Büyükada Hamidiye Camii: Ada’nın İncisi

Büyükada Hamidiye Camii: Ada’nın İncisi
Yayınlama: 17.01.2025
Düzenleme: 17.01.2025 16:37
A+
A-

İstanbul’un kalabalığından ve gürültüsünden uzaklaşmak isteyenlerin gözdesi olan Büyükada, tarihi ve doğal güzellikleriyle ziyaretçilerini büyülüyor.

Bu eşsiz ada, kendine özgü karakteri ve ada peyzajı oluşumuyla dikkat çekiyor. Doğal, ekonomik, sosyo-kültürel ve mimari nitelikleriyle öne çıkan Büyükada, geçmişten günümüze kentsel hafızada iz bırakmış önemli bir yerleşim yeri. Adanın kalbinde yer alan Hamidiye Camii ise zarif mimarisi ve zengin tarihiyle bu güzelliğe güzellik katıyor. Bu makalede, Büyükada Hamidiye Camii’ni daha yakından tanımak için bir yolculuğa çıkacağız.  

Caminin Adı ve Mimari Özellikleri

Büyükada’da bulunan caminin adı Hamidiye Camii‘dir . Cami, adanın Maden mahallesinde konumlanmıştır. 1895 yılında Sultan II. Abdülhamid’in emriyle inşa edilmiştir . Kesme küfeki taşından yapılmış olan cami, iki katlıdır ve zarif bir estetiğe sahiptir . Caminin mimarı hakkında kesin bir bilgiye ulaşılamamıştır . Ancak, 19. yüzyılın ikinci yarısında İstanbul mimarisinde hakim olan Batı üslubunda inşa edildiği bilinmektedir . Cephelerinde ise empire üslubunun etkileri görülmektedir . Bu, camiye özgün bir karakter kazandıran önemli bir özelliktir. Batı ve Osmanlı mimari stillerinin bu benzersiz karışımı, Hamidiye Camii’ni klasik cami mimarisinden ayırır.  

Caminin en dikkat çekici özelliklerinden biri de tek şerefeli kesme taş minaresidir . Minarenin kapısı avluya açılır ve klasik minare mimarisinden farklı bir yapıya sahiptir . Caminin dış cephesi, klasik cami mimarisinden ziyade bir konak mimarisini andırır . Saçağının üstünde ise Türk sanatının dini yapılarında ender rastlanan bir korkuluk (parapet) bulunur .  

Caminin İç Mekanı

Hamidiye Camii’nin iç mekanı, göz alıcı süslemeler ve ince işçilikle bezelidir. Son cemaat yerinin tavan göbeğinde, iki yanında hilal motifi yer alan sekiz köşeli bir yıldız bulunur . Duvarlar ve pencere içleri ise mavi, lacivert ve sarı kalem işleriyle süslenmiştir . İbadet sahnına açılan kapının yanında, namaz vakitlerini gösteren ahşap muhafazalı bir duvar saati yer alır .  

Kadınlar mahfilini örten aynalı tonozun dışı kurşun kaplı, içi ise bitkisel süslemelerle bezelidir . Tavan, üç adet dökme demir kandil askılığıyla donatılmıştır . Caminin iç mekanındaki önemli unsurlar şunlardır:  

  • Çift fil ayağıyla desteklenen merkez sahnın üzeri, dışı kurşun, içi ahşap kaplı on iki dilimli bir kubbe ile örtülüdür.
  • Kubbe göbeği, siyah zemin üzerine altın yaldızla yazılmış İhlas suresi ile tezyin edilmiştir.
  • Kubbe kemerinde dokuz adet hat levhası dizilidir.
  • Çini kemerli, içi dairesel ve çini kuşak süslemeli mihrabın iki yanında pirinç şamdanlar ve ahşap dolaplı, pirinç sarkaçlı, Romen rakamlı bir saat bulunur.
  • Minber pirinç alemli, vaaz kürsüsü ise ahşap oymalıdır.
  • Caminin dört duvarı ve pencere içleri, bitkisel motifli süslemelerle kaplıdır.  

Caminin alt katında, seccade döşeli zeminin altında iki odalı bir mescit yer alır . Bu mescide, merdiven boşluğundaki bir kapının açıldığı koridordan girilir . Cami inşa edilirken aslında mektep olarak tasarlanan bu mekan, daha sonra öğrencilerin başka bir binaya taşınması ve Büyükada’nın Müslüman cemaatinin artması sebebiyle mescide çevrilmiştir .  

