Deprem beklenen fay hatlarından Kuzey Anadolu fay hattının bir kısmı Marmara Denizi’nin altından, Adaların arkasından geçiyor. Uzmanların riskli gördüğü bu fayda kırılma olursa İstanbul çok ciddi şekilde etkilenecek. Peki İstanbul’da Tuzla, Büyükada, Sivriada, Sultanbeyli ve Yalova’da Kurtköy, Esenköy, Bozburun ve Teşvikiye’de yerin 300 metre derinliğinden yüzeye doğru ve aralarında 75’er metre olacak şekilde 5’er adet sensör bulunan istasyonlar ne derece etkili olacak?
Peki, beklenen Marmara depremi sonrası İstanbul için çevre iller nasıl bir hazırlık içinde? Hürriyet, yedi ilin yetkilileriyle konuştu, olası bir afetten sonrası için planladıkları yardım çalışmalarını anlattılar.
Kahramanmaraş depremlerinden sonra olası Marmara depremi hemen hepimizin gündem maddelerinden biri oldu. Uzmanlar uzun uzun tartışıyor, almamız gereken önlemler konusunda uyarılar yapıyor. Kimimiz yaşadığımız binanın ne kadar güvenli olduğunu öğrenmek için başvurular yaptık, kimimiz deprem çantamızı hazırladık. Peki, Marmara depreminden sonra İstanbul’a destek olabilmek için çevre illerin belediyeleri ne yapıyor?
BİLECİK
‘İstanbul’a ulaşımda geçiş güzergâhı olacağız’
Bener Yanar, İmar ve Şehircilik Müdür Vekili
- Kahramanmaraş depremlerinin ardından ilgili meslek odalarıyla ortak çalışmalar yapmaya başladık. Şehrimizde bulunan yaklaşık 5 bin civarında yapı beklenen Marmara (İstanbul) depreminden etkilenecek olsa da yaşanacak zararın İstanbul’a nazaran daha az olacağını tahmin ediyoruz.
- İstanbul ve depremden etkilenmesi muhtemel diğer illerimizden ulaşımı, çevre yolumuzdan başlayarak elimizdeki alternatif şehir içi yol ağıyla sağlamak önceliklidir. Bu, ilimizin geçici duraklama ve öncelikli uğrak noktalardan birisi olacağı anlamına geliyor.
- ESKİŞEHİR
- İtfaiye Dairesi’nin yangın söndürme ekibinin ve AFAD’dan kaza kurtarma eğitimi almış teçhizatlı ekibin bölgeye hareketi sağlanacak.
- ESKİ Genel Müdürlüğü afet bölgesine 10’ar tonluk pet şişe içme sularının sevkıyatını gerçekleştirecek.
- Yaralılar ilk tedavi için belirlenen hastanelere nakledilecek.
- Seyyar ekmek fırınımız ve seyyar aşevimiz bölgeye sevk edilecek.
- Atölyelerimizde üretilen duş ve soyunma kabinleri gönderilecek.
- Afetzede kadınlara iççamaşırı, hijyen malzemeleri yardımı yapılacak. Afetzedelere mevsime göre giyecek, elbise, ayakkabı bağışları iletilecek.
KIRKLARELİ
‘Destek olacağımız iller: Edirne, Tekirdağ, İstanbul, Kocaeli, Yalova…’
Mehmet Siyam Kesimoğlu, Kırklareli Belediye Başkanı
- 4’üncü kuşakta yer almasıyla deprem açısından en risksiz bölgedeki Kırklareli olası İstanbul depremi için kurtarıcı ve destekçi alan olarak görülüyor.
- Kırklareli olası bir İstanbul depreminde bölgenin yükünün yönleneceği, stratejik açıdan önemli bir şehir. Bu konuda vakit kaybetmeden devlet politikası üretilmeli.
- Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) kapsamında hazırlık çalışmalarımız var. Belediyemiz bünyesinde defin ve yangın yerel düzey çalışma grubu planları hazırlanıyor. Bu açıdan biz, daha çok risk grubunda olan illere destek ve çözüm ortağı olarak görülüyoruz. TAMP kapsamında 1’inci grup destek olacağımız iller Edirne, Tekirdağ, İstanbul, Kocaeli ve Yalova olarak belirlendi.
- Olası bir Marmara depremi sonrasında personel, araç-gereç ve ekipman görevlendirmelerimiz öncelikle bu illere olacak.
