Göçmenlerin Siyasi Dönüşümü: Demokrat Başlangıçtan Cumhuriyetçi Olgunluğa

Amerika Birleşik Devletleri’ne yeni gelen göçmenlerin büyük çoğunluğu, ilk yıllarında Demokrat Parti’ye yakın hisseder. Bunun temelinde, Demokratların uzun süredir savunduğu göçmen hakları, sosyal yardımlar, kamu eğitimi, sağlık hizmetleri ve düşük gelirli ailelere destek politikaları vardır¹.
Yeni gelen bir göçmen için bu politikalar yaşamsaldır; barınma, eğitim, istihdam ve kimlik kazanımı aşamalarında Demokrat Parti’nin “kapsayıcı” dili güven verir.

Bu nedenle ABD’de göçmen nüfusun büyük kısmı ilk yıllarda oylarını Demokrat adaylara verir². Cumhuriyetçi Parti’nin göçmen karşıtı söylemleri ve sınır politikalarındaki sert tutumu bu tabloyu pek değiştirmez; aksine Demokratların “koruyucu” imajını güçlendirir³.

Sınıf Atladıkça Değişen Tercihler

Zamanla tablo değişir. Göçmenlerin çocukları iyi okullarda okur, aile refahı artar, ev, otomobil, hatta küçük işletmeler edinilir. Artık “devletten yardım alan” değil, “devlete vergi veren” bir sınıf ortaya çıkar⁴.
Bu noktada mülkiyet bilinci, girişimcilik ve vergi yükü gündeme gelir. Yeni kuşak göçmenler, devletin fazla büyümesini, vergilerin artmasını ve sosyal yardımların “başkaları tarafından suiistimal edildiğini” düşünmeye başlar.

Bu değişim, sosyolojik olarak “yükselen sınıfın muhafazakârlaşması” biçiminde açıklanır⁵. Ekonomik bağımsızlık arttıkça bireylerin devletten beklentisi azalır; özgürlük, mülkiyet ve güvenlik gibi kavramlar öne çıkar. Cumhuriyetçi Parti’nin “daha az vergi, daha küçük devlet, daha güçlü birey” ilkeleri bu yeni konuma daha uygun görünür⁶.

Türk Göçmenler Örneği

Türk-Amerikalılar arasında da bu siyasal dönüşüm açıkça görülür.
1960’lardan itibaren ABD’ye eğitim, mühendislik, akademi ve sağlık alanlarında gelen ilk kuşak Türkler genellikle Demokrat Parti’ye eğilimliydi⁷. Demokratların laiklik, özgürlükler, göçmen dostu politikalar ve uluslararası öğrencilere sağladığı kolaylıklar bu tercihi destekliyordu.

Ancak zamanla bu kuşak ekonomik olarak güçlendi; kendi işlerini kurdu, ev sahibi oldu, çocuklarını Amerikan üniversitelerinde okuttu. İkinci kuşak Türk-Amerikalılar artık “göçmen” değil, Amerikan orta sınıfının bir parçasıydı. Bu yeni konum, onları vergi politikaları, küçük işletme hakları ve aile değerleri gibi konularda Cumhuriyetçi Parti’ye yaklaştırdı⁸.

Özellikle 11 Eylül sonrası dönemde güvenlik, kimlik ve kültürel konuların öne çıkması, birçok Türk kökenli Amerikalıyı “merkez sağ” çizgiye itti⁹. Bazıları, Demokratların fazla “sistem eleştirisi” yaptığını, Cumhuriyetçilerin ise emeğin ve girişimciliğin değerini daha iyi anladığını düşündü.
New Jersey, Texas, California ve Florida’daki Türk topluluklarında bu yönelim açıkça görülür:
Yeni gelen öğrenci veya mühendis Demokrat’a; iş kurmuş, ev almış, çocuk okutmuş aile ise Cumhuriyetçi’ye daha yakındır.

ABD–Türkiye İlişkilerinde Parti Farkı

Öte yandan, ABD’deki savunma sanayi çevreleri ve silah ihracatıyla bağlantılı firmalar, ekonomik çıkarları gereği genellikle Cumhuriyetçi Parti’ye daha yakındır¹⁰.
Bu çevreler, Türkiye gibi bölgesel güçlerle istikrarlı ilişkileri ve savunma iş birliklerini sürdürme yanlısıdır; dolayısıyla Türkiye’ye silah satışına sıcak bakan bir tutum sergilerler.
Cumhuriyetçi yönetimler, ulusal güvenlik ve savunma ihracatını dış politikada etkin bir araç olarak gördükleri için, Türkiye’ye karşı daha pragmatik ve stratejik davranırlar.