Caminin Tarihi Önemi

Büyükada, fetihten sonra Rumlar’ın yoğun olarak yaşadığı bir yerleşim yeriydi. 19. yüzyılda adada Türk nüfusunun artmasıyla birlikte bir cami ihtiyacı doğdu . Bu ihtiyacı karşılamak üzere Sultan II. Abdülhamid tarafından 1892-93 yıllarında Maden mahallesinde Hamidiye Camii inşa ettirildi . Servili veya Büyükada Camii olarak da bilinen bu ibadethane, günümüzde adanın merkez camisi olarak hizmet vermektedir .  

Hamidiye Camii, sadece dini bir yapı olmanın ötesinde, adanın sosyal ve kültürel tarihine de ışık tutmaktadır. Caminin yapım süreci, adadaki Müslüman nüfusun artışını ve dini hayatın gelişimini göstermektedir. Aynı zamanda, 19. yüzyıl Osmanlı mimarisinin özelliklerini yansıtan önemli bir örnektir. Caminin yapımının ardında, Sultan II. Abdülhamid’in ağır bir hastalıktan iyileşmesinin ardından duyduğu minnettarlık yatmaktadır. Caminin, ada halkını koruması için dualar ve dileklerle inşa edildiğine inanılmaktadır.  

Büyükada, Hamidiye Camii’nin yanı sıra farklı inanç gruplarına ait birçok dini yapıya da ev sahipliği yapmaktadır. Bu yapılar arasında Aya Yorgi Manastırı, Panayia Kilisesi ve Ayios Dimitrios Kilisesi gibi Ortodoks kiliseleri, San Pacifico Latin Kilisesi ve Surp Asdvadzadzin Ermeni Katolik Kilisesi gibi farklı Hristiyan mezheplerine ait kiliseler ve Hesed Le Avram Sinagogu bulunmaktadır. Bu çeşitlilik, Büyükada’nın kozmopolit yapısını ve hoşgörü kültürünü yansıtmaktadır. Hamidiye Camii, ağırlıklı olarak Rum Ortodoks cemaatinin yaşadığı adada, büyüyen Müslüman topluluğunun bir sembolü olarak önemli bir rol oynamaktadır.  

Caminin Güncel Durumu

Hamidiye Camii, günümüzde ibadete açık bir camidir. Ziyaret saatleri ve camide düzenlenen etkinlikler hakkında bilgi edinmek için cami yetkilileriyle iletişime geçebilirsiniz.  

Restorasyon Geçmişi

Caminin tarihi dokusunu korumak ve gelecek nesillere aktarmak amacıyla 1998-2001 yılları arasında kapsamlı bir restorasyon çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu restorasyon çalışmaları, caminin özgün mimari özelliklerinin korunarak gelecek nesillere aktarılmasını sağlamıştır.  

Caminin Fotoğrafları ve Çizimleri

Hamidiye Camii’nin farklı açılardan çekilmiş fotoğraflarına ve mimari çizimlerine internet üzerinden veya çeşitli yayınlardan ulaşabilirsiniz. Bu görseller, caminin mimari özelliklerini daha detaylı bir şekilde incelemenize ve anlamanıza yardımcı olacaktır.  

Büyükada Hamidiye Camii, adanın en önemli tarihi ve kültürel yapılarından biridir. Zarif mimarisi, zengin iç mekan süslemeleri ve tarihi önemiyle ziyaretçilerini etkileyen cami, aynı zamanda adanın dini hayatının merkezinde yer almaktadır. Batı ve Osmanlı mimari stillerinin harmanlandığı özgün yapısıyla dikkat çeken Hamidiye Camii, Büyükada’nın kozmopolit ve hoşgörülü ortamında Müslüman cemaatinin varlığını simgelemektedir. Büyükada’yı ziyaret edenlerin mutlaka görmesi gereken bu eşsiz yapı, geçmişle günümüz arasında bir köprü kurarak adanın tarihine ışık tutmaktadır.

Bir Yorum Yazın

Bu site reCAPTCHA ve Google tarafından korunmaktadır Gizlilik Politikası ve Kullanım Şartları uygula.

ReCAPTCHA doğrulama süresi sona erdi. Lütfen sayfayı yeniden yükleyin.

Ziyaretçi Yorumları - 0 Yorum

Henüz yorum yapılmamış.