ADALAR HALKINA
14 KASIM DÜNYA KOAH GÜNÜ HAKKINDA DUYURU !!!
Konu: DÜNYA KOAH GÜNÜ
20 Kasım Dünya KOAH günü sebebiyle Türk Toraks Derneği tarafından organize edilecek ”Hasta Eğitim Toplantısı yapılacaktır.Eğitime isteyen tüm halkımız katılımda bulunabilirler.
Yer: Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yeni Bina Toplantı Salonu
Saat :14:00
Konuşmacı: Dr.Bilun Gemicioğlu
Yer:Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim Araştırma Hastanesi -2 Kat Konferans Salonu
Saat:12:30
Konuşmacı: Dr.Berrin Ceyhan
KOAH Nedir?
Hastalık Hakkındaki Soru ve Cevaplar
Soru 1: KOAH nedir?
Cevap: KOAH-Kronik Obstüktif Akciğer Hastalığı- ilerleyici ve tam olarak geri
dönüşümlü olmayan, buna karşılık önlenebilir ve tedavi edilebilir bir akciğer
hastalığıdır. KOAH havayollarını daraltır, solunumu güçleştirir. Genellikle kronik
bronşit ve amfizem zemininde gelişen KOAH’da hastalar, öksürük ve balgamdan
kısa mesafeli yürüyüşde bile oluşan nefes darlığına kadar değişik semptomlara
sahiptirler.
Soru 2: KOAH gelişimine yol açan nedenler nelerdir?
Cevap: KOAH için en önemli risk faktörü sigara içimidir. Pipo, puro ve birçok
ülkede yaygın olan tütün tüketiminin diğer yolları da risk faktörüdür. Sigaraya
pasif maruziyet de solunumsal semptomlara ve KOAH gelişimine katkıda
bulunur. KOAH’nin diğer kanıtlanmış nedenleri; iş yeri ortamındaki tozlar ve
kimyasal maddeler (buhar, iritan maddeler, dumanlar) ve iyi havalanmayan
evlerde yemek pişirme ve ısınma amacıyla kullanılan organik yakıtların (odun,
tezek vb) yol açtığı iç ortam hava kirliliğidir. Dünya Sağlık Örgütü “WHO”,
organik yakıtların dumanlarına maruziyete bağlı olarak oluşan KOAH nedeniyle
her yıl 400,000 kişinin öldüğünü tahmin etmektedir. Dış ortam hava kirliliğinin
KOAH gelişimindeki özgül rolü henüz çok iyi bilinmemekle birlikte, akciğerlere
inhale edilen partikül yüküne katkıda bulunduğuna inanılmaktadır. Erken
çocukluk döneminde geçirilen solunumsal enfeksiyonlar, akciğer
fonksiyonlarında azalma ve erişkin dönemde solunumsal semptomlardaki artma
ile ilişkilidir.
Soru 3: KOAH tanısı nasıl sağlanır?
Cevap: Risk faktörlerine maruziyet
öyküsü olan kişilerde ve öksürük, balgam, eforla nefes darlığı olan hastalarda
KOAH tanısı düşünülmelidir. Fakat tanı, solunum fonksiyon testleriyle
doğrulanmalıdır. Bu testler, sadece tanıda değil, hastalığın şiddetinin belirlenmesi
ve hastalığın seyrinin takibinde de kullanılmaktadır. Solunum fonksiyon testleri,
bir sağlık kuruluşunda bulunan ve birinci saniyedeki zorlu ekspiratuvar volüm
(FEVı) ve zorlu vital kapasite (FVC)’yi ölçen spirometriyle kolayca yapılır.
Tedavi planını hazırlamadan önce, spirometrik anormalliğin boyutları,
semptomların şiddeti ve diğer akciğer hastalıklarının (astım, tüberküloz vb)
varlığına göre KOAH’nin şiddeti (risk altında, hafif, orta, ağır) belirlenmelidir.
Soru 4: KOAH’nin yaygınlığı nedir?
Cevap: WHO, tüm dünyada KOAH’nin
en önemli dördüncü ölüm nedeni olduğunu tahmin etmektedir (koroner arter
hastalığı, serebrovasküler hastalık, akut solunum yolu enfeksiyonundan sonra ve
HIV/AIDS ile dördüncülüğü paylaşmaktadır). WHO’nun tahminlerine göre 2000
yılında KOAH nedeniyle dünyada 2.74 milyon kişi ölmüştür. Türkiye’de ise 5
milyon civarında KOAH’lı hasta bulunduğu ve her yıl bu hastalıktan 26 bin
kişinin öldüğü tahmin edilmektedir. KOAH’ın Türkiye’de İskemik kalp hastalığı
ve serebrovaskuler hastalıklardan sonra 3. ölüm nedeni olduğu ve kırsal kesimde
daha yaygın olduğu tahmin edilmektedir.
Soru 5: KOAH hem erkeklerde hem de kadınlarda görülür mü?
Cevap: Evet, KOAH hem erkeklerde hem de kadınlarda gelişebilmektedir. 2000
yılında A.B.D.’de KOAH’dan ölen kadınların sayısı, ilk kez erkekleri geçmiş ve
bu da kadınlar arasında 1940’dan beri sigara kullananların artmasına
bağlanmıştır.Çin’de kronik solunum yolu hastalıkları kentsel kesimde en önemli
dördüncü, kırsal kesimde ise ilk sıradaki ölüm nedenidir. Çinli erkeklerin %
50’den fazlası sigara içmekteyken Çinli kadınlarda bu oran %6’larda kalmaktadır.
