Galata Kulesine yakın bir mekân. Kör Fotoğrafçılar Projesi.
Adı bir garip geliyor insana. Geçen sonbaharda düzenlenen bir geceye benim de katkım isteninceye dek, doğrusu ve de maalesef, ben de bu proje ile ilgilenmemiştim. Türkiye’de, belki de dünyada tek olan bu projenin faaliyetine nasıl katılacağımı, o sanatsal geceye nasıl yardımcı olabileceğimi ancak sorduğum sorulara bilinçli cevaplar alınca anlayabildim.
O adres, ilk bakışta sadece görme engelli vatandaşların ilgilenebileceği bir mekân gibi görünse de, işin aslı ve faaliyetler, çok daha farklı bir havada ve başka bir boyutta gerçekleşiyor.
Kapı açıldığında, sarıya boyanmış merdivenlerden çıkıp, Nuri Kaya Bey’in nazik karşılaşmasıyla, Aşık Veysel’in, ilgili gazetecilerin ve saygıyla anılması gereken bazı görme özürlü kişilerin fotoğraflarının altında oturup gecenin başlamasını merakla bekliyorsunuz.
Bodrumdaki salon bizim için ayrı bir dünya. O dünyanın adı zifiri karanlık. Görme engelli arkadaşlar size yardımcı oluyorlar. Hiçbir şeyi görme imkânınız yok fakat o gece orkestra eşliğinde, müzik, şiir, edebiyat, karanlıkta görünmeyen bir ışık gibi parlıyor zihninizde. Karanlık, sizi kendinizle bütünleştiriyor. İnanılmaz bir rahatlık hissediyorsunuz, hiç yaşamadığınız bir konsantrasyon sizi sunulan geceye koşulsuz bağlıyor. Her şeyi yüreğinizde, bedeninizde ve zihninizde hissediyorsunuz, karanlık sizi alıyor, alıp da ötelere götürüyor. Görme engelliler de bizden daha fazla rahat olmalılar çünkü ısrarlı, meraklı olduğu kadar da acımalı bakışları hissetmiyorlar. Kendi dünyalarında kendileri ile barışık kalabiliyorlar.
Kör Fotoğrafçılar Projesi kendi kendini finanse eden ve engellilere de kültür faaliyeti veren, bunun için de emek isteyen bir proje.
Bakalım Nuri Kaya Bey, bu konuda bize neler anlatacak.
NURİ BEY, KISA BİOGRAFİNİZİ RİCA EDELİM. SİZİ TANIYALIM.
1964 İstanbul doğumluyum. Kamu Yönetimi eğitimi aldım. İsmail Cem İpekçi’nin fotoğraf sergisini gezdikten sonra fotoğrafa başladım. Mültivizyon yapımcısı olarak birçok proje gerçekleştirdim.
NE ZAMAN VE NEREDEN ESİNLENEREK BU PROJEYİ BAŞLATTINIZ?
Çocukken ablamın bodrumda, korkutmak amaçlı, beni karanlıkta bırakmasıyla görmemeye karşı bir merakım oluştu. Bu merak yıllar içinde büyüdü.
KÖR FOTOĞRAFÇILAR PROJESİNDEN BİRAZ BAHSEDER MİSİNİZ? NELER YAPIYORSUNUZ?
Doğuştan tamamen engelli 100 kişinin Polaroid makinelerle İstanbul’u fotoğraflayacağı ve Türkiye’nin önde gelen 200 edebiyatçısı, düşünürü, gazetecisinin bu fotoğraflar üzerine metinler yazacağı proje,”İstanbul’a bakıyorum gözlerim kapalı” başlığıyla sergilenecek. Sergide fotoğraflar ile metinler yan yana, yani iki görme biçimi yan yana gelecek çünkü metinler Braille alfabesiyle yer alacak. Fotoğrafları görebilenlerin metni okuyamadığı, metni okuyabilenlerin fotoğrafı göremediği bu sergi, görme biçimleri, körlük, hayat, sanat ve kent algıları üzerine.
Projeyle birlikte 200 yazarın 200 kitabı, kendileri ve dublaj sanatçıları tarafından seslendiriliyor. SESLİ KİTAPLIK oluşturuluyor. Her ay kitabı okunan bir yazarla SÖYLEŞİ düzenliyoruz. CANLI RADYO TİYATROLARI yapıyoruz. SESLİ KENT BETİMLEMELERİ yapıyoruz. SANAT TARİHİNİN ÖNEMLİ ESERLERİNİ akademisyenler listeliyor, edebiyatçılar betimliyor, tiyatrocular seslendiriyor. Müzelerin “KÖRCÜL” hale gelebilmesi için çalışmalar yapılıyor. KÖRLÜK MÜZESİne doğru giden bir ARŞİV derleniyor. VİDEO Filmler hazırlanıyor.
Ayrıca ZİFİRİ KARANLIKTA; Şirket yemekleri, Basın toplantıları, İftar, Mevlid, Konserler, Anma Programları, Tiyatrolar, Doğum günü Partileri, BLİND DATE(Aşkın gözü kördür)Sevgililer Günü Özel etkinliği, Psikoloji, Toplumsal Bellek Buluşmaları, Felsefe toplantıları da yapılmakta…
SİZE YARDIMCI KİŞİ VEYA KURUMLAR VAR MI? KİMLERDEN DESTEK ALDINIZ?
Kör Fotoğrafçılar Projesi, 2003 yılından bugüne kadar her hangi bir mali destek almadan faaliyetlerini sürdürmektedir.
Galata Dialog Derneği bünyesinde devam etmekte olduğumuz faaliyetlerimize mali destek sağlayabilmek için “KARANLIK İŞLER” başlığı altında engelsiz misafirlere yönelik etkinlikler yapılıyor.
Zifiri Karanlıkta yemek, canlı müzik, dans tecrübesi için, derneğimizin banka hesabına kişi başı 100 TL bağışta bulunup yemeğe katılabilmek mümkün.
Galata’daki klimalı, proje merkezimizde 42 kişinin aynı anda yemek yediği, canlı müzik eşliğinde dans ettiği bu yemek tecrübesinde yemek, Sardunya Catering’in sponsorluğu ile hazırlanmakta ve görme engelli garsonlar tarafından servis edilmekte. Görme engelli müzisyenler müzik yapmakta.
BASIN, MEDİA, BU PROJE İLE YETERİNCE İLGİLENDİLER Mİ?
Medyada projenin unsurları parça parça, zaman zaman yer almakta.
SİZE DESTEK VERMEK İSTEYENLERDEN TALEBİNİZ NE OLABİLİR?
Zifiri karanlıkta düzenlediğimiz etkinliklere katılabilirler.
PROJE İLE İLGİLİ HAYALLERİNİZ VAR MI, NE TÜR BİR GELİŞME DÜŞÜNEBİLİRSİNİZ?
Körlük Müzesi : Nihai hedefimiz bu.
MESAJINIZ
Görme engellilere yönelik toplumda büyük bir önyargı var. Bu projeyle bu önyargıyı kırmayı hedefliyoruz.
Nuri Kaya’ya emeğinden dolayı saygı duyuyoruz. Bir gün Körlük Müzesini gezme dileğiyle kendisine başarılar dileriz.