Demokrat Parti ise tarihsel olarak Türkiye konusunda daha mesafeli bir çizgiye sahiptir. İnsan hakları, ifade özgürlüğü ve demokratik standartlar konularındaki hassasiyetleri, Ankara ile ilişkileri zaman zaman zorlaştırır.
Bununla birlikte, Demokrat yönetimler iktidara geldiklerinde Türkiye’nin bölgesel rolünün önemini kısa sürede fark eder; diplomatik gerçekçilik gereği zaman içinde yeni bir denge kurar ve ikili ilişkiler yeniden iş birliği eksenine oturur¹¹.
Bu durum son yarım yüzyılda birçok kez gözlenmiştir: Soğuk Savaş, Körfez Savaşları ve NATO içi krizlerde partiler farklı yaklaşsa da, Türkiye’nin stratejik önemi her dönemde kabul görmüştür.

Büyükada Göçmenleri Örneği

Benzer bir dönüşüm Büyükada kökenli yurttaşlarda da gözlemlenir.
Adalı Rum, Ermeni ve Türk ailelerden bir kısmı 1950’lerden itibaren ABD’ye göç etmiştir. İlk kuşak genellikle eğitim veya ticaret amacıyla giden bireylerden oluşur. ABD’deki yaşamlarına uyum sürecinde Demokrat Parti politikalarına yakın durmuşlardır; çünkü sosyal yardımlar, eğitim desteği ve göçmen hakları, onların yeni hayata tutunmasında belirleyici olmuştur¹².

Ancak ikinci ve üçüncü kuşaklarda tablo değişmiştir. ABD’de doğup büyüyen genç Adalılar artık Türkçe bilmemekte, yerel kültürle sınırlı temas kurmaktadır. Kimlikleri daha “Amerikan” bir nitelik kazanmış, Büyükada yalnızca yaz tatillerinde ziyaret edilen nostaljik bir mekân hâline gelmiştir.

Siyasal yönelim açısından da benzer bir değişim vardır: İlk kuşak Demokrat Parti’ye sempatiyle yaklaşırken, ikinci ve üçüncü kuşaklar Cumhuriyetçi Parti’nin bireysel özgürlük, düşük vergi ve girişimcilik vurgusuna daha yakın durmaktadır.
Bu dönüşüm yalnızca ideolojik değil, aynı zamanda sosyo-ekonomik bir olgunlaşmanın sonucudur.

Göçmenler Demokrat olur, yerleşikler Cumhuriyetçi olur.
Bu yalnızca siyasi bir tercih değil, ekonomik başarıyla paralel bir kimlik dönüşümüdür.
Bir göçmen, devletin desteğine ihtiyaç duyduğu sürece Demokrat’tır;
devletin kendisinden destek beklediği noktada ise Cumhuriyetçi olur.

Yazar: Haluk Direskeneli
Kasım 2025

⸻

Dipnotlar
1. Pew Research Center, “Political Party Affiliation of U.S. Immigrants,” Washington D.C., 2023.
2. Migration Policy Institute, “Voting Patterns Among New Americans,” 2022.
3. The Atlantic, “Why Immigrants Tend to Vote for Democrats,” October 2021.
4. U.S. Census Bureau, American Community Survey, 2020.
5. Lipset, S.M., Political Man: The Social Bases of Politics, Doubleday, 1960.
6. The Economist, “From Welfare to Wealth: The Political Journey of Immigrants,” 2023.
7. Kaya, A., Turkish-American Identities: Cultural and Political Adaptation in the U.S., NYU Press, 2011.
8. Turkish American Chamber of Commerce Reports, Community Economic Integration Study, 2019.
9. Zogby Analytics, “Post-9/11 Muslim and Turkish-American Political Alignments,” 2020.
10. Defense News, “U.S. Defense Industry Ties to Republican Policy Circles,” April 2022.
11. Council on Foreign Relations (CFR), “Turkey-U.S. Relations Under Democratic Administrations,” Policy Brief, 2023.
12. Direskeneli, H., Field Notes on Büyükada Diaspora Observations, Personal Archive, 2024.

⸻