Erciyes Dağı’nın 2 bin 800 yıl evvelki isminin yazıldığı yazıt Kayseri Müzesi’nde

Ankara Etnografya Müzesi‘nde bulunan Karatay Vakfiyesi ile İstanbul Arkeoloji Müzesi‘nde bulunan Erciyes Dağı‘nın eski isminin geçtiği yazıt tarihi Kayseri Kalesi‘nde bulunan müze içerisinde sergilenmeye başlandı. Bahisle ilgili açıklamalarda bulunan Vilayet Kültür ve Turizm Müdürü Şükrü Dursun; yazıtın müzede sergilenmeye başlandığını, vakfiyenin ise sergilenmeye hazırlandığını aktardı. Karatay Han Vakfiyesi’nin Selçuklu Devri’nden günümüze ulaşmış bir kervansarayın işleyişiyle ilgili ayrıntılı bilgileri içermesi açısından çok değerli olduğunu aktararak bu kadar ayrıntı veren öteki bir vakfiyenin bulunmadığını söyledi.

Dursun, “Taleplerimizi bakanlığımıza ilettik, bunların müzemize bölümü için gerekli müracaatlarımızı yaptık. Onlar da sağ olsun olumlu karşıladılar ve bu yapıtların müzemize dönemi gerçekleşti. Yazıtı şu anda stant salonumuzda teşhire koyduk ve şuanda stantta. Vakfiyede stant için hazırlıklarımız sürüyor, en kısa vakitte standa alacağız. Vakfiye neden değerli? Anadolu Selçuklu Devri’nde bildiğimiz üzere çok gelişmiş bir ticaret sistemi var ve bu sistemin içerisinde en değerli yapılardan bir tanesi kervansaraylar. Kervansaraylar; kervanın yollar üzerinde konakladıkları, çeşitli gereksinimlerini giderdikleri merkezler. Vakfiyede de bu düzenle ilgili çeşitli bilgiler yer almakta. Hanın gelirlerinin nereden sağlandığı, handa hangi vazifelilerinin yer aldığı, handa konaklayanların hangi hizmetlerden yararlandığı üzere çok çeşitli bilgiler yer almakta. Buradaki en değerli ayrıntı handa konaklayanların fiyatsız yeme-içme ve çeşitli gereksinimlerini karşıladıklarını biliyoruz. Bu hizmetlerin de çok üst seviye hizmetler olduğunu görüyoruz. Bütün ayrıntılar işlenmiş. Bu açıdan Selçuklu Devri’nden günümüze ulaşmış bir kervansarayın işleyişiyle ilgili ayrıntılı bilgileri içermesi açısından bu vakfiye çok kıymetli ve bu kadar ayrıntı veren diğer bir vakfiye maalesef günümüze ulaşmamış. Şu anda müzemizde olmasından çok mutluyuz” formunda konuştu.

“KAYSERİ TARİH SAHNESİNDEN HİÇBİR VAKİT KENARA ÇEKİLMEDİ”

Kültepe Hafriyat Lideri Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu; Kayseri Müzesi’nde sergilenen yazıtın üzerinde Erciyes Dağı için Hitit İmparatorluk Çağı’ndaki ismi olan Harki/Hargi’den sonra Geç Hitit Beylikleri Çağı’nda kullanılan ‘Harhara’ ismini taşıdığı için Kayseri tarihi açısından çok kıymetli olduğunu bildirerek, “1900’lü yılların başında şimdi Kayseri’de bir müze olmadığı için İstanbul’a gönderilen bir eser. Bu eser Kayseri tarihi için son derece değerli. Zira Kayseri’nin simgesi olan Erciyes’in ismi burada geçiyor. Kayseri’nin simgesi olan Erciyes’in daha 4 bin yıl evvelce Kültepe Tabletleri’nden biliyoruz. Aşkaşipa isimli bir dağ ve birebir vakitte ilah da. Yani o vakitte tapınılan bir dağ. Bu isim daha sonraki çağlarda Hitit İmparatorluğu Devri’nde Harki diye geçiyor. Taşın ilişkin olduğu devirde günümüzden yaklaşık 2 bin 800 sene öncesinde Harahara diye anılıyor. Üzerinde bu dağın ismi var. Erciyes ismi ya da Harahara Dağı’nın üçüncü defa isminin geçtiği bir eser. Bu manada Kayseri tarihini aydınlatması açısından son derece kıymetli. Biliyorsunuz Kayseri’nin içinde bulunduğu bölge Tabal diye anılıyor. Tabal; kendi içinde 24 tane beylikten oluşan krallık. 2 bin 700 yıl öncesinde Kayseri’nin, Erciyes’in etrafında kurulmuş olan krallıkların isminden bahsediyor bu hiyeroglif yazıt. Bu devirdeki anıtların birçok aslında mahallî krallıkların bir manada tapularını gösteren yazıtlar. Burada da tıpkı halde Erciyes, Harahara Dağı’nı 9. yılda bir ceylan armağan ederek bir kutlama yapıldığını söylüyor. Bu; Kayseri’nin 2 bin 700 yıllık periyotta sahiden önemli bir güç merkezi olduğunu göstermesi açısından değerli. Esasen çabucak ardından Kapadokya Krallığı üzere merkezler Kayseri’nin hiçbir vakit tarih sahnesinden kenara çekilmediğini, her vakit kıymetli olduğunu göstermesi için değerli. Bu yapıtın de Kayseri Müzesi’nde sergilenmesi gerçek bir karar. Kendi toprağında sergilenecek. Emeği geçen başta bakanlığımıza, kültür müdürlüğümüze teşekkür ediyoruz” sözlerini kullandı.

Tarihçi Müellif Halit Erkiletlioğlu da yapıtların Kayseri için çok değerli olduğunu, tarihi yapıtların Kayseri’de bulunmasında emeği geçenlere teşekkür ettiğini söyledi. Yazıtta Hiyeroglif Yazı olarak şöyle yazıyor:

“Ben Güneş’in kutsadığı Warpiris Harhara Dağı’nı dokuz kez İrwa-gazeli ile kutladım. Ve ne vakit yılın dokuzuncusu gelirse, ….im üzere dokuz sefer İrwa-gazeli ile SISARALI Kurti’nin hizmetkarı yapacağım. Ben Güneş’in kutsadığı Warpiris Harhara Dağı’nı dokuz sefer irwa-gazeli ile kutladım. Ve ne vakit yılın dokuzuncusu gelirse, …. im üzere dokuz sefer irwa-gazeli ile SISARALI Kurti’nin hizmetkarı yapacağım.”

NTV