bu yazıda ilgili yasal düzenlemeler ve resmî kaynaklar ışığında kiracılar için mali yükleri hafifletmek, ödemelerini daha iyi yönetmelerine yardımcı olmak adına verilen bilgileri bulabilirsiniz.
Gayrimenkul Sahibinin Kiracıya Karşı Sorumlulukları Nelerdir?
Gayrimenkul sahipleri, kiracılara karşı bir dizi yasal ve ahlaki sorumluluğa sahiptir. Bu sorumluluklar, hem Türk Medeni Kanunu hem de kira sözleşmeleri tarafından düzenlenir. İşte gayrimenkul sahiplerinin kiracılara karşı taşıdığı başlıca sorumluluklar:
● Gayrimenkul sahibi, kiracının taşınmaya başlayabileceği bir konut sağlamalıdır. Konut, yaşanabilir ve güvenli bir durumda olmalıdır.
● Konut, kiracıya temiz ve hijyenik bir şekilde teslim edilmelidir. Kiracıya temiz bir yaşam alanı sunmak, gayrimenkul sahibinin sorumluluğundadır.
● Kira sözleşmesi ve diğer yasal dokümanlar, gayrimenkul sahibi tarafından düzenlenmeli ve kiracıya iletilmelidir.
● Konutun güvenliği ve emniyeti sağlanmalıdır. Kilitler, pencereler ve güvenlik önlemleri düzgün çalışmalıdır.
● Su, elektrik, ısıtma gibi altyapı ve tesisatın düzgün çalışması, gayrimenkul sahibinin sorumluluğundadır. Arızaların hızlıca giderilmesi gerekir.
● Kiracının gizliliği ve kişisel haklarına saygı gösterilmelidir. Ev sahibinin konuta izinsiz giriş yapma hakkı yoktur.
Bu sorumluluklar, gayrimenkul sahibi ile kiracı arasındaki ilişkinin sağlıklı ve adil bir şekilde sürdürülmesini sağlamayı amaçlar. Kiracının haklarına saygı gösterilmesi gerekir; aksi takdirde kişiler yasal haklarını kullanabilir.
Kiracının Gayrimenkul Sahibine Karşı Sorumlulukları Nelerdir?
Kiracının gayrimenkul sahibine karşı taşıdığı bazı sorumluluklar vardır. Kiracı, sözleşmede belirtilen şartlara uyum sağlamalı ve gayrimenkul sahibinin haklarına saygı göstermelidir. Kiracının gayrimenkul sahibine karşı taşıdığı başlıca sorumluluklar şunlardır:
● Kiracı, kira bedelini kira sözleşmesinde belirtilen süre içinde ve düzenli olarak ödemelidir. Kiracının gayrimenkulu kötüye kullanmaması ve zarar vermemesi gerekir.
● Kiracı, gayrimenkulde meydana gelen hasarları veya arızaları derhal gayrimenkul sahibine bildirmelidir. Böylelikle onarımın zamanında yapılması mümkün olur.
● Kiracı, gayrimenkulde önemli değişiklikler yapmadan önce gayrimenkul sahibinden izin almalıdır. Örneğin; duvarları boyama veya yapısal değişiklikler gibi.
Kiracının bu sorumluluklara uyması, kiracı ve gayrimenkul sahibi arasındaki ilişkinin düzgün ve sorunsuz bir şekilde yürütülmesini sağlar. Kiracılar, kira sözleşmesinde belirtilen kurallara ve yasalara uymaları gerektiğini unutmamalıdır.
Hangi Masraflar Kira Bedelinden Düşülebilir?
Kiracılar, kira bedelinden belirli masrafları düşme hakkına sahiptir. Kiradan düşülecek giderler, kira sözleşmesinde belirtilmelidir. Bu kalemler, genellikle şu unsurları içerir:
● Kiracının yaptığı masrafları talep hakkı bulunur. Önemli onarımlar ve bakım işlemleri, kira bedelinden düşülebilir.
● Kiracının yaptığı iç mekân tadilatları, kira gelirinden düşülecek giderlerdir. Örneğin; boyama veya döşeme değişiklikleri gibi harcamalar, kiradan düşülecek masraflardandır.
● Taşınma işlemleri veya çıkış sonrası temizlik masrafları, kira bedelinden düşülebilir.
● Eğer kira sözleşmesinde belirtilmişse arsa payı ve aidat gibi giderler, kira bedelinden düşülen masraflardır.
