Kadıköy Kurbağlıdere’den çıkarılan balçık, atık gemiyle taşınarak Büyükada açıklarında denizin ortasında döküm yeri olarak belirlenen yerde denize bırakılıyor.
Kurbağalıdere’nin ıslahı için yapılan çalışmalarda dereden çıkartılan balçık, atık ve pislik döküm yeri olarak belirlenen Büyükada bölgesine boşaltılıyor.
Kurbağalıdere’nin ıslah çalışması İstanbul Büyükşehir Belediyesi Altyapı Hizmetleri Müdürlüğü tarafından senelerdir devam ediyor. Çalışmalar sırasında bir yandan kepçeler ile dip temizliği yapılırken, bir yandan Kurbağalıdere’ye su pompalanıyor. Kurbağalıdere’den kepçeler yardımı ile toplanan atıklar ise Emine ANA isimli gemiye yükleniyor. Emine ANA isimli gemi ise çıkan pisliği, atığı, balçığı Büyükada yakınlarına denize döküyor.
Aşağıda haritada gösterildiği üzere döküm yeri Büyükada’nın arka tarafı, körfeze doğru, Pendik açıkları. Burada derinlik 1267 metre. Aşağıda bir yarık var. Yani gemi mürettebatı 1267 metre yukarıdan nokta atışı yapıp yarığa pislikleri dökmesi gerekiyor!
Mümkün mü?
Tabii ki mümkün değil… Eğer denizin dibine 1267 metre bir hortum sarkıtıp pislikleri dökmüyorlarsa! Gemiyi inceledik. Tam ortasında bir kapak var. Mürettebat kapağı açıp ‘saldım çayıra mevlam kayıra!’ diyerek boşaltıyorlar. Eğer başka bir sistemle tam yarığın içine pislikleri, balçığı, atığı boşaltıyorlarsa anlatsınlar buradan bizde okurlarımızla paylaşalım. Gerçi pislikleri, balçığı, atığı tam yarığın içine boşaltsalar ne olur. Nitekim boşaltılan yer denizin içi. Rüzgarın yönüne göre pislikler ya körfeze doğru ya Büyükada’ya doğru yada Pendik’e doğru gidiyor.
Yıllardır lağım akan İstanbul Kurbağalıdere’nin ıslah çalışmalarında Kurbağalıdere temizlenirken bu kez başka bir yer kirletiliyor. Zira oradan çıkarılan tüm pislikler eskiden Yassıada açıklarında denize dökülüyordu şimdi de Büyükada açıklarına dökülüyor.
Ülkemizin Londra Konvansiyonuna (Atıkların ve Diğer Maddelerin Boşaltılmasıyla Oluşan Denizin Kirletilmesinin Önlenmesi Hakkında Sözleşme) taraf olma çalışmaları devam etmekte. Ayrıca Barselona Sözleşmesi (Akdeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması) ve Bükreş Sözleşmelerine (Karadeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması) ve eki olan Boşaltım Protokolüne ülkemiz taraf olmuştur. Bu konvansiyon ve protokollerde deniz çevresinin korunması amacıyla boşaltım faaliyetleri ile ilgili çeşitli düzenleme ve sınırlamalar yer almaktadır.
Bu bağlamda, DİPTAR projesinde elde edilen veriler ile Ülkemizin uluslararası yükümlülükleri dikkate alınarak Bakanlıkça “Dip Tarama Malzemesinin Çevresel Yönetimi Yönetmeliği” hazırlanmış olup ve söz konusu yönetmelik 14.01.2020 tarihli ve 31008 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Yönetmelik ile deniz ve kıyı alanları ile nehir ağızlarında gerçekleştirilen dip tarama faaliyetlerinin çevresel yönetimi, bu faaliyetler sonucunda ortaya çıkan tarama malzemelerinin faydalı kullanımı ile çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde deniz ortamına boşaltılması veya bertarafına dair usul ve esasların belirlenmesi amaçlanmaktadır.
2015 yılında TÜBİTAK zararsız raporu vermiş
2015 yılında Kurbağlıdere’den çıkan örnekleri analiz eden TÜBİTAK, derenin dibinden çıkarılan çamur için ‘tehlikesiz atık’ raporu verdi. Analiz raporunda, atık çamur örneğinin; “Nötral, yüksek inorganik ve kısmi organik içeriğe sahip olduğu”, “örneğin sulu çözeltisinin çözünmüş oksijen miktarının 9,17 mg/lt olduğu ve bu değerin sucul ortama karışması halinde risk teşkil etmediği”, “İnorganik içerik bakımından Atık Yönetimi Yönetmeliği’ne göre tehlikesiz olduğu”, “Balıkbiyodeney sonuçlarına göre ZSF=1 elde edilmiş olup, örneğin sucul canlılar için AKUT açıdan tehlikesiz olduğu”, “Örneğin içinde risk içerebilecek seviyede ağır metale rastlanmadığı” sonucuna varıldığı belirtildi.
Şükrü Abanoz
