Adalar’da, özellikle Büyükada, Heybeliada, Burgazada ve Kınalıada’da, yaz aylarında artan bisiklet kazaları ciddi bir güvenlik sorunu olarak öne çıkıyor. Motorlu taşıt trafiğinin yasak olduğu bu bölgede bisiklet, hem yerel halkın hem de ziyaretçilerin temel ulaşım aracı. Ancak, denetimsizlik, yönetmeliklerin uygulanmaması ve altyapı eksiklikleri, kazaların artmasına neden oluyor. İşte Adalar’daki bisiklet kazalarına dair detaylar:
2014 Kınalıada Kazası: Kınalıada’da bir gencin bisiklet kazasında hayatını kaybetmesi, bisiklet güvenliği sorununu ilk kez ciddi şekilde gündeme getirdi. Bu olay, yönetmeliklerin revize edilmesi için bir dönüm noktası oldu.
2025 Heybeliada Kazası: Yakın zamanda Heybeliada’da Çamlimanı’na inen yokuşta, yola dökülen yağ nedeniyle kayan bir bisikletlinin ağır yaralandığı bildirildi. Bu kaza, yol bakımındaki eksiklikleri ve denetimsizliği tekrar gözler önüne serdi.
Büyükada’da Son Dönem Kazaları: 2025 yaz sezonunda Büyükada’da 20 yaşlarında genç bir kızın hayatını kaybettiği bir bisiklet kazası, ada sakinleri ve ziyaretçiler arasında büyük tepkiye yol açtı. Plakasız ve denetimsiz bisikletlerin sokaklarda dolaşması, kazanın ana nedenlerinden biri olarak gösterildi.
Genel İstatistik Eksikliği: Adalar’a özgü, yıllara göre ayrıştırılmış (ölümlü, ağır yaralanmalı, hafif yaralanmalı) bisiklet kaza istatistikleri bulunmuyor. TÜİK’in genel trafik kaza verileri, ilçe bazında detay sunmuyor, bu da sorunun boyutlarını anlamayı zorlaştırıyor.
Kiralık Bisikletler:
Adalar Belediyesi’nin 2016’da Atilla Aytaç döneminde çıkardığı ve 2021’de UKOME tarafından revize edilen yönetmelikler uygulanmıyor. Kiralık bisikletlerin sarı renkte olması, yıllık teknik muayeneden geçmesi ve lisanslı olması zorunlu, ancak bu kurallar göz ardı ediliyor.
Bisikletlerin fren sistemleri, lastikleri ve diğer aksamları denetlenmediği için mekanik arızalar kazalara yol açıyor.
2025 itibarıyla kiralık bisiklet işletmelerinin çoğu “kaçak” statüsünde faaliyet gösteriyor, çünkü lisans ve harç ödemeleri yapılmıyor.
Kuralsız Kullanım:
15 yaş altı kişilere bisiklet kiralanması yasak olmasına rağmen bu kurala uyulmuyor.
Akşam 19:00’dan sonra kiralama yasağı ve kask-dizlik zorunluluğu ihlal ediliyor.
Yasak bölgelerde (ör. Gülistan Caddesi, Şehit Recep Koç Caddesi) bisiklet kullanımı devam ediyor, zabıta denetimleri yetersiz.
Altyapı ve Yol Sorunları:
Adalar’da uluslararası standartlara uygun bisiklet yolları bulunmuyor. Dar sokaklar, yayalar, bisikletliler ve akülü araçlar tarafından paylaşılıyor, bu da kazaları tetikliyor.
Yokuşlu arazilerde hız kontrolü eksikliği ve yollara dökülen yağ gibi tehlikeler, kayma kaynaklı kazalara neden oluyor.
Bisiklet park alanlarının düzensizliği ve yetersizliği, sokaklarda kaosa yol açıyor.
Ziyaretçi Yoğunluğu:
Yaz aylarında günübirlik ziyaretçi sayısındaki patlama, deneyimsiz bisiklet kullanıcılarının sayısını artırıyor. Dikkatsizlik ve trafik kurallarına uymama, kazaların ana nedenlerinden.
2016 Yönetmeliği: Atilla Aytaç döneminde hazırlanan yönetmelik, bisiklet sayısını sınırlıyor (Büyükada: 1000, Heybeliada: 350, Burgazada: 50, Kınalıada: 100) ve teknik muayene zorunluluğu getiriyor. Ancak, dört yıldır harç tarifesi belirlenmediği için belediye gelir kaybına uğruyor ve denetim yapılmıyor.
UKOME Yönergesi: 2021’de UKOME’nin çıkardığı yönerge, bisiklet kiralama hizmet lisansı şartı getiriyor, ancak bu da uygulanmıyor.
Zabıta Yetersizliği: Zabıta ekiplerinin denetimleri “göstermelik” olarak nitelendiriliyor. Örneğin, 2025’te Büyükada ve Heybeliada’da sadece 6 mevzuata aykırı bisiklete el konuldu.
Adalar’daki bisiklet kazaları, denetimsizlik, yönetmeliklerin uygulanmaması ve altyapı eksikliklerinden kaynaklanıyor. Sorunun çözümü için:
Yönetmeliklerin tavizsiz uygulanması ve zabıta denetimlerinin artırılması gerekiyor.
Kiralık bisikletlerin teknik muayenesi yapılmalı, lisanssız işletmelere yaptırım uygulanmalı.
Bisiklet yolları geliştirilmeli ve yasak bölgeler netleştirilmeli.
Ziyaretçilere bisiklet kullanımı öncesi temel eğitim ve bilgilendirme sağlanmalı.
İBB veya İSPARK’ın bisiklet kiralama faaliyetlerini devralması, sorunu sistematik bir şekilde çözebilir.
Adalar Belediye Başkanı Ali Ercan Akpolat’ın seçim öncesi verdiği “bisikletlerin İBB’ye satılacağı” sözü henüz yerine getirilmedi. Yönetmeliklerin uygulanmasından doğrudan sorumlu olan belediye başkanı, hem kamu zararına hem de güvenlik risklerine yol açan bu kaosun başlıca sorumlusu olarak görülüyor
