2007 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanıp Kültür ve Tabiat Varlıkları Bölge Koruma Kurulu tarafından onaylanan Büyükada öngörünümü projesi, Adalar Belediyesi Eski Başkanı Dr. Mustafa Farsakoğlu tarafından bir takım şahıslara yaptırılmıştı. Adalar Belediyesi Başkanı Atilla Aytaç, CHP’li başkan dinlemeyip eski başkan Dr. Mustafa Farsakoğlu hakkında Adalar Cumhuriyet Başsavcılığı’na bu konuyla ilgili suç duyurusunda bulunduğu belirtiliyor.
ADALAR BELEDİYESİ İHALELERİNDE KENDİN PİŞİR KENDİN YE SİSTEMİ
Dr. Mustafa Farsakoğlu döneminde aşağıdaki işler yapılmıştı. Ama nasıl ? 4734-4735 Sayılı İhale Kanunları uygulanarak değil, kendin pişir kendin ye lokantalarındaki sistem uygulanarak yapılmıştı. Dr. Mustafa Farsakoğlu nede olsa Yeditepe Üniversitesinde Mahalli İdareler Yönetimi ve liderlik nasıl olunur dersleri için haftanın belirli günleri ders verdiği hocalık yaptığı biliniyor.
Dr Mustafa Farsakoğlu hoca efendi, belediyesindeki ihalelerin bir türlü zamanında yapılamayışına çare olarak geliştirdiği bu sistemde kendi tespit ettiği müteahhitleri veya müteahhit olmasına da gerek görmediği ama kendisine yakın gördüğü kişileri çağırarak aşağıdaki projeleri parça parça, bölüm, kısım, etap olarak şahıs ve firmalara dağıttığı o dönemlerde iddia edilmekteydi. Hatta bazı şahısların firmasının bile olmadığı fatura bile kesmediği ama esnaftan para toplayarak bu işleri yaptıkları konuşulmaktaydı.
Peki sistem nasıl kurulmuştu. Sistemin çarpıklığı ve rant kokusu esnafı ve işyerlerini rahatsız etmekteydi ve bu rahatsızlıklarını yapılan meclis toplantısında AKP’li meclis üyeleri vasıtası ile dile getirmişlerdi. 2013 Mart ayı Meclis toplantısında konuşulanlar, sorulanlar, verilen cevaplar, verilmeyen cevaplar olayın niyetini ortaya döküyor.
Meclis toplantısının en önemli konusu, adalılar tarafından merak edilen esnafa yapılabilmesi için evrak imzalatılan (işyerlerinin cephesinin karşılığı kadar alanın kendi tespit ettikleri m2 fiyatı ile ödenecek tutarın yapan şahısa ödeneceği ile ilgili belge) ve eleştiri konusu olan, 2007 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanıp Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu tarafından onaylanan, Büyükada öngörünümü projesi hakkında Adalar Belediye Başkanı Dr.Mustafa Farsakoğlu’nun detaylı bilgi vermesi oldu.
Dr. Mustafa Farsakoğlu, meclis toplantısında kendisine bu işleri yapan firmaların isimleri sorulduğunda bakın ne cevap vermiş.”efendim şu firmaya verilmiş bu firmaya verilmiş arkadaşlar biz herhangi bir firmayı kayırmıyoruz, kimin yaptığını da bilmiyorum, firmanın adını bile bilmiyorum. Burası bir kuruluştur, kamu kuruluşu ihalenin nasıl yapılacağı, bir işin nasıl yapılacağı bellidir. Onun için ilgili arkadaşlarımız bunları hazırlarlar ve yapılır. Bütün amacımız burada yaşayan insanlarımızın daha kaliteli bir hayat sürmesi” daha sonra ben bilmiyorsam da Bşk.Yrd. Mürsel Ayrancı bilir diyerek ondan soruyu cevaplamasını istemiş. Bşk.Yrd. Ayrancı’da ”birinin ismi Mustafa Kemal soy adını hatırlayamayacağım, bir tanesinin ismi Fuat, bir tanesi de kemal daha fazlası da fen işlerinde ama birisi Kars Ardahan’lı, birisi Ordu’lu, birisi Trabzon’lu üç genç bir araya gelmiş birisi makina mühendisi, birisi tekniker, odama çağırdığımda aldığım bilgiler, Fen İşleri’nde referansları mevcuttur” diye cevaplamış. Enteresan olan şudur ki firma adı yok ama kişi adı var onlarında soy isimleri yok. Yapılan bir ihale mi var oda yok.
