Paşabahçe vapuru, İstanbul’un simgelerinden biri olan tarihi bir yolcu gemisidir. Adını İstanbul’un Anadolu Yakası’ndaki Paşabahçe semtinden alan bu vapur, Şehir Hatları filosunun en eski ve en ikonik üyelerinden biridir. “Bahçe tipi” olarak bilinen klasik vapur tasarımına sahip olan Paşabahçe, 1950’lerde İtalya’da inşa edilmiş ve Boğaz hatlarında uzun yıllar hizmet vermiştir.
Estetik çelik gövdesi, ahşap kaplı ikinci kat bahçesi, tahta sıraları ve dar merdivenleri ile tanınır. Ayrıca, vapur hakkında “Paşabahçe Vapuru’nda” isimli bir şarkı bile yazılmıştır (söz: Fethi Karamahmutoğlu, beste: Rüştü Eriç).Vapurun hikayesi, II. Dünya Savaşı sonrası döneme dayanır.
Savaş gemisi olarak planlanan omurgası, savaşın bitişiyle yolcu vapuru olarak yeniden tasarlanmıştır. 58 yıl boyunca kesintisiz hizmet ettikten sonra 2010’da emekliye ayrılmış, ancak kamuoyu ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) girişimleri sayesinde hurda olmaktan kurtarılmış ve kapsamlı bir restorasyonla 2022’de yeniden denize indirilmiştir. Günümüzde hala aktif olarak Boğaz seferlerinde kullanılmaktadır.
Zaman ÇizelgesiAşağıda, Paşabahçe vapurunun ana olaylarını içeren bir zaman çizelgesi bulunmaktadır:
| Tarih | Olay |
|---|---|
| 1940’ların sonu | Omurga, II. Dünya Savaşı gemisi olarak İtalya’da kızağa konulur; savaş sonrası yolcu vapuru olarak yeniden tasarlanır. |
| 1950 | Şehir Hatları siparişiyle Cantieri Navali di Taranto SPA’da inşaat başlar (Taranto, İtalya). |
| 22 Haziran 1952 | Denize indirilir; 3.200 beygir gücündeki iki Sulzer dizel motorla kendi başına İstanbul’a yelken açar. |
| 1 Ekim 1952 | İstanbul’a varır. |
| 17 Ekim 1952 | Hizmete girer; Kabataş-Adalar-Yalova hattında seferlere başlar (hız: 18 knot, kapasite: 2.120 yolcu). |
| 1952-1995 | Adalar ve Yalova hatlarında kesintisiz çalışır; Yalova’nın il olmasıyla Yalova seferleri sona erer. |
| 1952-2010 | 58 yıl boyunca Şehir Hatları’nda aktif hizmet verir; filoda filikası olan son vapur olur. |
| Şubat 2010 | Hizmet dışına alınır; Haliç Tersanesi’nde bakıma girer. |
| 2011 | Bakım sonrası Beykoz’da nikâh salonu olarak kullanılır; dalış turizmi planları reddedilir. |
| 2019 | Sökülmek üzere ihaleye çıkarılır; Sunay Akın gibi isimlerin kampanyasıyla İBB tarafından kurtarılır ve Şehir Hatları’na tahsis edilir. |
| 2019 sonu-2020 başı | Beykoz’dan Haliç Tersanesi’ne çekilir. |
| 2020-2022 | Kapsamlı restorasyon: Motorlar yenilenir (yeni hız: 20 knot), engelli rampası eklenir, seyrüsefer sistemleri güncellenir (maliyet ve detaylar İBB projesi kapsamında). |
| 13 Ağustos 2022 | 70. yaş töreniyle Haliç Tersanesi’nden Boğaz’a döner; Ekrem İmamoğlu ve Kemal Kılıçdaroğlu’nun katılımıyla seferlere başlar (Kabataş-Adalar ekspres hattı). |
| 1 Eylül 2022 | İlk ticari seferini yapar; 12 yıl aradan sonra yolcu taşır. |
| 2022-Günümüz (2025) | Aktif hizmette; Şehir Hatları’nın en hızlı ve en büyük gemisi olarak Boğaz hatlarında çalışır. 2025 itibarıyla personel konforu artırılmış ve seferler devam etmektedir. |
Paşabahçe, İstanbul’un deniz ulaşım tarihinin bir parçası olarak kültürel miras niteliğindedir. Gelecekte daha fazla hatta ve sık seferlerde kullanılması planlanmaktadır.
