Dicle Nehri’nin endemik balık türü ‘Alburnus sellal’in kursağında, sentetik tekstil ürünlerinin yıkanması sonucu ortaya çıkan, akrilik fiberler saptandı.
ALEYNA SEVİM İstanbul – Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi’nden bir grup akademisyenin, Dicle nehrinde bulunan endemik tür Alburnus sellal’in incelendiği çalışma Science of the Total Environment dergisinde yayımlandı. Çalışma sonucuna göre incelenen balıkların yüzde 57’sinde mikroplastiklere rastlandı. Balıkların sindirim kanalında en çok rastlanılan mikroplastiklerin sentetik tekstilde yaygın olarak kullanılan akrilik fiberler olduğu ifade edildi. Akademisyenler, sosyal medyada çalışmalarını paylaşarak yerel yönetimler tarafından acilen ileri atık su arıtımı yapılması ve sentetik tekstili reddetmek gerektiğini ifade etti.
Atık su uyarısı
Çalışmanın sonuçlarını Milliyet’e değerlendiren Doç. Dr. Ülgen Aytan, şu bilgileri verdi: “Dicle nehri; iklim değişikliği, kirlilik, aşırı ve kaçak avcılık baskısı tehdidinde. Ancak plastik kirliliğinin mevcut durumu bilinmiyor. Biz bu çalışma ile nehrinden 2007 ile 2021 arasında toplanmış Alburnus sellal (mezopotamya incisi) türünü mikroplastik kirliliği bakımından değerlendirdik. Balıkların sindirim kanalını inceledik. Çalışmanın sonuçlarına göre de incelediğimiz balıkların yaklaşık yüzde 57’sinde mikroplastiklere rastladık. En sık rastladığımız form akrilik fiberlerdi. Çalışmada vurguladığımız şey yerel yönetimler tarafından atık yönetimini ve atık su arıtımının iyileştirilmesi. Bunun yanı sıra sentetik tekstilin kullanımının azalması mümkünse reddedilerek pamuklu gibi organik polimerlerin tercih edilmesi.”
Balıkların iç parazitinde de 74 oranında mikroplastik bulunduğunu kaydeden Doç. Dr. Aytan, şöyle devam etti: “Bu parazitin hayat döngüsünde karasal ve sucul ortam geçişleri var. Balıkta bulunduğu zaman kuşa geçebiliyor. Kuşun dışkısıyla tekrar sucul ortama larvalara ulaşabiliyor. Parazit besin zinciri içerisinde taşınırken mikroplastikler ve ilişkili her türlü toksik kimyasal da taşınmış oluyor.”
