Adalar Belediyesi Zabıta Müdürlüğü, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Anadolu Yakası Zabıta Müdürlüğü ve Adalar Kaymakamlığı İlçe Emniyet Müdürlüğü’nün müşterek bir çalışma sonucu, UKOME’nin 03/06/2021 tarih 2021/4-4 sayılı kararına istinaden toplanan akülü araçlar, çıkarma gemisiyle anakaraya götürülerek yediemine teslim ediliyor. Akülü araçlara yönelik denetimler ise hız kesmeden sürüyor.
Adalar’da, UKOME kararları doğrultusunda toplatılan akülü araçların yediemin otoparklarındaki görüntüleri, araçların nasıl muhafaza edildiği konusunda soru işaretleri yaratıyor. Adalar’ın doğal ve tarihi dokusunu koruma gerekçesiyle başlatılan bu uygulamanın, toplanan araçların kaderi açısından ne kadar sürdürülebilir olduğu tartışma konusu.
YEDİEMİNE OTOPARKLARINDAKİ MANZARA: BİR ÇEVRE FELAKETİ Mİ?
Adalar Belediyesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Adalar Kaymakamlığı işbirliğiyle gerçekleştirilen operasyonlar sonucunda, UKOME yönergelerine uygun olmayan çok sayıda akülü araç toplandı. Toplanan araçlar, anakaraya taşınarak yediemin otoparklarına teslim edildi. Ancak, yediemin otoparklarındaki görüntüler, araçların kaderi hakkında endişeleri artırdı. Görüntülerde, üst üste yığılmış, üstü açık bir şekilde suların içinde bakımsız ve hava koşullarından etkilenmiş halde bulunan araçlar dikkat çekiyor. Bu görüntüler ise, yıllarca biriktirdikleri birikimleriyle akülü araç alan Adalıların yüreklerini sızlattı.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin UKOME kararı doğrultusunda, Adalar’da 5 Ekim’den sonra akülü araç kullanımı kısmen yasaklandı. Bu kararın ardından, belediyenin aldığı önlemler kapsamında yüzlerce akülü araç toplanarak yediemine teslim edildi. Bu araçlar, Adalar’ın engebeli ve yürüyüş için zorlu coğrafyasında yaşayanlar için önemli bir ulaşım aracı olmuştu. Ancak, belediyenin bu müdahalesi, özellikle yaşlılar ve engelli bireyler için ciddi bir ulaşım sorununa yol açtı.
Yediemin Otoparklarındaki Durumun Yarattığı Sorunlar:
Açık havada uzun süre bekletilen akülü araçlar, çeşitli çevresel faktörlere maruz kalmaları nedeniyle farklı teknik sorunlarla karşılaşabilirler. Bu sorunlar, aracın türü, akü teknolojisi ve bekletilme süresine göre değişiklik gösterebilir. İşte en sık karşılaşılan sorunlardan bazıları:
Araçların Değer Kaybı: Uzun süre açık havada ve bakımsız kalan araçların değer kaybetmesi kaçınılmaz.
Çevre Kirliliği: Bataryaların sızıntı yapması veya diğer parçalardan kaynaklanabilecek kirlilik riski bulunuyor.
Kamu Kaybı: Toplatma operasyonları için harcanan kaynakların yanı sıra, araçların değer kaybı da kamu zararına yol açabilir.
Akü Deşarjı (Sülfatlaşma): Aküler, uzun süre kullanılmadığında veya şarj edilmeden bekletildiğinde sülfatlaşma adı verilen bir durumla karşılaşabilir. Bu, akü plakalarında sülfat kristallerinin oluşmasına yol açar, bu da kapasite kaybına ve akünün verimliliğinin düşmesine neden olur.
Akü Donması: Akü, özellikle soğuk havalarda ve şarj seviyesi düşükse donabilir. Normalde tam şarjlı aküler -50°C’ye kadar dayanabilirken, kısmen şarj edilmiş aküler çok daha yüksek sıcaklıklarda bile donma riski taşır. Donmuş bir akü, iç yapısında ciddi hasarlar oluşturabilir.
Akü Korozyonu ve Kablo Problemleri: Akü kutup başları ve bağlantı kablolarında korozyon oluşabilir. Bu, akünün enerji iletimini zorlaştırır ve potansiyel olarak aracın elektrik sisteminde arızalara yol açabilir.
Akü Performans Kaybı: Uzun süre açıkta bekletilen aküler, zamanla performanslarında ciddi düşüşler yaşayabilir. Bu, araçtaki elektrikli sistemlerin doğru çalışmamasına veya hiç çalışmamasına sebep olabilir.
Hidrojen Gazı Birikimi ve Patlama Riski:Şarj sırasında aküler hidrojen gazı üretir. Bu gaz, özellikle kapalı veya havalandırması yetersiz alanlarda birikirse, patlama riski oluşturabilir. Açıkta bekletilen akülerde bu risk artabilir.
Akü Su Seviyesinde Azalma (Açık Sistem Aküler İçin):Açık sistem akülerde, zamanla elektrolit seviyesi düşebilir. Bu, akünün performansını etkiler ve yeniden doldurulması gerekebilir.