2’nci grup olaraksa Çanakkale-Balıkesir-Bursa illeri belirlendi.
*Kırklareli Belediyesi’nin tüm stratejik planlarında, doğal afet, mücbir durumlar ve buna benzer olağanüstü zamanlarda nasıl bir yol izlenmesi gerektiği konusunda öngörüler, teknik hazırlıkları ve uygulama senaryoları kurumsal olarak hazır.
- Ancak tüm bu çalışmaların detaylı tatbiki ve buna yönelik hayata geçiriliş şekli, bağlı bulunan kurum ve koordinasyon merkezinin inisiyatifi doğrultusunda uygulamaya geçebilecek.
ZONGULDAK
‘3 bin kişilik ekip oluşturuluyor’
Burhan Arık
Türkiye Taşkömürü Kurumu İş Güvenliği ve Eğitim Dairesi Başkanı
- Olası depremden sonra ekipleri daha hızlı hareket ettirebilmek için tüm müesseselerimizden yaklaşık 3 bin kişilik bir grubu tesisatlarıyla birlikte hazır hale getirmek için çalışmaya başladık.
- Madencilik araç-gereçleriyle birlikte enkaz altında kullanılan elektronik aletleri de tesisatımız arasına eklemek için girişimde bulunduk.
- 3 adet tam teşekküllü deprem TIR’ını bünyemize katmak için proje çalışması içindeyiz.
KARABÜK
‘Gıdadan kıyafete, güvenlikten sağlığa öncelikli ihtiyaçları gidereceğiz’
İrfan Kartal
Karabük Belediyesi Başkan Yardımcısı
- Arama ve kurtarma, ilkyardım, tedavi, tahliye, geçici iskânlar, yiyecek, içecek, giyecek, yakacak temini, güvenlik, çevre sağlığı gibi öncelikli ihtiyaçlar giderilecek.
- Ayrıca itfaiye, ekskavatör, kazıcı-yükleyici, damperli kamyon, kamyonet, lowbed TIR, su tankeri, cenaze aracı, cenaze yıkama araçları, İstanbul Valiliği İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü AFAD Başkanlığı’nın emrine tahsise hazırdır. Gıda, temizlik malzemesi, kıyafet, battaniye, yatak, çadır ve uyku tulumu gibi kalemlerden oluşan malzemeler de kullanıma tahsis edilebilir durumda.
- Yardım toplama merkezi oluşturulduktan sonra hayırseverlerimizin katkılarıyla hazırlanacak malzeme kullanılabilir duruma getirilecek.
ANKARA
‘K-9 köpeklerini ve kritik kurtarma ekipmanlarını yeterli seviyeye ulaştıracağız’
Mutlu Gürler, Ankara Büyükşehir Belediyesi Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanı
- Arama kurtarma amacıyla yapılacak çalışmalar için yeterli sayıda eğitimli ve akredite olmuş elemanın yanı sıra K-9 köpekleri, enkaz altında canlı arama ekipmanlarıyla kritik kurtarma ekipmanlarının yeterli seviyeye ulaştırılması öncelikli başlıklarımızdan biri.
- Ankara Büyükşehir Belediyesi olarak Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) başta olmak üzere Enerji Bakanlığı’nın bünyesindeki yeraltı madencileriyle bir eğitim programı planlaması yaptık. Zonguldak’ta TTK Bölge Müdürlüğü ile Genel Maden İş Sendikası Yönetim Kurulu’yla görüşmeler sağlandı ve işbirliği talebinde bulunduk. Bu eğitim sürecini kurumsal işleyişe kavuşturmak için Enerji Bakanlığı’na iki yıl önce müracaatta bulunduk.
- Arama kurtarma başta olmak üzere, afet farkındalık ve temel ilkyardım Eğitimleri için Türkiye Barolar Birliği, Türkiye Mühendis ve Mimarlar Odası Birliği, Kent Konseyleri, Apartman Görevlileri Sendikası, Muhtarlıklar Federasyonu, Bilim Ağacı Vakfı ve Türkiye Ormancılar Derneği ile protokoller imzalandı.