Yukarıda sıralanan masrafların mutlaka kira sözleşmesinde belirtilmiş olması ve yasalara uygun olması gerekir. Kiracının ödemekle yükümlü olmadığı masrafları talep etme hakkı, önceden belirlenmiş ve kabul edilmiş şartlara dayanmalıdır.
Binadan Kaynaklanan Sorunlar
Kiracılar, binanın su sızıntısı, elektrik sorunları, tesisat veya güvenlik sorunlarıyla karşılaştıklarında bu problemleri kira sözleşmesinde belirtilen süre içinde ev sahibine bildirmelidir. Ev sahibi, sorunları çözmek ve gerekli tamiratları yapmakla yükümlüdür. Eğer ev sahibi sorunu gidermezse kiracı yasal haklarını kullanarak sorunu çözebilir veya kira sözleşmesini sona erdirebilir.
Taşınmadan Önce Yapılması Gereken Tadilatlar
Yeni bir eve taşındığınızda, özellikle tadilat gerektiren durumlar söz konusuysa bu durumu ev sahibiyle açıkça görüşmelisiniz. Genellikle ev sahibi tadilat gerektiren sorumluluğu üstlenir. Ancak kiracı tadilat masraflarını cebinden karşılamak durumunda da kalabilir. Örneğin; su tesisatının arızalanması veya kombinin bozulması gibi durumlar kiracının sorumluluğundadır. Bu tür tadilatları yaparak faturaları saklayan kiracılar, daha sonra bu masrafları kira bedelinden düşebilirler. Ancak ev sahibi bu tadilatları yapmayı reddederse veya kiradan düşülecek masraflardan saymazsa kiracı yasal haklarını kullanarak mahkemeye başvurabilir. Taşınmadan önce seçmeyi planladığınız evin kiralık değerini öğrenmek için Endeksa kiralık ev analizinden faydalanabilirsiniz.
Hangi Masraflar Kira Bedelinden Düşülemez?
Kiracıların evlerini kira sözleşmesinde belirtilen şartlara uygun bir şekilde kullanmaları gerekir. Bu sorumluluk; kiracının apartman aidatı gibi bina bakım ve temizlik giderlerini düzenli olarak karşılamasını ve su, elektrik gibi faturaları zamanında ödemesini içerir. Evin içinde yapılan yenilikler ve tadilatlar genellikle kiracının sorumluluğundadır. Eğer kiracı evdeki değişiklikler nedeniyle zarar verirse bu masraflar kiracıya aittir.
Ev sahibi, kiracının kira sözleşmesine uygun davranmadığını düşünürse bu durumu düzeltmesi için kiracıya 30 gün süre tanır. Düzeltilmeyen sorunlar durumunda ev sahibi kira sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir; kiracının evi tahliye etmesini isteyebilir. Kiracının kasıtlı olarak evi zarara uğratması durumunda ise ev sahibi yazılı bildirimle kiracının tahliyesini talep edebilir.
Kiradan Düşülecek Masraflar Hakkında Anlaşmazlık Yaşandığında Nereye Başvurulmalıdır?
Kiracılar ve ev sahipleri arasında kiradan düşülecek masraflar konusunda anlaşmazlık yaşandığında genellikle çözüm için hukuki yollar izlenir. İlk adım olarak taraflar arasında yazılı bir anlaşma veya kira sözleşmesi varsa bu sözleşmenin ilgili maddeleri ve hükümleri incelenmelidir. Sözleşme, kiradan düşülecek masrafları ve ödeme şartlarını açıkça belirtiyorsa tarafların bu şartlara uyması beklenir. Kira sözleşmesinde dikkat edilmesi gerekenlere özen göstermek, gelecekte yaşanabilecek olası sorunları önleme noktasında oldukça mühimdir.
Anlaşmazlık devam ettiği takdirde kiracılar ve ev sahipleri yerel komisyonlarına ve mahkemelere başvurabilir. Kira hususuna ilişkin yasalar ve yönetmelikler, bu tür durumları çözmek için hukuki bir çerçeve sunar. Kiracılar ve ev sahipleri, kira sözleşmesinde dikkat edilmesi gereken maddeleri ihlal eden tarafın tespiti ve uygulanabilir yaptırımlar konusunda hukuki danışmanlık alabilir.
Kaynak: ENDEKSA