Çin’de erkek ve kadınlardaki KOAH prevelansı benzer düzeylerde olup, bu
durum Çinli kadınlarda sigara kullanımından farklı risk faktörlerinin KOAH
gelişiminde rol oynadığını düşündürmektedir.
Soru 6: Neden KOAH pek çok ülkede artış göstermektedir?
Cevap: 1990’da tüm dünyada değişik hastalıkların oluşturduğu yükü saptamak
amacıyla yapılan bir Dünya Bankası/WHO çalışmasında, KOAH’nin 12. sırada
olduğu görülmüştür. Hastalık yükü sıralamasında KOAH’ın 2020 yılında 5. sıraya
yükseleceği tahmin edilmektedir.KOAH’a ikincil küresel yükdeki artış, hem
gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde sigara içiminin artşına ve gelişmekte
olan ülkelerde yaşlı nüfusun artmasına bağlanmaktadır.
Soru 7: KOAH’lı hastaların çoğu neden bilinmemektedir?
Cevap: KOAH semptomlarına sahip hastaların büyük çoğunluğu, hastalık
ilerleyip solunumsal sakatlık yapıncaya kadar bir doktora başvurmamakta ve
KOAH tanısı almamaktadırlar. A.B.D.’de 2000 yılında yapılan bir çalışma,
spirometrik verilere göre 24 milyon yetişkinin KOAH ile uyumlu solunum
fonksiyon değişikliklerine sahip olduğunu, fakat sadece 10 milyon yetişkine bir
hekim tarafından KOAH tanısı konulduğunu göstermektedir. KOAH’nin yetersiz
tanısıyla ilgili benzer veriler Japonya’daki bir çalışmada da gösterilmiştir. Son
olarak Adana’da yapılan KOAH çalışmasında KOAH’lı hastaların sadece %
10’unun bir doktor tarafından teşhis edildiği, geri kalanların kendilerinde bu
hastalığın bulunduğunu bilmedikleri görülmüştür. Hastaların ve doktorların
KOAH’ın belirtileri konusunda eğitimi ve bu hastalığın erken döneminde tedaviye
başlanması, halk sağlığı açısından büyük önem taşımaktadır.
Soru 8: KOAH astımdan nasıl ayrılır?
Cevap: KOAH ve astım, her ikisi de aynı kişide var olabilen, benzer semptomlara
sahip kronik obstrüktif havayolu hastalıklarıdır. Her ikisinde de akciğerlerde
inflamasyon vardır, ancak altta yatan inflamasyonun özellikleri her iki hastalıkta
oldukça farklıdır ve sonuçta tedaviye yanıtları da çok farklıdır. Astımdaki hava
akımı obstrüksiyonu kendiliğinden veya tedavi ile genellikle tam olarak
düzelebilirken, KOAH’da hava akımı obstrüksiyonu tam olarak geri dönüşümlü
değildir ve zararlı ajanlara maruziyet devam ettiği takdirde genellikle ilerleyicidir.
Soru 9: Astım KOAH’a dönüşür mü? Astım ve KOAH arasında bir bağlantı var mıdır?
Cevap: Kuşkusuz ki astım ve KOAH arasında bir örtüşme vardır. Uzun süreli
astımın havayollarında yapısal değişikliklere neden olarak geri dönüşümsüz
havayolu obstrüksiyonuna yol açtığına dair kanıtlar vardır. KOAH’a yol açan
zararlı ajanlara maruz kalan astımlılarda astım benzeri ve KOAH benzeri
inflamasyonların birleşimi bulunmaktadır.
Soru 10: KOAH nasıl tedavi edilir?
Cevap: Etkili bir tedavi programında dört basamak vardır: (1) hastalığın
değerlendirilmesi ve izlenmesi, (2) risk faktörlerinin azaltılması, (3) farmakolojik
ve farmakolojik olmayan yaklaşımlarla stabil KOAH’nin tedavisi, (4) KOAH
semptomlarında kısa süreli kötüleşme ile karekterize akut alevlenmelerin tedavisi.
Sigara içiminin bırakılması, KOAH gelişme riskini azaltan ve hastalığın
ilerlemesini durduran tek ve en etkili girişimdir. Stabil KOAH tedavisi,
semptomlar için bronkodilatörlerin kullanımını ve yılda bir (ya da iki) kez grip
aşısı yapılmasını içerir. Farmakolojik olmayan tedavi yaklaşımları ise, solunumsal
rehabilitasyon programları, oksijen tedavisi ve sınırlı sayıdaki vakada uygulanan
cerrahi girişimleri içermektedir. KOAH, sıklıkla evde ya da hastanede bakım
gerektiren alevlenmelerle seyreder.
KOAH TANISINDA SPİROMETRİ
Kan basıncı ölçümü hipertansiyon tanısında ne kadar önemliyse, spirometri de
KOAH tanısında ayni düzeyde önemlidir. O nedenle, tüm sağlık çalışanları için
spirometri kolayca ulaşılabilir ve kullanılabilir olmalıdır.
Spirometri nedir?
Spirometri, bir insanın solukla çıkarabildiği hava miktarını ve bunun için
harcanan zamanı ölçen basit bir testtir.
Spirometre, akciğerlerin ne kadar etkin ve ne kadar hızlı boşaldığını ölçen bir
cihazdır.
Spirogram, zaman-volüm eğrisidir
Adalar Toplum Sağlığı Merkezi
EĞİTİM ŞUBESİ