KONYA
‘Bölgelere mobil şarj istasyonu kurulacak’
Cevdet İşbitirici, Konya Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanı
- Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) kapsamında yer alan müdahale seviyeleri, etki derecesi açısından dört gruba ayrılmıştır. Seviye 1: İl imkânlarıyla müdahale, Seviye 2: Destek iller, Seviye 3: Ulusal müdahale ve Seviye 4: Uluslararası müdahale… İstanbul’un 1’inci destek illeri arasında Konya var. Olası İstanbul depreminde AFAD Başkanlığı müdahale seviyesini 2 olarak ilan ettiğinde İstanbul’da meydana gelen afet için intikal edilecektir.
- İlk etapta arama kurtarma ekiplerini en kısa sürede İstanbul’a ulaştırmaya çalışacağız.
- Arama kurtarma ekiplerimiz 5 gün boyunca kendi ihtiyaçlarını karşılayacak donanıma sahip olacak.
- Belediyemiz bünyesindeki mobil mutfak ve mobil fırınlarını da arama kurtarma ekiplerinden hemen sonra bölgeye göndereceğiz. Ulaşımı havayoluyla yapmayı planlanlıyoruz. TAMP’taki ilgili çalışma grupları devreye alınacaktır.
- Yardımlar için lojistik toplama depoları ve depremden etkilenen bölgelere mobil şarj istasyonu kurulacak.
- Konya Su ve Kanalizasyon İdaresi gerekli durumlarda isale hatları, içme ve yeraltı sularının onarımını yapacak.
- Sağlık kabinleri kurulacak.
- Elektrik bağlantılarının sağlanması için gerekli ekipler bölgeye yönlendirilecek, elektrik verilene kadar jeneratör gibi kaynaklarla bölgedeki faaliyet yürütülecek.
- Çadır, battaniye, temiz su yardımları bölgeye en kısa sürede ulaştırılacak. Çadır kentler, konteyner kentler kurulması için gerekli çalışmalar yapılacak.
- Afet sonrası afetzedeler için çadır kentlerde psikososyal destek kapsamında oyun alanları, bilim TIR’ı vb. etkinlikler düzenlenecek.
‘Yılda ortalama 24 bin deprem olurdu, bu yıl, şimdiden 27 bin deprem kaydedildi’
Prof. Orhan Tatar, AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü
- AFAD tarafından tüm Türkiye’nin deprem aktivitesi toplam 1.145 kayıt istasyonuyla anlık izleniyor. Marmara Bölgesi’nin deprem aktivitesi 7 gün 24 saat, 264 adet (63 adet hızölçer, 192 adet ivmeölçer, 9 adet derin kuyu) deprem kayıt istasyonuyla izleniyor. 34’ü İstanbul sınırları içinde.
- Ayrıca 4 adet gerilimölçer ve 11 adet Küresel Uydu Seyrüsefer Sistemi (GNSS) ile depremler gerçek zamanlı kaydedilip değerlendiriliyor.
- Ülkemizde yılda ortalama 24 bin deprem kaydediliyor. 6 Şubat depremlerinden sonra son 50 günde meydana gelen artçı sayılarıyla bu sayı neredeyse aşılmış durumda. Tüm Türkiye’de 1 Ocak 2023’ten bu yana kaydedilen deprem sayısı 27 bin civarında.
- AFAD ile Almanya Yerbilimleri Araştırma Merkezi (GFZ) arasında yürütülen proje kapsamındaysa Marmara Bölgesi’nde
8 farklı noktada yerin 300 metre derinliğine Derin Kuyu Sismometre Ağı yerleştirildi.
- Her istasyonda, yerin 300 metre derinliğinden yüzeye doğru ve aralarında 75’er metre olacak şekilde 5’er adet sensör bulunuyor. Bu istasyonlar İstanbul’da Tuzla, Büyükada, Sivriada, Sultanbeyli ve Yalova’da Kurtköy, Esenköy, Bozburun ve Teşvikiye’de kurulu.
- Büyükada, Sivriada, Esenköy ve Bozburun istasyonlarında gerilimölçerler var.
- Derinkuyu sismometre istasyonlarıyla 0.2 büyüklüğün altındaki mikrodepremler, küresel konumlama yer sistemleriyle yavaş kabuk hareketleri, gerilimölçerlerle yerkabuğundaki gerilim değişimleri ölçülebiliyor.
- AFAD tarafından ayrıca bölgede deprem konusunda kamu kurumları ve üniversitelerle 10 farklı proje yürütülüyor.
