Büyükada’nın en işlek noktası olan ve her gün binlerce kişiye ev sahipliği yapan tarihi Saat Meydanı’nda yaşanan yol çökmesi, olası bir faciayı kıl payı önledi. Olayda şans eseri yaralanan olmazken, vatandaşlar “Sürekli yama yaparsanız olacağı bu” diyerek yetkililere tepki gösterdi.
Dün öğle saatlerinde, Büyükada’nın adeta kalbi sayılan Saat Meydanı’nda meydana gelen çökme, korku dolu anlar yaşattı. Yayaların ve bisikletlilerin yoğun olarak kullandığı meydanın ortasındaki asfalt zeminde aniden oluşan yaklaşık bir metrekarelik çukur, bölgedeki altyapı sorunlarını bir kez daha gözler önüne serdi.
Olayın hemen ardından bölgeye gelen ekipler, çöküğün etrafını güvenlik bariyerleriyle çevirerek önlem aldı. Çökme sırasında herhangi bir can kaybı veya yaralanma yaşanmaması en büyük teselli olurken, olaya tanık olan vatandaşlar ve esnaf duruma tepkiliydi. Bir vatandaş, “Burası adanın en kalabalık yeri. Sürekli yama yaparak bu işler yürümez. Kalıcı bir çözüm bulunması şart. Bugün burada bir çocuk da olabilirdi, çok daha kötü sonuçlanabilirdi,” diyerek eleştirilerini dile getirdi.
Ada sakinleri, özellikle kıyı şeridine yakın bölgelerdeki asfaltların denizden gelen nem ve tuzlu suyun etkisiyle sürekli olarak bozulduğunu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve Adalar Belediyesi’nin kalıcı çözümler üretmek yerine geçici yama yöntemlerini tercih ettiğini iddia ediyor. Meydandaki bu son çökmenin de birikmiş sorunların bir sonucu olduğu düşünülüyor. Yetkililerin, güvenlik önlemleri alınan bölgede en kısa sürede kalıcı bir onarım çalışması başlatması bekleniyor.
Büyükada’da yaşanan bu olay, “Asfalt neden çöker?” ve “Sağlam bir yol için asfalt nasıl dökülmeli?” sorularını akıllara getirdi. İşte bir yolun ömrünü belirleyen teknik detaylar:
Asfalt Neden Çöker?
Bir asfalt yolun çökmesinin tek bir nedeni yoktur; genellikle birkaç faktörün bir araya gelmesiyle oluşur:
Altyapı ve Zemin Yetersizliği: En temel nedendir. Asfaltın altındaki temel (agrega) ve alt temel (toprak zemin) katmanları düzgün bir şekilde sıkıştırılmazsa, zamanla oluşacak boşluklar üst katmanın çökmesine neden olur.
Su ve Drenaj Sorunları: Asfaltın en büyük düşmanı sudur. Yüzeydeki çatlaklardan sızan su, yolun temelini oluşturan malzemeyi yumuşatır ve erozyona uğratır. Özellikle Büyükada gibi denize yakın, nem oranının yüksek olduğu yerlerde zemin sürekli neme maruz kalır. Yetersiz drenaj, bu süreci hızlandırarak zeminin taşıma gücünü yok eder.
Aşırı ve Hatalı Yük: Yolun tasarım kapasitesinin üzerinde bir trafik yüküne maruz kalması, malzemede yorulmaya ve çatlaklara yol açar.
Malzeme Kalitesi ve Uygulama Hataları: Kullanılan asfalt karışımının kalitesiz olması, bitüm oranının yanlış ayarlanması veya asfaltın yanlış sıcaklıkta dökülüp sıkıştırılması, yolun ömrünü doğrudan kısaltır.
Yama ve Onarım Hataları: Altyapı çalışmaları (su, kanalizasyon, kablo) için kazılan ve sonra üstünkörü kapatılan alanlar, yolun en zayıf halkalarıdır. Bu “yama” bölgelerinden sızan su, tüm çevresindeki sağlam zemini de bozarak çökmelere zemin hazırlar.
Dayanıklı ve uzun ömürlü bir asfalt kaplama için süreç, bir bütün olarak ele alınmalıdır:
Büyükada Saat Meydanı’ndaki çökme, sadece anlık bir tehlikeyi değil, aynı zamanda altyapı yatırımlarında kalıcı ve tekniğine uygun çözümlerin ne kadar hayati olduğunu göstermektedir. Vatandaşların da talep ettiği gibi, geçici yamalar yerine, mühendislik ilkelerine uygun, sağlam ve güvenli yolların inşa edilmesi, benzer olayların gelecekte yaşanmaması için en büyük zorunluluktur.