Gündem

Cumhuriyet, daha 16 yaşındayken bir dünya savaşı ile karşı karşıya kaldı, 27 yaşında tek parti döneminin ardından yepyeni bir tecrübeye kavuştu. 37 yaşında darbeyle tanıştı, 51 yaşında Kıbrıs’a barış götürdü. İşte 100 yılda geçilen zorlu ve önemli duraklardan bazıları...
Çocukluğunda ailesindeki kayıplarla sarsıldı. Gençliği Çanakkale’den Trablusgarp’a, Doğu Cephesi’nden Kurtuluş Savaşı’na, cephelerde geçti. 39 yaşında Meclis Başkanı, 42 yaşında Cumhurbaşkanı oldu. “Uçurum kenarında yıkık bir ülke”den yeni bir devlet yarattı.
Meclis hükümeti sistemi nedeniyle yaşanan siyasi tıkanmaları da açacak olan Cumhuriyet’in ilanı, zaten fiilen uygulanan rejimi resmîleştirmek anlamına geliyordu. 29 Ekim 1923 akşamı, saat 20.30’da ilgili tasarı ve önergenin Meclis’te kabulü ile Cumhuriyet ilan edilmiş oldu. 15 dakika sonra da Mustafa Kemal, ilk cumhurbaşkanı seçilecekti.
Atatürk, zihninde gençlik yıllarında filizlenmeye başlayan cumhuriyet idealini Milli Mücadele yıllarında açıktan dile getirmemiş, Cumhuriyet’in ilanı ilk olarak 28 Ekim 1923 akşamı, ‘Çankaya sofrası’nda duyurulmuştu.
Cumhuriyet’le birlikte kadınlar sosyal ve siyasal alanda birçok hak kazanırken Cumhuriyet’in açtığı bu yolu, başarılarıyla taçlandırdılar. Yüz yıldır sanattan bilime, spordan iş hayatına, birçok alanda ülkemizin gelişimine önemli katkılar sağladılar
Meclis’te Birinci ve İkinci grup arasındaki fikir ayrılıklarının artmasının ardından Meclis seçimlerinin yenilenmesi, Cumhuriyet’e giden yolda en önemli duraklardan biri oldu.
Mustafa Kemal, işgale karşı büyük bir mücadeleye girişmişken, yola birlikte çıktığı bazı isimlerin ve Meclis’teki muhaliflerin önüne çıkardığı engellerle de uğraşıyordu.
Atatürk, Hatay’ın Türk topraklarına katılmasını sağlamak amacıyla Asım Us imzasıyla yayımlanan beş makale yazdı. Atatürk’ün, İnönü Hükümeti’ni de eleştirdiği yazılar, anlaşma sağlanmasında etkili oldu.
Cumhuriyet’in 91 yıllık döneminde cumhurbaşkanları, 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren’in referandum sonucunda bu göreve gelmesi dışında, Meclis tarafından seçildi. İlk kez Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, halk oyuyla doğrudan göreve geldi.
Cumhuriyet coşkusunu her yıl 29 Ekim’de, büyük bir heyecanla manşetlerimize taşıdık. Gurur dolu bu manşetlerimizi, Cumhuriyet’imizin 100’üncü yılı için derledik...