Peki bu şahıslar nereden çıktı geldi. Biri Ardahan’dan, biri Trabzon’dan bir diğeri Ordu’dan geldi buldu sizi. Kartal’dan gelen Abidin yine belli kimin getirdiği. O tarihlerdeki Fen İşleri Müdürü olan Doğan Uluç Kartal Belediyesi’nden gelmişti. Hadi onu yanında getirdi. Karslı, Trabzonlu, Ordulu vatandaşların Adalar’daki yol kaplama işinden ne haberleri vardı. Cevabı meçhul. Başkanın haberi yok, hileli verilip verilmediğini bile bilmiyor gözüküyor ama söylemesine göre de bütün işler kamu kuruluşu olduğu için veriliş şekli bellidir zaten deyip topu yardımcısına atıyor ama yardımcısı geveliyor, bükülüp, eğriliyor yine de cevap yok. Dediği gibi olmuyor demek ki kamu kuruluşlarında ihale işleri. Eğer böyle ise Adalar Belediyesi’nin adı kamu kuruluşu ama uygulamalar bakkal dükkanında bile böyle yapılmaz.
Dönemin Adalar Belediye Başkanı Dr Mustafa Farsakoğlu, bir yandan “biz firma kayırmıyoruz, kimin yaptığını da bilmiyorum ama ne yapılıyorsa kamu kurumunda yapılacak işlerin şekli bellidir” derken öte yandan da yapılacak işin finansmanı için bilgi veriyor ve “ bu paranın önemli bir kısmını esnafımızdan alacağız, çünki çarşı esnafı geçen yıl öngörünümü düzenledikten sonra ısrarla bizde yapmak istiyoruz dediler, dedim bunun için paramız yok, diğer belediyelerden ve büyük şehirden destek alamadık, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvurmuştuk olmadı bir takım bürokratik işlerden dolayı, dedik sizler katkıda bulunursanız bir kısmını biz doğrudan teminle karşılarız ama geri kalanını siz karşılayacaksınız, tamam dediler biz razıyız. Bizde onlardan taahhütname alıyoruz, kendileriyle toplantı yapıp anlattık, görüntüler nasıl olacak, nasıl yapılacak, bunlar yapıldığında esnafımızın kazancı yükselecek, belki bir miktar para ödenecek ama kısa bir süre içerisinde kat ve kat kazandı esnafımız ama bizi üzen şu, bilgi verilmesine karşı sanki hiç bilgi verilmemiş gibi bu projeyi speküle etmeye çalışanlar var” beyanları ile daha önce konuştuklarının tezat oluşturduğunun da farkında değil.
İddialar arasında bu Karslı, Trabzonlu, Ordulu şahıslara yaptıkları etaplardaki yol kaldırım işleri için esnaf veya iş yerlerinden kendi iş yerlerinin cephe genişliğine düşen kısımın m2 alanı ölçülüp fiyat çıkartılıp her esnaf ve işyerinin cephe genişliğinin karşılığına gelen m2 ler çıkartılmış ve kendi tespitleri bir fiyat ile çarpılarak bu bedelleri direk olarak esnaftan tahsil ettikleri söylenenler arasında. Bazılarından senet aldıkları bazılarından çek aldıkları vadeye yaydıkları sözüm ona esnafa her tür kolaylığı sağladıkları ama istedikleri fiyatı kuruşuna kadar aldıkları söylenmekte.
Karslı, Trabzonlu, Ordulu bu şahıslara döşedikleri parkeleri Şişli Belediyesi ve kardeş belediyelerden bağış alınarak iş yerine kadar getirip teslim edildiği, parke altı kumu da Adalar Belediyesi’nin araçları ile yaptıklar kısma kadar önlerine getirildiği söylenmektedir. Yani ismi geçen şahıslar hiçbir malzeme (parke/çimento/kum,çakıl/asfalt kazıma/hafriyat nakli olmadan) sadece 8-10 amele 2 usta ile kendilerine ait kısımları yapıp bitirmişler ve artık hafriyatları bile Adalar Belediyesi’ne ait araçlar ile kaldırılmış kaba tabir ile ellerini sıcak sudan soğuk suya sokmadan işlerini bitirip tespit edilen tutarları , işin tüm bedelini esnaf ve işyerlerinden m2 bazında tahsil etmişler olduğu iddia ediliyor. Ayrıca esnaf ve işyerlerinden alınan tutarlardan hariç belediyeden doğrudan temin adı altında 45 Bin TL. tutarında satın alma dosyası hazırlanıp paraların ek olarak ödendiği de meclis üyelerince konuşulanlar arasında.
Bu iş yapan Karslı, Trabzonlu, Ordulu şahısların adam/usta maliyetleri ve bu etaptaki işleri en fazla 3 ay içinde bitirdikleri düşünülürse, ayda 300 amele yevmiyesi, 60 usta yevmiyesi olmaktadır. 3 ayda ise 900 amele, 180 usta yevmiyesi işçilik tutarı çıkmaktadır. Ustaların 100 TL, amelelerin 70 TL aldığı düşünülürse toplamda 180X100=18.000TL, 3 aylık usta parası, 900X70=63.000 TL, 3 aylık amele parası ile toplamda fazla fazla 81.000 TL işçilik tutarına etaplar bitirilmiş demektir. Atatürk Meydanı’nı İBB yaptığına göre kalan 4 etabın maliyeti hepsinin yaklaşık miktarda olduğu varsayılırsa 324.000 TL’ye bitmesi gerekirken Dr. Mustafa Farsakoğlu o dönemlerde yine meclis üyelerine ve Adalar Kamuoyuna İBB’nin 6.000.000.-TL keşif çıkarttığı projelerin tümünü biz kendi imkanlarımız ile 1.500.000 TL’ye yaptırıyoruz demekteydi.