Akü Şarj Yetersizliği: Araç kullanılmadığında, şarj dinamosu çalışmaz ve akü şarj edilmez. Bu durumda, aküdeki enerji tüketimi devam eder ve akü tamamen boşalabilir.
Bu sorunların çoğu, düzenli bakım ve kontrol ile önlenebilir veya en aza indirilebilir. Akülerin uzun süre açıkta bekletilmemesi, düzenli aralıklarla şarj edilmesi ve uygun depolama koşullarında tutulması önemlidir.
Adalar’da toplatılan akülü araçların yediemin otoparklarındaki içler acısı durumu, uygulanan politikaların ve sonuçlarının tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini göstermektedir. Sadece yasaklamak ve toplamak yerine, daha kapsamlı, sürdürülebilir ve adil çözümler üretmek, hem adaların korunması hem de kamu kaynaklarının etkin kullanımı açısından önemlidir. Bu sorunun çözümü için tüm paydaşların işbirliği ve ortak bir vizyonla hareket etmesi gerekmektedir.
2) Bireysel Ulaşım Sistemi Genel Esasları:
1) Adalar İlçesinin doğal, kültürel ve kentsel sit alanı olmasından kaynaklı olarak Adalar Ulaşım ve Lojistik Komisyonu tarafından belirlenen ve bu yönergede tanımlanan bireysel elektrikli araç ve bisiklet haricinde bireysel elektrikli araç kullanımı yasaktır.
2) Adalar Ulaşım ve Lojistik Komisyonu tarafından uygun görülen kişi ve araçlar UKOME kararı alındıktansonra bireysel ulaşım sistemine dahil olacaktır.
3) Adalar ilçesinde; Bireysel Elektrikli Araç kullanmak isteyen kişilerde aşağıdaki şartlar aranacaktır.
1) Adalar İlçesinde ikamet ediyor olmak, (Daimi adres olarak Adalar ilçesi yer almalıdır, ikincil adres olarak Adalar yazılsa dahi kabul edilmeyecektir)
2) 66 yaşından gün almış olmak,
3) Uygun Sürücü Belgesine sahip olmak,
4) Bireysel elektrikli araçlarda aşağıdaki özellikler aranacaktır.
1) Bireysel Elektrikli araçların ihtiyaç duyduğu elektriği karşılayan cihazların (akü, batarya vb.) montajları dışarıdan müdahale edilmeyecek bir şekilde korunaklı olacaktır.
2) Araçlar 20 km/saat hızın üzerine çıkamayacak şekilde hız sınırlayıcı sisteme sahip olacaktır.
3) Araçlar üzerinde kullanıcıların gerektiği takdirde kullanabilmesi için bir adet mekanik zil dışında herhangi bir ses yükseltici aksesuar (hoparlör vb.) bulundurulmayacaktır.
4) Kullanılacak elektrikli araçlar tescilli olacaktır.
5) Aracın ön veya arka tarafında 35x50x35 cm boyutlarını geçmeyecek şekilde sepet bulundurulabilecektir.
5) Adalar ilçesinde Bireysel Elektrikli Araç Kullanım İzin Belgesi Adalar İlçe Belediyesi tarafından düzenlenecektir.
6) Adalar ilçesinde Bireysel Elektrikli Araç Kullanım İzin Belgesi olmadan bireysel elektrikli araç kullanılamayacaktır.
7) Bireysel Elektrikli Araç izin belgeleri her yıl ocak ayında düzenlenecek olup izin süresi 1 yıldır.
8) Bireysel Elektrikli Araç Kullanım İzni Belgesi,belge üzerinde yazan kişiveya plaka dışında kullanımı durumunda geçersiz olacaktır.
9) Bireysel Elektrikli araçlar yayalaştırılmış alanlarda kullanılamayacaktır.
10) Bireysel Elektrikli araçlar ile amacı dışında taşımacılık yapmak yasaktır.
ENGELLİ VATANDAŞLAR İÇİN ŞARTLAR GÜNCELLENDİ
Dezavantajlı (engelli) kişilere Bireysel Elektrikli Araç kullanma izni verilebilmesi için aşağıdaki şartlar aranacak ve Adalar İlçe Belediyesi tarafından Bireysel Elektrikli Araç Kullanım İzin Belgesi düzenlenlenecek.
a) Adalar İlçesinde ikamet ediyor olmak, (Daimi adres olarak Adalar ilçesi yer almalıdır, ikincil adres olarak Adalar yazılsa dahi kabul edilmeyecektir)
b) %90 ve üzeri engelli veya Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporlu (ÇÖZGER) veya %40 ve üstü hareket kısıtlaması olan engelli olmak,
c) Uygun Sürücü Belgesine (engellinin araç kullanamayacak durumda olması durumunda %40 ve üzeri engelliler ile %90 ve üzeri engelliler için bir sürücü, ÇÖZGER raporu olanlar için en fazla iki sürücü aracı uygun sürücü belgesi olması durumunda kullanabilecektir) sahip olmak,”
İŞTE O YÖNERGE