İşin aslının öyle olmadığı yapılan kabaca hesaplamalarda bile gözükürken esnaftan ve işyerlerinden fazladan toplanan paraların tutarı ise en az 1.200.000 TL olduğu yine iddialar arasında. Bu paralar ise ihale yapılmadan şahıslara verilmiş bazı şahıslara Abidin ……gibi ayrıca da doğrudan temin ile fazladan ödemeler yapılmış olduğu söylenenler arasında.
Bu iddialar doğru ise iş vahim demektir. Devletin Kamu Tüzel kişiliği olan Adalar Belediyesi’nde bu tip alt yapı işi ancak 4734 sayılı İhale yolu ile yapılabilinir. İhalelere katılma yeterliliği olan firmaların rekabet ortamında verecekleri teklifler ile en uygun fiyat tespit edilip verilmesi gerekir. İhalelere onay mercide Dr. M. Farsakoğlu ise benim haberim olmadan bu işler yapılmışta diyemez.
Ya da ne var bunda belediyenin cebinden bir para çıkmadan hizmet yaptırdık işte daha ne konuşuyorsunuz demek de kanunları hiçe saymak ve bu işi yapan şahıs/firmalar ile organik bağlantı kuşkularını ve rant paylaşımlarını akla getirir.
Tüm bu ihtimalleri düşünen yasa koyucu ilçede para toplama işini (vergi, resim, harç, kaldırım katkı payı ) sadece belediyelerin imtiyazlarına dahil etmiştir. Hiçbir şahıs ilçelerde bedeli mukabili m2’si şu kadar liradan ben size şu hizmetleri yapacağım diye para toplayamaz. Toplar ise toplayan / toplatan / göz yumanlar suç işler.
Belediyenin yapması gereken esnaftan bu işin bedelini idare olarak kaldırım/yol katkı payı altında toplatıp sonrada ihalesini yapıp en uygun fiyat veren firmaya ihale prosedürleri içinde yaptırtması olmalıydı. Kaldı ki, katkı payı alabilmesi için bile önce hizmeti tamamlaması daha sonra biten hizmet sonrasında katkı payını esnaf/işyerleri/binalardan istemeliydi. Yapılan bu yasa dışı işlemler ile suç işlendiği izlenimi oluşmuştur.
Ayrıca etap etap bu işi yapan şahısların bu işlere yeterliliği var mıdır? Teminat mektubu vermişler midir? Bu işler için SGK dosyası açılıp çalışan işçilerin sigortaları yatırılmış mıdır? İlgili SGK kurumundan ilişiksiz belgesi alınıp Adalar Belediyesi’ne verilmiş midir? İlişiksiz belgesi getiremeyenlerin dosyaları için ne gibi işlem yapılmıştır? Vergi dairelerine borçları var mıdır? Borcu olan yüklenici şahıs/firmaların varsa alacaklarından yada teminat mektuplarından Kamu Borçları tahsil edilmiş midir? Yapılan işlerin Geçici Kabulleri/Kesin Kabulleri yapılmış mıdır? Bu işleri yapan şahıslara/ firmalara yaptıkları işler için İş Bitirme Belgeleri verilmiş midir?
Bu sorulara cevapları gelen müfettişler arayacak ve doğru cevaplar bulunduğunda birilerine yargı yolu gözükecek gibi. Bu olayı Adalar Belediye Başkanı Atilla Aytaç’ın suç duyurusu şeklinde savcılığa intikal ettirdiği belirtiliyor. Öyle gözüküyor ki, CHP’li halef Atilla Aytaç selefi yine CHPli Dr. Mustafa Farsakoğlu’nu savcılığa vererek birbirlerini savcılığa vermedeki rövanşını almış görünüyor. CHP böylesine birbirini yerken başka düşmana gerek yok gibi.
Şükrü Abanoz
Adalar Belediyesinin Karslı,Trabzonlu,Ordulu şahıs/firmalara yapın parasını halktan toplayın dediği projeler.
Büyükada İskele Meydanı ve Sahili düzenleme projesi 2. Kısım (Balık Restoranları Sert Zemin Kaplaması ve Çatı Sistemleri Projesi)
Büyükada İskele Meydanı ve Sahili düzenleme projesi 3. Kısım
Büyükada İskele Meydanı ve Sahili düzenleme projesi 4. Kısım
Büyükada İskele Meydanı ve Sahili düzenleme projesi 5. Kısım (Anaolu Kulübü – Belediye Binası Önü arası)
